Nông dân trồng lúa Philippines đang phải vật lộn để duy trì mùa màng trong bối cảnh chi phí sản xuất tăng mạnh . Ảnh: Asiamedia
Ước tính sản lượng lúa gạo ở Philippines năm nay sẽ xuống thấp do mất mùa, trong khi đó như thường lệ giá gạo sẽ tăng cao vào dịp Giáng sinh. Nhiều khả năng quốc gia Đông Nam Á với dân số 110 triệu dân sẽ phải nhập khẩu 2,9 triệu tấn gạo, tương đương 58 triệu bao.
Theo các chuyên gia lương thực Philippines, điều này là không hề dễ dàng do hệ lụy từ cuộc khủng hoảng tại Ukraine và những xáo trộn thời tiết (hạn hán, lũ lụt) gây sụt giảm sản lượng cây trồng tại nhiều quốc gia. Do vậy chính phủ Philippines chỉ có thể trông cậy vào nông dân trong nước. Tuy nhiên, trở ngại lớn là cho đến thời điểm này, nhiều nông dân trồng lúa trong nước vẫn không hề được tiếp cận những chính sách ưu đãi, hỗ trợ về tiền do chi phí sản xuất tăng mạnh từ năm ngoái.
Hiện có trên 400.000 nông dân trồng lúa ở Philippines vẫn chưa nhận được khoản tiền mặt 5.000 peso (khoảng 90 USD) mỗi người theo cam kết hỗ trợ tài chính của chính phủ cho nông dân của năm 2021. Theo nguyên Bộ trưởng Nông nghiệp Leonardo Montemayor, lẽ ra khoản tiền này họ phải được nhận từ tháng 9-10 năm ngoái.
Ngân hàng Đất đai thuộc sở hữu của chính phủ cho biết, khoản hỗ trợ này mới chỉ bắt đầu được thanh toán trong tuần này, và chỉ cấp cho 91.000 nông dân trồng lúa ở các vùng Ilocos, Cagayan, Trung Luzon và Tây Visayas. Phần còn lại sẽ phải chờ đến khi ngân hàng tính toán lại các thủ tục hồ sơ…
Trong khi đó, cơ quan hỗ trợ tài chính cho nông dân trồng lúa Philippines (RFFA), thuộc ngân hàng Đất đai được giao đứng ra chi trả cho nông dân bị mất thu nhập do lũ lụt từ năm 2020 cho biết, chỉ có gần một triệu nông dân đủ điều kiện tiếp nhận hỗ trợ do sở hữu từ xấp xỉ 2 ha trở lên, trong khi nửa triệu người còn lại sẽ không thuộc diện được hỗ trợ. Tính đến tháng 6 năm ngoái, RFFA mới thanh toán khoản này cho khoảng 600.000 nông dân trồng lúa.
Montemayor, Chủ tịch Liên đoàn Nông dân Tự do cho biết, hiện một khoản hỗ trợ 5.000 peso khác cho mỗi hộ nông dân trồng lúa của năm 2022 vẫn chưa được phân phối cho hàng triệu nông hộ nhỏ. Đây là khoản hỗ trợ cây giống và phân bón trong Chương trình Nâng cao năng lực cạnh tranh lúa gạo của chính phủ, lấy nguồn từ thuế nhập khẩu gạo, bắt đầu từ giữa năm 2021.
Dự báo Philippines sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc tìm đủ nguồn cung 2,9 triệu tấn gạo thiếu hụt trong năm nay, cùng với khoản 508.000 tấn gạo dự trữ khẩn cấp, đủ dùng 15 ngày, trong trường hợp xảy ra thiên tai, bão lũ, động đất và hạn hán.
Lý do theo các chuyên gia là do nhiều vùng sản xuất lúa mì ở phía bắc Trung Quốc đã phải hứng chịu lũ lụt trong nửa đầu năm nay, sau đó là đợt nắng nóng kéo dài 70 ngày ở các vùng sản xuất lúa phía nam Trung Quốc, khiến nước này sẽ phải nhập khẩu 6 triệu tấn gạo để bù đắp. Trong khi đó, hạn hán gây mất mùa lúa mì ở Mỹ và Ấn Độ, cũng buộc các nước nhập khẩu phải chuyển sang các loại ngũ cốc khác, chủ yếu là gạo, nhưng năm nay sản lượng lúa của Ấn Độ đã bị giảm 10 triệu tấn.
Duy chỉ có Thái Lan và Việt Nam, những nhà cung cấp gạo chính của Philippines, dự kiến sẽ tăng sản lượng. Tuy nhiên, do nhu cầu gạo tăng lên khiến các nước giàu cũng sẽ phải xếp hàng để nhập khẩu và nhiều khả năng Philippines khó mà cạnh tranh nổi.
