Các tổ chức cá nhân tham gia SXKD giống lúa bắt buộc phải tuân thủ các quy định của pháp luật về điều kiện SXKD giống cây trồng, được quy định trong Pháp lệnh Giống cây trồng.
Tổ chức, cá nhân muốn SXKD giống lúa phải được Bộ NN-PTNT công nhận, giống có trong danh mục giống cây trồng được phép SXKD; được sản xuất đúng quy trình sản xuất giống, được kiểm định và kiểm nghiệm bởi phòng thử nghiệm và tổ chức chứng nhận hợp quy được chỉ định, công nhận; phải được chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy.
Được biết, trước đây có không nhiều phòng thử nghiệm và tổ chức chứng nhận được chỉ định để kiểm nghiệm và chứng nhận hợp quy giống cây trồng. Nhưng hiện nay, theo quy định mới về chỉ định phòng thử nghiệm và tổ chức chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy thì một số phòng và tổ chức chưa đạt yêu cầu nên không thể chỉ định lại.
Theo công bố của Cục Trồng trọt, hiện nay chỉ có 12 phòng thử nghiệm giống cây trồng được chỉ định còn hiệu lực để thực hiện thử nghiệm mẫu hạt giống, gồm: Trung tâm Khảo kiểm nghiệm (KKN) giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia (LAS - NN 35); Trung tâm KKN giống, sản phẩm cây trồng miền Trung (LAS - NN 37); Trung tâm KKN giống, sản phẩm cây trồng Nam bộ (LAS - NN 107); Trung tâm Kiểm nghiệm, chứng nhận chất lượng đất và VTNN tỉnh Vĩnh Phúc (LAS - NN 15); Trung tâm giống Nông lâm ngư nghiệp tỉnh Kiên Giang (LAS - NN 50).
Ngoài ra có các DN như: Công ty CP Giống cây trồng Bắc Ninh (LAS – NN 103); Cty CP Giống cây trồng Nam Định (LAS – NN 105); Cty CP Giống cây trồng, vật nuôi Thừa Thiên- Huế (LAS - NN 32); Cty CP Giống cây trồng miền Nam (LAS - NN 109); Chi nhánh Trung tâm Nghiên cứu và sản xuất giống thuộc Cty CP Tập đoàn Lộc Trời (LAS - NN 02); Cty CP Giống cây trồng Hải Dương (LAS - NN 29); Cty CP TCty Giống cây trồng Thái Bình (LAS - NN 33).
Cả nước hiện nay có 4 tổ chức chứng nhận hợp quy giống cây trồng được chỉ định còn hiệu lực, gồm: Trung tâm KKN giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia (01-0029-BNN); Trung tâm KKN giống, sản phẩm cây trồng miền Trung (55-0033-BNN); Trung tâm KKN giống, sản phẩm cây trồng vùng Nam bộ (79-0032-BNN); Viện Nghiên cứu Ngô (01-0030-BNN).
Do vậy để đảm bảo quyền lợi cho người nông dân và việc SXKD đúng pháp luật, bình đẳng giữa các DN, cơ quan quản lý Nhà nước, Thanh tra các cấp cần tăng cường thanh tra, kiểm tra việc sản xuất giống, tránh tình trạng giống lưu thông không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng; một số Phòng thử nghiệm, Tổ chức chứng nhận hết hiệu lực nhưng vẫn cấp phiếu kết quả thử nghiệm, cấp giấy chứng nhận hợp quy giống cây trồng trái quy định gây thiệt hại cho nông dân và DN.