Ngày 17/3, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án vi phạm quy định về đấu thầu xảy ra tại Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCERT), trực thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TT&TT). Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 8 ngày, bao gồm cả thứ Bảy và Chủ nhật.
Chủ tọa phiên xét xử là Thẩm phán Lưu Ngọc Cảnh, Phó chánh Tòa hình sự, cùng hai Hội thẩm nhân dân. Viện kiểm sát có bốn kiểm sát viên thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động xét xử.
Đáng chú ý, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Tiến bộ Quốc tế - AIC, tiếp tục bị xét xử vắng mặt do đang bỏ trốn. Cùng hầu tòa với bà Nhàn có 12 bị cáo khác, bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.
ơ quan CSĐT Bộ Công an truy nã đặc biệt bị can Nguyễn Thị Thanh Nhàn. Ảnh: Công an nhân dân.
Sai phạm trong đấu thầu tại VNCERT gây thất thoát hơn 17 tỷ đồng
Theo cáo trạng, VNCERT là đơn vị trực thuộc Bộ TT&TT, do bị cáo Nguyễn Trọng Đường làm Giám đốc. Trung tâm này có nhiệm vụ chủ trì xây dựng và tổ chức thực hiện các chương trình, đề án, dự án về ứng cứu sự cố máy tính và an toàn thông tin mạng.
Năm 2017, Bộ TT&TT giao cho VNCERT triển khai dự án Mua sắm trang thiết bị và thuê dịch vụ kỹ thuật, nhằm theo dõi, phân tích sự cố, tấn công an toàn thông tin mạng trên các kênh kết nối Internet quốc tế, với tổng mức đầu tư 95 tỷ đồng.
Quá trình triển khai, các bị cáo tại chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị thẩm định giá, đơn vị tư vấn đã có hành vi thông đồng, gian lận trong đấu thầu, giúp Công ty AIC trúng thầu trái quy định, gây thiệt hại hơn 17 tỷ đồng cho Nhà nước.
Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn được xác định là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ đạo cấp dưới can thiệp vào quá trình đấu thầu để Công ty AIC trúng thầu. Theo cơ quan điều tra, bà Nhàn chỉ đạo các nhân viên cấp dưới gồm Nguyễn Văn Thế (Trưởng ban Kỹ thuật 7), Đỗ Văn Sơn (Trưởng ban 2) cùng nhiều người khác thông đồng với chủ đầu tư nhằm hợp thức hóa hồ sơ đấu thầu.
Phía VNCERT, bị cáo Nguyễn Trọng Đường, với tư cách là đại diện chủ đầu tư, đã chỉ đạo cấp dưới thực hiện hành vi thông thầu, tạo điều kiện cho Công ty AIC trúng gói thầu số 8.
Bị cáo Nguyễn Trọng Đường - cựu Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam. Ảnh: IT.
Cụ thể, bị cáo Ngô Quang Huy, cán bộ chủ chốt tại VNCERT, đã phối hợp với đơn vị tư vấn Khang Phát, sử dụng danh mục thiết bị và dự toán của Công ty AIC để hợp thức hóa các thủ tục phê duyệt dự án. Trong khi đó, bị cáo Nguyễn Thị Ánh Hồng đã thực hiện thẩm định giá sai quy định, giúp Công ty AIC có lợi thế vượt trội trong quá trình đấu thầu.
Bị cáo Trần Nguyên Chung cùng các thành viên Ban quản lý dự án còn bị cáo buộc đã lập hồ sơ mời thầu có lợi cho AIC, tạo điều kiện cho doanh nghiệp này giành chiến thắng trong cuộc đấu thầu, bất chấp các vi phạm về quy trình và tiêu chí đánh giá.
Công ty AIC thao túng đấu thầu, nâng khống giá trị hợp đồng
Cáo trạng cũng chỉ rõ, tại giai đoạn tư vấn lập dự án và Báo cáo Nghiên cứu khả thi, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã chỉ đạo cấp dưới liên hệ với các hãng thiết bị để hỏi giá sản phẩm, sau đó cộng thêm 40% để tạo ra mức giá dự toán cao hơn thực tế. Con số này sau đó được đưa vào hồ sơ thẩm định, làm cơ sở để quyết định giá trị gói thầu.
Khi VNCERT phát hành hồ sơ mời thầu, bị cáo Nhàn tiếp tục chỉ đạo cấp dưới định giá gói thầu cho Công ty AIC ở mức 70 tỷ đồng, đồng thời chỉ định Công ty CP Mopha (một công ty thuộc hệ sinh thái của AIC) làm quân xanh, nhằm hợp thức hóa hồ sơ đấu thầu.
Trong quá trình lập hồ sơ dự thầu, Công ty AIC còn làm khống tài liệu về hợp đồng lao động, nâng khống thời gian làm việc của nhân sự chủ chốt để chứng minh năng lực chuyên môn, dù trên thực tế không đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật.
Mặc dù có những vi phạm rõ ràng về năng lực nhân sự và hợp đồng, nhóm bị can tại chủ đầu tư vẫn lập báo cáo đánh giá Công ty AIC đạt tiêu chuẩn, từ đó cho phép doanh nghiệp này tham gia đấu thầu và trúng thầu.
Ngày 22/11/2017, bị cáo Nguyễn Trọng Đường ký quyết định phê duyệt Công ty AIC là nhà thầu trúng thầu gói thầu số 8. Sau khi đấu thầu thành công, AIC đã chuyển 1 tỷ đồng cho bị cáo Đường để chia cho các thành viên tham gia dự án vào dịp Tết Nguyên đán 2019.
Trong đó, bị cáo Đường nhận 200 triệu đồng, các bị cáo khác nhận từ 20-80 triệu đồng, còn lại được sử dụng cho các hoạt động nội bộ của VNCERT.
Trước vụ án này, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã bị kết án hoặc đang trong quá trình xét xử ở nhiều vụ án khác liên quan đến sai phạm trong đấu thầu, trong đó có các vụ việc xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai và dự án đầu tư công tại nhiều địa phương. Tuy nhiên, bị cáo vẫn đang bỏ trốn và chưa trình diện trước cơ quan chức năng.
Việc bị cáo Nhàn tiếp tục vắng mặt tại phiên tòa lần này khiến dư luận đặt ra câu hỏi về việc truy nã và xử lý trách nhiệm của các cơ quan liên quan. Hiện tại, cơ quan chức năng vẫn đang tiếp tục truy nã quốc tế đối với bị cáo Nhàn và một số cá nhân liên quan khác.
Phiên tòa kéo dài 8 ngày, dự kiến tuyên án vào cuối tháng 3
Với quy mô vụ án lớn, có nhiều bị cáo liên quan, phiên xét xử dự kiến kéo dài 8 ngày, diễn ra cả vào cuối tuần. Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội sẽ xem xét các tình tiết trong vụ án, xác định mức độ vi phạm của từng bị cáo trước khi đưa ra bản án cuối cùng.
Dư luận đang theo dõi sát sao phiên tòa này, không chỉ vì những vi phạm nghiêm trọng trong hoạt động đấu thầu gây thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước, mà còn vì đây là một trong những vụ án có liên quan đến nữ Chủ tịch Công ty AIC, người hiện vẫn đang lẩn trốn. Kết quả xét xử lần này được kỳ vọng sẽ làm sáng tỏ trách nhiệm của các cá nhân, đồng thời có tác động mạnh mẽ đến công tác quản lý đấu thầu và phòng chống tham nhũng trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
