Số liệu cho thấy, kim ngạch xuất khẩu gạo trong nửa đầu năm 2021 (từ ngày 1 tháng 1 đến ngày 23 tháng 6) của Thái Lan mới đạt trị giá 1,382 tỷ USD, giảm 28,14% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo ông Charoen Laothammathat, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan tình hình hiện nay không cho thấy dấu hiệu lạc quan cho hoạt động xuất khẩu gạo. Đặc biệt với việc đặt ra mục tiêu cả năm là xuất khẩu 6 triệu tấn gạo, trị giá 5 tỷ USD hay tương đương 150 tỷ bạt đang là một nhiệm vụ rất khó khăn. Dự tính Thái Lan nỗ lực cũng chỉ có thể xuất khẩu được 5,7 triệu tấn gạo trong năm nay.
Ông Charoen cho biết, để xuất khẩu 6 triệu tấn gạo thì mỗi tháng người Thái phải xuất khẩu trung bình 500.000 tấn nhưng con số thực tế hiện đang thấp hơn mục tiêu.
Theo vị chuyên gia này, giá gạo Thái Lan vẫn đắt hơn các đối thủ cạnh tranh và điều đó ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu. Điều này là kết quả của việc đồng bạt tăng giá và hạn hán nên các thị phần đều bị giảm, kể cả sang các nước láng giềng như Malaysia.
Số liệu trong hai tháng đầu năm nay, Ấn Độ vẫn là nước xuất khẩu gạo nhiều nhất với 72.203 tấn, tiếp theo là Pakistan 19.575 tấn, Việt Nam 13.978 tấn, Myanmar 10.899 tấn, trong khi Thái Lan chỉ đứng thứ 5 với 6.059 tấn.
Hiện Bộ Thương mại đã phối hợp với Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan để tìm giải pháp thúc đẩy xuất khẩu ba mặt hàng gạo chủ lực của đất nước. Cụ thể là gạo jasmine tăng trưởng 4,8% đối với các thị trường cao cấp, và gạo thơm tăng trưởng 5,2% về doanh số; Xuất khẩu gạo trắng sang các thị trường tăng trưởng 4,7% và mở rộng 4,9% thị trường gạo đồ; đẩy mạnh xuất khẩu gạo nếp lên 3,6%, trong khi gạo lứt và gạo tấm 12,5% sang các thị trường chuyên biệt.
Đồng thời, Bộ Thương mại Thái Lan sẽ tìm kiếm thúc đẩy các bản hợp đồng xuất khẩu gạo liên chính phủ (G2G). Mới đây, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Thương mại Jurin Laksanawisit cho biết, Tổng cục Ngoại thương đã đàm phán thêm 20.000 tấn gạo trắng G2G xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc theo hợp đồng mua 1 triệu tấn gạo trước đó. Ngoài ra cơ quan này cũng đang lên kế hoạch đàm phán bán gạo G2G theo biên bản ghi nhớ mà Thái Lan đã ký với Bangladesh và Indonesia.
Ông Charoen cho biết, hoạt động xuất khẩu gạo của Thái Lan đã liên tục gặp khó khăn bởi những vấn đề không được tháo gỡ trong suốt 10 năm qua. Chính vì vậy khiến giá gạo Thái Lan luôn cao hơn hầu hết các đối thủ cạnh tranh như Việt Nam, Ấn Độ, Pakistan và Trung Quốc. Chưa kể gần đây còn nổi lên vấn đề giá cước vận chuyển tăng đã ảnh hưởng đến chi phí xuất khẩu gạo trong nước.