Vì sao nhiều xã NTM 'rơi rụng' tiêu chí?

Căn nhà mới dựng cho hộ nghèo tại xã Phú Nhuận

BCĐ xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững tỉnh Lào Cai cho biết, trong 28 xã đạt chuẩn có 23 xã duy trì đủ 19/19 tiêu chí. 4 xã không duy trì được chuẩn gồm xã Tả Phời (TP Lào Cai) rớt tiêu chí hộ nghèo; xã Nậm Cang (huyện Sa Pa) tụt 4 tiêu chí thu nhập, hộ nghèo, ANQP và hệ thống chính trị; xã Nghĩa Đô (huyện Bảo Yên) “dính” 2 tiêu chí là thu nhập và hộ nghèo. Riêng xã Phú Nhuận (huyện Bảo Thắng) không giữ được tiêu chí về nhà ở dân cư.

Bà Vi Thị Hởi, Chủ tịch UBND xã Tả Phời cho biết, xã đạt chuẩn NTM năm 2015, sau đúng 5 năm phấn đấu. Khi đó, Tả Phời đạt cả 19/19 tiêu chí. Tuy nhiên, sau khi áp dụng phương thức điều tra hộ nghèo đa chiều, nhiều hộ lâm cảnh tái nghèo. Tỉ lệ hộ nghèo xã NTM Tả Phời tăng đột biến lên 23,4% với 331 hộ.

Theo bà Hởi, Tả Phời còn 8 thôn đặc biệt khó khăn. Tuy thuộc thành phố, nhưng có những thôn cách trung tâm xã tới 20 km. Điều tra theo chuẩn nghèo mới, thôn Láo Lý tỷ lệ hộ nghèo vọt lên 100%, thôn Phìn Hồ 70%. Ở những thôn này, tỷ lệ hộ nghèo về thu nhập là 60%, còn lại nghèo đa chiều. Theo chuẩn mới, thu nhập phải đạt 400 nghìn đồng/người/tháng (gấp 2 lần mức cũ) nên nhiều hộ tái nghèo.

Hiện Tả Phời còn một bộ phận người dân chưa được dùng điện lưới, đồng nghĩa với việc bà con chưa thể tiếp cận báo chí, truyền hình. Bà Hởi cho biết, xã sẽ phải tìm ra nguyên nhân gốc rễ đói nghèo, từ đó nghĩ cách giúp người dân. Cái khó của các hộ nghèo là thiếu kinh nghiệm làm ăn, thiếu nhân lực có tay nghề. “Chúng tôi đang vận động bà con vay vốn ngân hang phát triển sản xuất, kêu gọi doanh nghiệp cung ứng cây, con giống chat lượng cao. Hiện đã có 2 công ty về xã trồng rau sạch, thu hút lao động nghèo tham gia. Bên cạnh đó, xã đứng ra làm cầu nối, giúp hộ nghèo học nghề, tìm kiếm việc làm, phát triển vùng chè dự án chất lượng cao, từ đó nâng cao thu nhập", bà Hởi cho biết.

Ông Hoàng Văn Phiên, Phó Trưởng phòng LĐ, TB- XH TP Lào Cai cho biết, trong năm nay, xã sẽ đầu tư mạnh cho xã Tả Phời. Về giải pháp, TP sẽ huy động tối đa các nguồn xã hội hóa, quỹ vì người nghèo cho các thôn, hộ đặc biệt khó khăn, như dự án mua trâu nái cấp cho hộ nghèo nuôi sinh sản. Với quyết tâm cao, hết năm 2018, hy vọng tỷ lệ hộ nghèo ở Tả Phời sẽ giảm xuống 10% theo chuẩn nghèo mới

Còn tại xã Phú Nhuận, xã đầu tiên của huyện Bảo Thắng đạt chuẩn NTM (2015), tiêu chí bị tụt là nhà ở dân cư. Ông Nguyễn Thế Anh, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết, trên thực tế, chỉ có 2 căn nhà của người dân 2 thôn Đầu Nhuần, Phìn Hồ bị xuống cấp, sau đó xã đã vận động nguồn tiền giúp 2 gia đình này sửa sang, xây dựng nhà cửa.

Gia đình bà Phùng Thị Sính (SN 964) ở thôn Đầu Nhuần nghèo kinh niên ở xã Phú Nhuận. Cả 4 người nhà bà đau yếu, chồng lại mới mất hơn 1 tháng, căn nhà gỗ do xã dựng giúp đã xuống cấp, xập xệ. Ông Phùng Văn Sửu, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã cho biết, với trên 50 triệu đồng, xã đã dựng cho bà căn nhà mới trên nền đất bên cạnh. Một gia đình khác trong thôn cũng được hỗ trợ dựng nhà gần xong.

Ông Nguyễn Thế Anh khẳng định, những việc làm này của cấp xã không chỉ để giữ vững tiêu chí mà còn giúp các hộ nghèo có mái ấm, đảm bảo cuộc sống – cái đích cuối cùng của NTM.