Dọc theo con đường bê tông từ nhà văn hóa thôn 2 đến khu nghĩa trang (xã Thọ Tân, huyện Triệu Sơn, Thanh Hóa) và khu vực dự án trại gà, xuất hiện tình trạng nhiều quả đồi bị biến dạng do khai thác, vận chuyển đất.
Theo quan sát của phóng viên, có khu vực đồi bị khai đất (theo chiều ngang) rộng cả chục mét tính từ mép đường bên tông trở vào. Chiều dài vị trí khai thác kéo dài hàng trăm mét, thậm chí có chỗ gần như xóa sổ hẳn cả dãy đồi lớn.
Giáp ranh với vị trí khai thác nói trên là dự án trại gà. Tại hiện trường, mặt bằng cũng bị đào khoét nham nhở, có vị trí đào sâu và hạ độ cao mặt đồi tới gần 2m để lấy đất. Nhiều điểm khai thác còn nguyên dấu vết vừa múc đất chưa lâu với những vệt máy xúc, vết bánh xe hằn rõ trên những cung đường vận chuyển đất.
Theo phản ánh của người dân, tình trạng khai thác đất trái phép tại khu vực nói trên diễn ra từ năm 2018. Tuy nhiên, sau đó không lâu, lợi dụng việc mở rộng đường và làm dự án trại gà, một số đối tượng đã dùng máy móc, múc trộm đất.
Trao đổi với phóng viên Báo Nông nghiệp Việt Nam về sự việc trên, ông Lê Đình Thương, Chủ tịch UBND xã Thọ Tân cho biết: “Năm 2018, khi phát hiện sự việc, huyện và xã đã yêu cầu dừng việc mở rộng đường để làm rõ hành vi lợi dụng việc mở rộng đường để múc trộm đất. Chủ tịch UBND và địa chính xã Thọ Tân thời điểm đó cũng bị kiểm trách nhiệm quản lý vì để xảy ra tình trạng trên".
Tiếp đó, ngày 25/01/2024, Chủ tịch UBND xã đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Lê Anh Phương số tiền 5 triệu đồng vì hành vi “vi phạm Luật Đất đai, cụ thể: “Tự ý san múc đất, làm biến dạng thửa đất thuộc quy hoạch trại gà tại một phần thửa đất số 130, tờ bản đồ số 17, bản đồ đo đạc năm 2011, diện tích vi phạm 450m2. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc ông Phương khôi phục lại hiện trạng của đất trước khi vi phạm”. Biên bản không thể hiện khối lượng đất được khai thác trái phép.
Điều đáng nói là, cả hai lần diễn ra hành vi vi phạm, UBND xã Tân Thọ đều không nắm được khối lượng đất đã khai thác hoặc mang đi tiêu thụ. Hiện trạng vị trí khai thác đất tại khu vực trên cũng chưa được khôi phục hiện trạng như ban đầu.
Được biết, dự án trang trại gà Thọ Tân tại xã Thọ Tân, huyện Triệu Sơn được UBND tỉnh ban hành Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, (đồng thời chấp thuận nhà đầu tư) ngày 11/10/2023. Chủ đầu tư là Công ty TNHH PR Group Thọ Tân. Theo tìm hiểu của phóng viên cho đến nay chủ đầu tư đang hoàn thiện hồ sơ, thủ tục pháp lý của dự án, nhưng tại khu vực dự án đã diễn ra tình trạng khai thác đất trái phép với quy mô, số lượng lớn.
Điều đáng nói là, hành vi khai thác đất trái phép tại Thọ Tân đã diễn ra công khai trong một thời gian dài, ước tính khối lượng đất bị khai thác lên tới vài nghìn m3, và đem lại cho “đất tặc” nguồn lợi lớn nhưng không bị xử lý triệt để. Trong khi đón ngân sách Nhà nước có nguy cơ thất thu do tài nguyên khoáng sản bị thất thoát và hủy hoại nghiêm trọng.
Câu hỏi đặt ra là: Ai phải chịu trách nhiệm về sự thất thoát tài nguyên tại khu vực bị khai thác trái phép? Tại sao việc khai thác được tổ chức rầm rộ, diễn ra công khai, kéo dài nhưng không được xử lý dứt điểm? Khối lượng đất lớn khai thác trái phép đã được đem đi đâu? Có hay không “lợi ích nhóm” trong vụ việc này?
UBND huyện Triệu Sơn đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường tổ chức kiểm tra về công tác quản lý tài nguyên, khoáng sản tại Thọ Tân, đồng thời yêu cầu UBND xã tổ chức kiểm tra, rà soát, đo đạc xác định khối lượng đất bị khai thác, báo cáo về UBND huyện theo quy định.