Vùng sạt lở kênh chợ Gạo: Đi không được, ở không xong!

Những khu vườn thanh long và cây ăn trái của dân bị bỏ hoang vì chờ dự án

Tình trạng sạt lở liên tục khiến cho hàng trăm hộ dân sống ven tuyến kênh này đã phải nhiều lần di dời nhà cửa vì có nguy cơ sụp đổ xuống dòng nước bất cứ lúc nào.
 

Sống mòn bên sông

Chúng tôi có mặt tại tuyến kênh Chợ Gạo, ghi nhận tình trạng sạt lở dọc theo đường dân sinh nhiều đoạn đã bị khoét sâu tạo thành những hốc đất chông chênh, thậm chí có nơi giờ chỉ còn đường mòn, hoặc không còn đường đi nữa. Hơn 10km phía bờ nam kênh Chợ Gạo đang sạt lở nghiêm trọng ảnh hưởng tới hàng trăm hộ dân đang sinh sống dọc bờ kênh.

Vườn cây ăn trái của dân đã bị mất gần hết diện tích vì tình trạng sạt lở

Anh Nguyễn Thanh Tâm, người lái đò trên khúc kênh Chợ Gạo này chứng kiến những diễn biến sạt lở bờ kênh trong nhiều năm qua tâm sự: “Dòng kênh này quanh năm phải chịu lưu lượng tàu thuyền dày đặc, nhất là thỉnh thoảng còn có những chuyến tàu cao tốc chạy vè vè càng tạo vệt sóng nước đập mạnh vào bờ khiến từng mảng đất bị cuốn xuống lòng kênh. Mỗi lần nhìn thấy như vậy tôi xót xa lắm!”. Căn nhà nhỏ của gia đình anh Tâm ngày xưa còn ở cách mép kênh Chợ Gạo cả chục mét, ấy thế mà đến bây giờ đã nằm sát mép kênh mong manh và có thể bị cuốn xuống dòng nước bất cứ lúc nào do tốc độ xâm thực quá nhanh.

Để chứng minh điều mình vừa nói, anh Tâm lái đò đưa chúng tôi đi “thị sát” những đoạn bờ kênh mới bị sạt lở nghiêm trọng. Anh cho biết, lúc đầu tuyến kênh Chợ Gạo chỉ rộng khoảng vài chục mét, nhưng đến nay bị sạt lở rộng dần sang hai bên tới mấy trăm mét ngang. Ngày trước phía nam bờ kênh còn có cả đường xe ô tô chạy được, nhưng đến nay hầu hết đã bị nước cuốn trôi.

Gặp chúng tôi, ông Nguyễn Văn Tư (81 tuổi), ấp Bình Hưng, xã Bình Phan, than thở: “Bà con sống ven dòng kênh này rất lo sợ. Chỉ mong chính quyền sớm có giải pháp”. Cho đến nay ông Tư đã nhiều lần phải tự đóng kè gia cố che chắn sạt lở bờ kênh trước nhà mình nhưng cũng chỉ chịu được một thời gian ngắn. Vườn cây ăn trái của gia đình ông hiện đã “đi” gần hết diện tích vì bị xâm thực.
 

Mong chờ dự án triển khai

Ghi nhận của chúng tôi, rất nhiều hộ dân ở 2 xã Bình Phan, Xuân Đông - huyện Chợ Gạo đang nằm trong “điểm nóng” của sạt lở. Các hộ dân này, chưa thể di dời nhà đến nơi ở khác vì do đợi nhận tiền bồi thường, hỗ trợ từ Dự án nâng cấp mở rộng kênh Chợ Gạo giai đoạn II; một số hộ khác thì không còn đất để di dời nhà đến nơi an toàn. Trong khi đó, Dự án nâng cấp mở rộng kênh Chợ Gạo hiện nay vẫn đang “án binh bất động”.

Ngày đêm những tàu, thuyền như “núi cát” trên sông là nguyên nhân gây sạt lở

Gia đình anh Võ Công Vũ, ấp Bình Hưng, xã Bình Phan có vườn trồng 120 trụ thanh long, nhưng mấy năm qua đành bỏ hoang vì từ khi có đoàn cán bộ xuống đo đất cắm cọc và kê biên cây trái để chuẩn bị giải tỏa làm dự án khiến gia đình không dám đầu tư vào vườn.

Anh Vũ than vãn: “Nhiều lần họ về đo xong rồi lại bỏ đấy cả gần chục năm rồi, mới cách nay vài tuần lại có đoàn xuống đo nữa nhưng bà con chúng tôi cứ mỏi mòn trông dự án triển khai để có đường đi và tập trung ổn định cuộc sống, chứ như bây giờ bà con sống quá bế tắc!”.

Hộ bà Trần Thị Thi, chủ cơ sở sản xuất nước mắm Thuận Phát (xã Bình Phan) từ một cơ sở đang phát triển nhưng nhiều năm nay cơ sở nước mắm này đã rơi vào cảnh sản xuất đình trệ, có nguy cơ phá sản vì bị dự án kênh Chợ gạo chậm triển khai. Nhiều nhà cửa của các hộ dân xung quanh cũng đã bị xuống cấp trầm trọng nhưng lại lâm vào cảnh “đi không được, ở không xong”.

Người dân than vãn về tình trạng sạt lở nhiều năm qua chưa có giải pháp

Theo lãnh đạo UBND xã Bình Phục Nhứt, tình trạng chậm triển khai giai đoạn 2 của dự án nâng cấp tuyến kênh Chợ Gạo đã gây xáo trộn đến đời sống người dân và ảnh hưởng đến việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Trao đổi với NNVN, ông Trần Văn Hòa, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Chợ Gạo cho biết: Kênh Chợ Gạo là tuyến đường thủy huyết mạch của các tỉnh ĐBSCL và TP.HCM, lưu lượng tàu thuyền lớn qua lại trên tuyến kênh này ngày càng nhiều. Trong tình trạng khai thác cát nhiều năm là nguyên nhân gây sạt lở như hiện nay, hiện Bộ GTVT đã cho xây dựng được gần 10km bờ kè phía bờ Bắc kênh Chợ Gạo, với kinh phí trên 300 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc chống xâm thực cũng chỉ như muối bỏ bể so với tốc độ sạt lở hiện tại.

Sạt lở nghiêm trọng kênh Chợ Gạo