Ông Cao Tung Sơn, Giám đốc Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường |
Chiều 9/10, Sở Tài Nguyên và Môi trường mới đưa ra thông tin chính thức về diễn biến hiện tượng mù quang hóa xuất hiện từ ngày 18/9 và tình hình chất lượng môi trường không khí trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
Cát Lái (Quận 2) có nồng độ các chất ô nhiễm cao nhất
Ông Cao Tung Sơn, Giám đốc Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường (thuộc Sở TN-MT) cho biết, hiện tượng mù quang hóa là một thuật ngữ được sử dụng để miêu tả một dạng ô nhiễm không khí xảy ra ở tầng đối lưu của khí quyển, sinh ra do ánh sáng mặt trời tác dụng lên các loại khí thải tạo nên những hợp chất có hại cho sức khỏe con người, làm giảm tầm nhìn.
Tòa nhà Landmard 81 tầng bị "che phủ" bởi hiện tượng "mù quang hóa" |
Tại TP.HCM, “mù quang hoá” diễn ra theo chu kỳ vào khoảng tháng 9, 10 hoặc tháng 1 hàng năm, kéo dài trong khoảng 6 - 7 ngày. Hàng tháng, Sở TN-MT triển khai quan trắc chất lượng môi trường không khí tại 30 vị trí quan trắc với tần suất 10 ngày trong tháng vào 2 thời điểm (7h30 - 8h30 và 15h00 - 16h00).
Cũng theo ông Sơn, kết quả quan trắc ô nhiễm không khí 9 tháng đầu năm 2019 cho thấy, ô nhiễm chất lượng không khí trên địa bàn TP.HCM chủ yếu là do bụi lơ lửng và mức ồn do các hoạt động giao thông gây ra, với 50,8% số liệu bụi lơ lửng và 93,9% số liệu mức ồn quan trắc được tại 19 vị trí giao thông vượt quy chuẩn cho phép.
Kết quả quan trắc tại 30 vị trí quan trắc môi trường không khí từ ngày 3/9 đến 20/9 cho thấy có sự gia tăng đột biến các chất ô nhiễm (NO2, SO2, CO, bụi lơ lửng, PM10, PM2.5) trong các ngày 18 - 20/9, cao nhất là ngày 20/9, với mức tăng các chất ô nhiễm lần lượt là: Bụi lơ lửng tăng 2,19 lần, NO2 tăng 1,41 lần, CO tăng 1,4 lần, PM10 tăng 1,9 lần, PM2.5 tăng 2,2 lần và nồng độ các chất ô nhiễm giữa thời điểm buổi sáng và buổi chiều không có sự chênh lệch cao. Đặc biệt các thông số bụi lơ lửng, PM10, PM2.5 có tỷ lệ vượt chuẩn tăng cao trong ngày 20/9 với các mức lần lượt là 50%, 25%, 50%;
Trong khi đó, nồng độ các chất ô nhiễm quan trắc được tại các vị trí Cát Lái, ngã tư Huỳnh Tấn Phát - Nguyễn Văn Linh, Gò Vấp, An Sương, Bình Phước luôn có giá trị cao và thường xuyên vượt quy chuẩn. Trong đó, vị trí Cát Lái (tại vòng xoay Mỹ Thủy) có nồng độ các chất ô nhiễm cao nhất với 99% số liệu bụi lơ lửng và 100% số liệu ồn quan trắc được trong 9 tháng đầu năm 2019 vượt quy chuẩn cho phép.
3 nguyên nhân gây ô nhiễm không khí tại TP.HCM
Ông Sơn cho rằng, nguyên nhân của hiện tượng này một phần bởi thành phố Hồ Chí Minh có số lượng phương tiện tham gia giao thông cao khoảng 10 triệu phương tiện, 37 điểm thường xuyên ùn tắc giao thông gây ô nhiễm môi trường không khí, đặc biệt là vào các khoảng thời gian đi làm và tan tầm của người dân thành phố.
Không những thế, ô nhiễm không khí còn do các hoạt động từ các khu công nghiệp cũng ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường không khí khi có đến 1.000 nhà máy xí nghiệp quy mô lớn và hàng chục ngàn cơ sở sản xuất tiểu thủ công nghiệp.
Bên cạnh đó, thành phố Hồ Chí Minh đang ở vào giai đoạn xây dựng cải tạo, chỉnh trang đô thị, vì vậy các hoạt động xây dựng diễn ra khắp nơi trong thành phố và hầu như hoạt động suốt ngày đêm. Các hoạt động phá dỡ, vận chuyển nguyên vật liệu, xây dựng, các thiết bị máy móc phục vụ hoạt động xây dựng… gây ra ô nhiễm không khí và tiếng ồn ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người dân thành phố.
Để giảm thiểu ô nhiễm, ông Sơn cho rằng cơ quan chức năng cần kiểm soát được nguồn ô nhiễm. Thời gian tới, Sở TN-MT sẽ hoàn tất đề án phát triển mạng lưới quan trắc chất lượng môi trường trình UBND thành phố Hồ Chí Minh, triển khai thực hiện đầu năm 2020.
Về việc công bố kết quả quan trắc chậm, ông Sơn nhìn nhận đây là hạn chế của trung tâm bởi vẫn phải quan trắc bằng biện pháp thủ công gián đoạn, cần có thời gian lấy mẫu, phân tích mẫu... nên mất nhiều thời gian.
Đeo khẩu trang, mang kính che toàn bộ mắt và che chắn khi tiếp xúc trực tiếp với sương mù ô nhiễm |
Trước thực trạng trên, Sở TN-MT khuyến cáo người dân (đặc biệt là trẻ em, người lớn tuổi và phụ nữ có thai) trong các thời điểm xảy ra hiện tượng mù quang hóa hạn chế ra ngoài, hạn chế tham gia giao thông và các hoạt động thể thao ngoài trời. Nếu có nhu cầu ra ngoài cần đeo khẩu trang, kính che toàn bộ mắt và che chắn khi tiếp xúc trực tiếp với sương mù ô nhiễm.
Khi tham gia giao thông đặc biệt là trên các đường xa lộ, cao tốc người sử dụng phương tiện nên hạn chế tốc độ, giữ khoảng cách an toàn, bật đèn sương mù… để đảm bảo an toàn giao thông; Nhỏ mắt, mũi bằng nước muối sinh lý; Tăng cường vệ sinh nhà cửa, phòng ốc, đồ chơi, hệ thống chiếu sáng và làm thông thoáng môi trường sống; Hạn chế phơi thực phẩm và sử dụng nước mưa.