Người ủng hộ lo lắng cho sinh mạng của ông Khashoggi |
Nhà báo Jamal Khashoggi tiếp tục mất tích làm tăng thêm những lời đồn thêu dệt rằng xác ông có thể đã bị xẻ ra chở đi phi tang êm thấm.
Tẩy chay “Davos trên sa mạc”
Anh và Mỹ, hai đồng minh chủ chốt trong thế giới phương Tây của Ảrập Xêút hẳn rất dè chừng khả năng các ông hoàng dầu mỏ nổi giận mà ném lửa vào thị trường dầu mỏ. Tất cả những gì họ đã làm, mới nhất cũng chỉ là khả năng tẩy chay diễn đàn “Sáng kiến đầu tư tương lai” vốn được mệnh danh là “Davos trên sa mạc”, một cơ hội đem đến không chỉ những đồng vốn mạnh mà còn nhiều việc làm cho các ông chủ tư bản phương Tây. Bộ trưởng tài chính Mỹ Steve Mnuchin và Bộ trưởng Thương mại quốc tế Anh Liam Fox có thể sẽ hủy chuyến đi 3 ngày sau gần 2 tuần nữa đến Riyadh, nhưng hiện tại thông tin đưa ra chỉ là lịch chưa được chốt lại.
Đó là sức ép chính trị. Còn giới doanh nghiệp có vẻ năng nổ hơn. Tỷ phú Richard Branson tuyên bố ngừng đàm phán kêu gọi vốn đầu tư Ảrập vào chương trình thám hiểm vũ trụ tại tập đoàn Virgin. Cùng rút lui khỏi “Davos trên sa mạc” còn có giám đốc điều hành từ các doanh nghiệp và tập đoàn truyền thông như Viacom, Uber, Venture, Los Angeles Times, Financial Times, New York Times, Bloomberg, HP.
“Trừng phạt họ khác gì tự đánh mình”
Hôm 13/10, Thổ Nhĩ Kỳ tạm hài lòng khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố Hoa Kỳ sẽ có biện pháp “rất, rất mạnh, rất, rất nghiêm” nếu xác định được các nhà lãnh đạo Ảrập Xêút phải chịu trách nhiệm. Trong cuộc trả lời phỏng vấn chương trình 60 phút trên kênh CBS phát ngày Chủ nhật 14/10, ông Trump khẳng định Mỹ sẽ theo dõi sát sao tình hình, nhưng ông từ chối khả năng đưa ra một đòn trừng phạt kinh tế liên quan đến các hợp đồng quân sự. “Trừng phạt họ khác gì tự đánh mình”, bởi chỉ có “ngu ngốc” mới cấm họ được mua thiết bị quân sự, việc sẽ dẫn đến hàng chục nghìn việc làm tại các hãng Boeing, Lockheed Martin hay Raytheon bỗng dưng mất đi.
“Tôi không muốn làm tổn hại đến thị trường việc làm; tôi không muốn mất các hợp đồng kiểu đó và tôi sẽ tính đến các cách trừng phạt khác”, ông Trump nói.
Bloomberg nhận xét rằng, sự lưỡng lự, nước đôi của ông Trump phản ánh rất rõ mối quan hệ gần gũi giữa Mỹ với các ông trùm dầu mỏ Trung Đông.
Bằng chứng từ chiếc đồng hồ Apple
Trong diễn biến mới nhất, các nhà điều tra Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ đã có các dữ liệu chiếc đồng hồ Apple của ông Khashoggi ghi lại được và cập nhật vào chiếc điện thoại iPhone của ông nhưng lúc xảy ra vụ việc lại được vị hôn thê cầm đợi bên ngoài tòa lãnh sự. Theo đó, có thể có manh mối ông Khashoggi đã bị bắt, cưỡng bức, tra tấn và sát hại.
Báo Sabah viết thêm rằng, nhân viên an ninh Ảrập Xêút phát hiện việc truyền dữ liệu giữa hai thiết bị của hãng Apple, ngay khi đó họ dùng vân tay của ông Khashoggi để mở khóa chiếc đồng hồ, tìm cách xóa dữ liệu nhưng không xóa được hết và phần còn lại đã kịp “chạy” sang chiếc điện thoại.
Chủ nhật, ngày 14/10, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tái khẳng định quan điểm rằng nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại bên trong tòa lãnh sự. Bộ Nội vụ Ảrập Xêút bác bỏ “những cáo buộc dối trá không có cơ sở”, nhưng tiếp tục cam kết sẽ hợp tác điều tra.
Jamal Ahmad Khashoggi, sinh ngày 13/10/1958 và mất tích ít ngày trước khi ông tròn 60 tuổi. Khashoggi lưu vong khỏi Ảrập Xêút tháng 9/2017 . Ông cũng là người thường xuyên công kích thái tử nhiếp chính Mohammad bin Salman. Quyết sách bị ông phê phán gay gắt nhất là chiến dịch quân sự do Ảrập Xêút dẫn dắt liên quân Hồi giáo can thiệp vào Yemen. Khashoggi có quy chế thường trú nhân tại Hoa Kỳ và đang có hợp đồng viết bài định kỳ cho báo Washington Post. |