Nợ 10 tỷ tiền dịch vụ trung chuyển và cấp nước
Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh (viết tắt Công ty Nam Hà Tĩnh) được UBND tỉnh Hà Tĩnh giao quản lý, vận hành và khai thác 43 công trình thủy lợi trên địa bàn 6 huyện, thành phố, thị xã phía Nam của tỉnh nhằm cung cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và dân sinh. Trong đó, có hồ chứa nước Thượng Sông Trí và hồ Tàu Voi, thị xã Kỳ Anh.
Công văn giao các sở ngành chỉ đạo Công ty Vũng Áng (Công ty CP Tập đoàn Hoành Sơn) thanh toán tiền nước theo quy định. Thanh Nga.
Năm 2018, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Hà Tĩnh tại văn bản 2931/UBND-NL1 về việc thực hiện một số nội dung về cấp nước cho Công ty TNHH gang thép Hưng nghiệp Formosa (Formosa), hàng năm Công ty Nam Hà Tĩnh ký hợp đồng cung cấp sản phẩm, dịch vụ trung chuyển nước và cấp nước với Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Vũng Áng – viết tắt là Công ty Vũng Áng (thuộc Công ty CP Tập đoàn Hoành Sơn); tổ chức vận hành, điều tiết, trung chuyển nước và cung cấp nước cho Formosa và Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng, đảm bảo đủ nước phục vụ sản xuất của các nhà máy và an toàn công trình, thực hiện đầy đủ các nội dung theo hợp đồng đã ký kết.
“Tuy nhiên, việc thanh toán tiền nước của Công ty Vũng Áng hàng năm dây dưa, không chịu thanh toán, mặc dù công ty đã nhiều lần tổ chức các buổi làm việc; phát đến 7 văn bản đề nghị đơn vị thanh toán nhưng từ năm 2022 đến nay Công ty Vũng Áng vẫn đang nợ công ty số tiền 10.064.467.694 đồng”, văn bản Công ty Nam Hà Tĩnh nhấn mạnh.
Cụ thể, Công ty Vũng Áng nợ tiền sử dụng nước thô từ quý 2 đến quý 4 năm 2024 hồ chứa nước Tàu Voi hơn 553 triệu đồng; nợ tiền phí dịch vụ quản lý, vận hành trung chuyển nước hồ Thượng Sông Trí quý 2, 3, 4 năm 2024 hơn 2 tỷ đồng và nợ tiền cấp nước cho Công ty Vũng Áng phục vụ cấp cho Formosa các năm 2022, 2023 hơn 7,4 tỷ đồng.
Phía Công ty Nam Hà Tĩnh cho rằng, Công ty Vũng Áng đã vi phạm điều khoản hợp đồng đã ký kết giữa 2 công ty: “Trường hợp không nộp hoặc nộp chậm quá 7 ngày theo quy định của các lần thanh toán hợp đồng đã ký kết giữa 2 công ty, Công ty Nam Hà Tĩnh sẽ tạm thời ngừng cấp nước cho Công ty Vũng Áng”. Vì vậy, kiến nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh chỉ đạo Công ty Vũng Áng thực hiện thanh toán đầy đủ số tiền còn thiếu cho Công ty Nam Hà Tĩnh.
“Trường hợp Công ty Vũng Áng không chấp hành, không thanh toán đầy đủ số tiền còn thiếu thì cho phép công ty thực hiện dừng trung chuyển, cấp nước và chấm dứt hợp đồng với Công ty Vũng Áng theo các điều khoản hợp đồng đã ký”, văn bản Công ty Nam Hà Tĩnh nêu.
Dự án hồ chứa nước, tràn xả lũ Rào Trổ cấp nước cho Khu kinh tế Vũng Áng đã chậm tiến độ 8 năm. Ảnh: Thanh Nga.
Việc chây ì trả nợ của Công ty Vũng Áng khiến doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ khó khăn trong việc trả lương cho người lao động; ảnh hưởng đến hoạt động quản lý, khai thác công trình thủy lợi, thậm chí có nguy cơ thất thoát nguồn thu.
Vì sự phát triển chung của tỉnh, Công ty Nam Hà Tĩnh vẫn phải “thắt lưng buộc bụng” cân đối nguồn lực để vận hành trung chuyển nước cho Công ty Vũng Áng bán cho Formosa và Công ty Nhiệt điện Vũng Áng. Trường hợp ngừng cấp nước sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản suất của 2 doanh nghiệp này.
Dự án 1.400 tỷ "đắp chiếu" 8 năm
Trước đó, vào cuối năm 2011 Dự án hồ chứa nước, tràn xả lũ Rào Trổ, huyện Kỳ Anh thuộc dự án xây dựng hệ thống cấp nước cho Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh, với tổng vốn đầu tư hơn 1.400 tỷ đồng được khởi công, dự kiến hoàn thành năm 2016, do Công ty Vũng Áng (thuộc Công ty CP Tập đoàn Hoành Sơn) làm chủ đầu tư. Công trình này tọa lạc trên diện tích hàng nghìn ha đất thuộc xã Kỳ Thượng và Kỳ Tây, huyện Kỳ Anh.
Các hạng mục chính dự án thi công, gồm: hồ chứa nước Rào Trổ, đập dâng Lạc Tiến, nhà máy nước, cống Kỳ Hà, đường dẫn nước về tưới tiêu, nhà điều hành, khu nhà ở cho công nhân... Theo quyết định phê duyệt, Nhà nước hỗ trợ 1.269 tỷ đồng trích từ ngân sách địa phương và trung ương, phục vụ cho giải phóng mặt bằng và các công trình xây dựng, số tiền còn lại do doanh nghiệp tự chi trả.
Giai đoạn đầu thực hiện dự án, các cơ quan quản lý nhà nước tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp thi công, phía Công ty Vũng Áng cũng tập trung đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, đến năm 2016 do thiếu mặt bằng nên nhà thầu phải tạm dừng thi công các hạng mục tại dự án, rút dần công nhân và máy móc khỏi công trường.
Nhiều thiết bị máy móc "đắp chiếu" thời gian dài đã rỉ sét, hư hỏng. Ảnh: Thanh Nga.
Năm 2017 Công ty Vũng Áng bị UBND tỉnh Hà Tĩnh phê bình vì không chấp hành ý kiến chỉ đạo, thiếu quyết liệt trong điều hành và tổ chức thực hiện, làm chậm tiến độ thi công công trình, không đáp ứng được yêu cầu kế hoạch tiến độ thi công đã phê duyệt.
Việc chậm tiến độ kéo dài khiến hồ Rào Trổ chưa thể chặn dòng. Để đảm bảo hoạt động sản xuất cho các doanh nghiệp tại Khu kinh tế Vũng Áng, năm 2018 Công ty Vũng Áng ký kết hợp đồng với Công ty Nam Hà Tĩnh trung chuyển nước từ hồ Thượng Sông Trí và hồ Tàu Voi bán cho Formosa và Công ty Nhiệt điện Vũng Áng.
Sau khi Công ty Nam Hà Tĩnh “cầu cứu” UBND tỉnh, ông Trần Báu Hà, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh ký văn bản giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các Sở KH-ĐT, NN-PTNT, Tư pháp và các đơn vị liên quan soát xét, xử lý kiến nghị của Công ty Nam Hà Tĩnh. Chỉ đạo, yêu cầu Công ty Vũng Áng chấp hành việc thanh toán tiền nước theo hợp đồng đã ký đảm bảo đúng quy định; trường hợp vượt thẩm quyền, báo cáo, tham mưu UBND tỉnh phương án xử lý theo đúng quy định.
Hồ chứa nước, tràn xả lũ Rào Trổ là công trình đa mục tiêu, ngoài cung cấp nước bán cho các doanh nghiệp lớn đang hoạt động tại Khu kinh tế Vũng Áng với công suất hơn 1 triệu m3/ngày đêm, dự án còn phục vụ tưới tiêu cho hơn 1.500ha hoa màu ở xã Kỳ Thượng, duy trì dòng chảy về hạ lưu Quảng Bình, đảm bảo an toàn giao thông đường thủy.
