Trong vụ hè thu nông dân ở huyện Tháp Mười chuyển đổi trồng mè trên đất lúa đem lại hiệu quả cao hơn trồng lúa. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Tỉnh Đồng Tháp là địa phương đầu tiên trên cả nước được Trung Ương giao thí điểm tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Theo UBND tỉnh Đồng Tháp, qua 6 năm thực hiện thí điểm, ngành nông nghiệp tỉnh đã đạt được những kết quả mang tính đột phá. Trong đó nổi bật nhất là thay đổi tư duy sản xuất của người nông dân từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp.
Ông Nguyễn Phước Thiện, GĐ Sở NN-PTNT Đồng Tháp cho biết: Có thể nói, trong thời gian qua Đồng Tháp đẩy mạnh phát triển tái cơ cấu nông nghiệp để sản xuất thích ứng tốt với biến đổi khí hậu. Chủ trương của địa phương không tăng diện tích 3 vụ lúa trong năm mà thay thế bằng cây màu, cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản phù hợp. Tính từ năm 2017 đến nay, tổng diện tích chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa kém hiệu quả hơn 50.000ha, chủ yếu trên đất 3 vụ và đất 2 vụ.
Riêng trong vụ đông xuân 2021, diện tích chuyển đổi của Đồng Tháp là 3.570ha, gồm rau màu và cây lâu năm. Nhìn chung, sản xuất nông nghiệp Đồng Tháp chuyển biến mạnh mẽ theo định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới. Đây cũng là quyết sách đúng hướng theo Nghị quyết 120 của Thủ tướng Chính phủ đưa ra.
Theo ông Thiện qua đánh giá thực tế từng mô hình nhận thấy rõ việc chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây khác mang lại giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với độc canh cây lúa.
Điển hình nông dân trồng khoai môn trên nền đất lúa bán giá 22.000 đồng/kg, lợi nhuận đạt 302 triệu đồng/ha/vụ, trồng ớt giá bán 13.000 đồng/kg lợi nhuận đạt 90 triệu đồng/ha/vụ, trồng bắp ăn trái giá bán 4.000 -5.000 đồng/kg, lợi nhuận đạt 18,5 triệu đồng/ha/vụ, trồng xoài giá bán từ 18.000 – 20.000 đồng/kg, lợi nhuận mang lại khoảng 150-180 triệu đồng/ha/năm… đối với sản xuất cây hoa kiểng hiện nay nhà vườn vẫn thu lợi nhuận bình quân khoảng 120 -150 triệu đồng/ha/vụ.
Anh Ngô Tấn Khái, ở xã Phú Điền, huyện Tháp Mười, vụ lúa hè thu năm nay anh không xuống giống trồng 4 công lúa mà chuyển sang trồng mè hết trên nền đất ruộng, sau hơn 2,5 tháng chăm sóc mè cho năng suất 150-160 kg/công đã cho thu nhập 4-5 triệu đồng/công.
Anh Khái cho biết: “Trước đây trong vụ hè thu tôi canh tác lúa thường cho năng suất thấp, chi phí đầu tư lại cao làm không có lãi. Hơn 3 năm trở lại đây tôi chuyển theo hình thức “ 2 lúa 1 màu” chọn cây mè là cây dễ trồng và thích nghi với biến đổi khí hậu tốt. Tuy nhiên trồng mè rất nhẹ chi phí đầu tư và công chăm sóc như các khâu: làm đất, bón phân, phun thuốc, tưới nước… nhưng cuối vụ cực ở khâu thu hoạch mà nó có đầu ra thuận lợi nên kích thích nông dân chúng tôi năm nào vụ hè thu cũng sản xuất cây mè”.
Trồng xoài rải vụ được nhiều nông dân ở Đồng Tháp áp dụng vì tránh được tình trạng rớt giá. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Xoài là cây trồng được tỉnh Đồng Tháp chọn lựa là một trong những ngành hàng mũi nhọn kinh tế, nhiều mô hình về thực hành rải vụ đã được ngành nông nghiệp tập trung đẩy mạnh ở 2 khu vực trồng xoài có diện tích như: TP Cao Lãnh và huyện Cao Lãnh. Kết quả thực hiện rải vụ thu hoạch xoài đã khắc phục được tình trạng rớt giá, giúp nhà vườn có thu nhập tốt hơn. Từ các mô hình trên, các nhà vườn trồng xoài ở Đồng Tháp chủ động liên kết với doanh nghiệp nên đầu ra khá thuận lợi. Không những vậy xoài Đồng Tháp có thế mạnh được xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc, Trung Quốc..
Ông Lâm Bình Tân, ở xã Mỹ Hiệp, huyện Cao Lãnh có gần 1ha xoài áp dụng trồng theo hình thức rải vụ cho biết: Hơn 2 năm nay gia đình trồng xoài theo cách này bằng biện pháp xử lý thuốc cho trái ra vụ nghịch để khắc phục tình trạng rớt giá do sản lượng tập trung vào một thời điểm, giúp cho nhà vườn thu nhập cao hơn. Thông thường trồng xoài rải vụ giá bán cao hơn xoài vào mùa thuận từ 8.000 - 10.000 đồng/kg, lời 200-220 triệu đồng/ha/vụ. Trong khi đó xoài chính vụ lãi từ 150-160 triệu đồng/ha.
Nhiều năm qua Đồng Tháp xác định 5 ngành hàng chủ lực để thực hiện Tái cơ cấu ngành nông nghiệp (lúa gạo, hoa kiểng, vịt, thủy sản, xoài). Kết quả là tăng trưởng ngành nông nghiệp đạt mức bình quân 3,6%/năm, cao hơn 0,6% so với chỉ tiêu chung cả nước. Tốc độ tăng thu nhập trên 1ha đất trồng trọt bình quân 6,5%/năm, tốc độ tăng thu nhập từ chăn nuôi là 2,6%/năm... đứng vào hàng khá ở khu vực ĐBSCL.
