 |
| Trẻ đến khám hẹp bao quy đầu |
TS. BS Lê Thanh Hùng, phó khoa Ngoại tổng hợp của Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) cho biết: 97% trẻ sơ sinh bị hẹp bao quy đầu. Tuy nhiên, theo sự phát triển của bé, thì càng lớn, bao quy đầu càng bung ra, đến tuổi dậy thì chỉ còn 1% bao quy đầu vẫn chít hẹp cần điều trị.
Không phải ai cũng cần cắt bao quy đầu
Tại phòng khám ngoại nhi của BV Nhi đồng 1 có 2 bé trai được mẹ ẵm chờ khám hẹp bao quy đầu. Chị L.T, đến từ Long An, cho biết, bé được 1 tuổi rưỡi, mấy ngày qua con chim nhỏ luôn sưng phồng mỗi khi bé tiểu, quanh đầu chim hơi đỏ, bé bứt rứt, hay quấy, vì vậy chị đưa bé lên BV Nhi đồng 1 để khám.
BS Thanh Hùng cho biết, sau khi thông tin truyền thông về các ca điều trị bao quy đầu ở miền Bắc được đăng tải, số ca đến BV khám hẹp bao quy đầu có tăng chút ít, tuy nhiên, từ trước đến nay, bình quân mỗi ngày bệnh viện vẫn nhận khoảng 40 ca đến khám hẹp bao quy đầu. Phần lớn phụ huynh được hướng dẫn cách chăm sóc hẹp bao quy đầu. Hẹp da quy đầu là sinh lý tự nhiên, càng lớn càng giãn, chăm sóc từ từ bao quy đầu sẽ bung ra. 90% trị thành công nhờ chăm sóc nội khoa. Chỉ những ca thật sự hẹp bao quy đầu đến mức gây viêm nhiễm đầu dương vật mới cần phẫu thuật. Mỗi ngày, tại BV Nhi đồng 1 có khoảng 8-10 ca cần phẫu thuật cắt-nong bao quy đầu. Phẫu thuật hẹp bao quy đầu chỉ được cân nhắc khi trẻ đã trên 3 tuổi.
BS Hùng cho biết thêm, mổ hẹp da quy đầu trẻ dưới 10 tuổi là phải gây mê (sẽ dễ có biến chứng của gây mê, tai biến ở các cơ sở không chính quy rất nguy hiểm). Hoặc có các biến chứng khác như chảy máu, sưng nề do phẫu thuật không đúng kỹ thuật, phải mổ lại. Do vậy, khi phát hiện bao quy đầu có vấn đề, cần can thiệp và điều trị gia đình không nên đưa đến y tế tư nhân, mà cần đến bệnh viện chuyên khoa để đảm bảo quy trình an toàn, vệ sinh cho các bé vì việc chăm sóc bảo tồn cần vô trùng tuyệt đối. BS Hùng cho biết thêm, ngay ở các nước tiên tiến, cũng khuyến cáo rất hạn chế phẫu thuật hẹp da quy đầu mà chọn phương pháp điều trị bảo tồn chăm sóc tự nhiên. Chỉ những ca hẹp thật sự, dẫn đến viêm nhiễm mới cần phẫu thuật.
Khi phát hiện bộ phận sinh dục có vấn đề như sưng đỏ, bé khó đi tiểu… gia đình cần đưa đến bệnh viện chuyên khoa. Hẹp do viêm nhiễm cần phẫu thuật vì nếu không sẽ bị nhiễm trùng ngược dòng gây viêm bàng quang, viêm đài bể thận dẫn đến suy thận… Trước đây từng có ca em bé người dân tộc thiểu số, từ hẹp bao quy đầu, không được quan tâm chăm sóc dẫn đến viêm nhiễm gây sỏi bàng quang và suy thận.
Nói về hiện tượng sùi mào gà: để khẳng định nguyên nhân do điều trị tại nhà hay không cần có khảo sát dịch tễ trung ương. Tuy nhiên, kỹ thuật chăm sóc hậu phẫu bao quy đầu cần vô trùng tuyệt đối. Khi buộc phải phẫu thuật, thân nhân sẽ được hướng dẫn kỹ, giai đoạn nào do nhân viên y tế làm, giai đoạn nào thì gia đình phụ huynh được phép làm và làm như thế nào.
Phẫu thuật hẹp bao quy đầu quá sớm sẽ có nguy cơ vùi dương vật thứ phát. Từng có một ca phẫu thuật sớm quá, lúc bé mới 1 tuổi rưỡi, sau đó chế độ chăm sóc dinh dưỡng quá tốt, khiến em bé béo phì dẫn đến vùi dương vật sớm. Phẫu thuật vùi dương vật phức tạp hơn phẫu thuật bao quy đầu.
Có hay không bệnh vùi dương vật?
Có em bé ở Sóc trăng, bị vùi dương vật, bị hàng xóm ác miệng quở “cha mẹ ăn ở thất đức nên đẻ con không có dương vật”. Em mặc cảm đến nỗi đi đâu chơi mắc tiểu cũng không dám đi tiểu. sau khi phẫu thuật trả lại hình dáng tự nhiên, không chỉ em bé mừng rỡ vì được đi vệ sinh bình thường giống bạn bè mà ngay cả gia đình cũng mừng rỡ.
Vùi dương vật là một bệnh rất mới. Ở Việt Nam, người ta chỉ biết đến khái niệm này khoảng hơn 15 năm nay. Nhiều người hay nhầm lẫn em bé hẹp da quy đầu với vùi dương vật.
BS Thanh Hùng cho biết, vùi dương vật là khi sờ vào da quy đầu, không sờ được quy đầu với thân dương vật. dương vật của bé trai thực ra không bị ngắn mà bị “vùi”, do da bìu tràn lên dương vật. Một số trường hợp khác bị thụt hẳn vào bên trong cơ thể, gọi là vùi (lún) dương vật. Đây là dị dạng do bất thường bẩm sinh của bộ phận sinh dục ngoài, thường gặp ở người châu Á. Một số ca vùi dương vật bẩm sinh nhưng một số do vòng xơ dài gây bít hẹp, nhốt “cậu bé” vào trong, do cắt da quy đầu không đúng.
Những bé béo phì có nguy cơ “vùi” do mỡ phát triển quá lấp dầy dương vật trong xương mu. Trường hợp dương vật bị vùi giả do béo phì, bị ngấn mỡ bụng che phủ thì không cần phẫu thuật. Chỉ cần cho cháu vận động, tập thể dục, điều chỉnh chế độ ăn để bé giảm cân. Thấy em bé bất thường ở bộ phận sinh dục thì nên đưa đến chuyên khoa. BS Thanh Hùng cho biết thêm, hiện mỗi tháng khoa ngoại nhi Bệnh viện Nhi đồng 1 vẫn mổ vài ca vùi dương vật, hầu hết ở độ tuổi sau 3 tuổi.
Nói về vấn đề này, Bs Nguyễn Thành Như, nguyên trưởng bộ phận Nam khoa Bệnh viện Bình Dân thì cho biết, trên thế giới chia làm 2 phái. Một phái cho rằng cần phẫu thuật sớm vùi dương vật. Và phái còn lại phản đối gọi đây là bệnh vì vùi dương vật vì hiện tượng này có thể tự hết khi đến tuổi dậy thì. Nếu đến dậy thì mà không hết mới cần phẫu thuật. Phẫu thuật quá sớm bởi quá trình phát triển, vết sẹo phẫu thuật sẽ gây nên những bất thường khác cho dương vật như cong dương vật. BS Thành Như cũng cho biết thêm, khi ông còn làm việc tại BV Bình Dân, có rất nhiều ca đến khám cong dương vật mà nguyên nhân từng phẫu thuật vùi dương vật 15 năm trước.
