Sốt gạo ST25 do đâu?

AHLĐ Hồ Quang Cua (giữa) giới thiệu gạo ST25 tại điểm bán hàng gạo ST ở TP HCM. Ảnh: HĐ.

Thật giả lẫn lộn

Trong 2 tuần qua, sau khi gạo ST25 đạt giải nhất cuộc thi gạo ngon thế giới năm 2019 (World's Best Rice 2019), trong khuôn khổ Hội nghị Thương mại gạo thế giới lần thứ 11 tổ chức tại Manila (Philippines, từ 10 đến 13/11) đã thu hút nhiều người hỏi tìm mua loại gạo này về ăn xem ngon đến mức độ nào.

Hỏi tác giả giống lúa, Anh hùng Lao động (AHLĐ) Hồ Quang Cua, người đứng đầu nhóm tác giả lai tạo bộ giống lúa thơm ST, ông thừa nhận: Có thể do một số người có tính hiếu kỳ, nhưng nguyên do chính từ hiệu ứng tên tuổi gạo ngon nhất thế giới tạo nên tiếng vang và sức hút tiêu dùng.

Dù trên thị trường bán gạo lẻ tại TP. HCM có một vài điểm bán gạo ST24, nhưng cái chính vẫn là nhiều người muốn mua, tận mắt nhìn thấy gạo ST25. Ra chợ hỏi các điểm bán gạo hoặc tra tìm trên mạng đều thấy rao bán gạo ST25 thật giả lẫn lộn. Có nơi đẩy giá lên 35.000- 45.000 đồng/kg, cao hơn gạo hơn ST24 tới gần 10.000 đồng/kg.

Tuy nhiên thực tế hiện nay gạo ST25 không có nhiều để bán và hệ lụy hiển nhiên, là xuất hiện một số người kinh doanh gạo do hám lợi, đã pha trộn làm gạo giả rồi đóng túi rao bán trên mạng. Thậm chí họ còn chỉ dẫn địa chỉ nơi xuất bán từ chợ gạo Bà Đắc ở tỉnh Tiền Giang, thế nhưng dân vùng này đều biết đó là gạo giả và địa chỉ ma.

Hậu quả có một số người than phiền bị lừa mua nhầm gạo ST25 giả. Đã có người mua hàng qua mạng ở Thái Nguyên, Hà Nội, TP HCM… kêu vì sao gạo ST25 nấu cơm không ngon. Trong khi đó người tiêu dùng từng quen mua gạo ST20, ST24 ở các tỉnh ĐBSCL nghe qua báo, đài thông tin ST25 đạt giải gạo ngon nhất cũng muốn tìm mua, ăn thử và làm quà tặng người thân, bạn bè.
 

Cung không đủ cầu

Tìm về tận nơi sản xuất lúa ở đồng lúa tỉnh Sóc Trăng, gạo ST25 vừa mới vinh danh và chỉ được sản xuất có giới hạn. Do vậy nguồn cung chính từ kho của DNTN Hồ Quang Trí (do AHLĐ KS Hồ Quang Cua làm cố vấn) ở huyện Mỹ Xuyên, hiện sản xuất và cung ứng hàng khá ít, chủ yếu đưa ra cho các đại lý bán thăm dò thị trường và tiếp nhận ý kiến phản hồi.

Còn gạo ngon ST đang bán với số lượng nhiều nhất vẫn là ST24. Vào năm 2017, gạo ST24 đã lọt vào Top 3 gạo ngon nhất thế giới trong cuộc thi World's Best Rice tại Macao (Trung Quốc). Đến tháng 3/2019, giống lúa ST24 được Bộ NN-PTNT công nhận đặc cách theo quyết định số 880/QĐ-BNN-TT ngày 18/3/2019 là giống lúa mới thuộc bộ giống quốc gia.

Lúa ST24 được mở rộng vùng sản xuất ở ĐBSCL và gạo ST24 có mặt trên thị trường ngày càng nhiều. Tiếp đến sự kiện ngày 4/11 tại cuộc thi gạo ngon Việt Nam lần đầu tiên do Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) tổ chức, gạo ST24 đạt giải nhất.

Vào giữa tháng 11/2019, VFA và ông Cua mang cả 2 loại gạo ngon nhất ST24 và ST25 đi thi. Kết quả ST25 đạt giải gạo ngon nhất thế giới. Theo ông Cua, thời gian tới, giống lúa ST25 còn phải làm thủ tục trình Bộ NN-PTNT để đủ điều kiện sản xuất và bán gạo thương phẩm rộng rãi trên thị trường.

Hiện tại người tiêu dùng có thể mua gạo ST24 đang có bán nhiều trên thị trường và tính chất không khác ST25 bao nhiêu. Nếu như ST24 có dạng hình hạt gạo trong, cơm thơm, để bình thường vài ngày không bị thiu thì ST25 thì hạt gạo trong hơn, cơm dẻo và thơm nhẹ hơn.

DN Hồ Quang Trí cho biết thêm, vừa qua hệ thống các đại lý phân phối gạo ST bán gạo ST25 chỉ tăng thêm 1.000 đ/kg để khuyến khích nông dân phát triển sản xuất theo đúng yêu cầu diện tích khu vực hóa.

Tại một điểm phân phối gạo ST sỉ và lẻ chính thức là Công ty TNHH MIQUAFOOD (số 12 Rạch Bùng Binh, phường 10, quận 3, TP HCM), gạo ST25 đóng túi bán lẻ 135.000 đ/túi 5/kg và gạo ST24 bán 130.000 đ/túi 5 kg. Tính ra giá bán 26.000- 27.000 đ/kg. Như vậy việc bán gạo giả với giá tăng thêm 10.000 đ/kg là phi lý và người tiêu dùng cần thận trọng tránh mua nhầm.

Hiện nay thông tin hậu kỳ sau kết quả gạo ngon nhất thế giới 2019, các doanh nhân buôn bán gạo Trung Quốc, Đài Loan, Hương Cảng…đều rất chú ý thông tin về gạo ST25.

Theo đó, một nguồn tin từ một số DN trong nước cho biết, dân buôn gạo Thái Lan xúc tiến sớm nhất, nhanh tay ký hợp đồng mua số lượng lớn với đối tác quen thuộc là một công ty lương thực chuyên cung cấp lúa thơm Việt Nam để bán vào hệ thống siêu thị toàn cầu. Công ty này đang mua sử dụng giống xác nhận ST đưa vào sản xuất để đảm bảo danh tiếng gạo ngon ST.

Trong khi đó, Công ty Gạo Cỏ May (Đồng Tháp) cho biết, gạo Long Châu của Cỏ May chính là làm từ giống ST24 đã được đối tác Mỹ đặt hàng. Trong vụ ĐX 2019-2020, Cỏ May sản xuất lúa ST24 trên 150 ha ở vùng lúa-tôm tỉnh Cà Mau.