- Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đồng thời đề nghị truy tố 41 bị can trong vụ án sai phạm nghiêm trọng xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn và một số địa phương, đơn vị liên quan.

Một số bị can trong vụ án. Ảnh: Bộ Công an.
Tâm điểm của vụ án là ông Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn, còn được biết đến với biệt danh Hậu “pháo”. Ông Hậu bị đề nghị truy tố về ba tội danh gồm: “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Đưa hối lộ”.
Cơ quan điều tra xác định, thông qua hàng loạt sai phạm có hệ thống, ông Hậu gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 963 tỷ đồng, trong đó riêng hành vi vi phạm kế toán đã làm thất thoát hơn 504 tỷ đồng, vi phạm trong đấu thầu gây thiệt hại thêm hơn 459 tỷ đồng.
Đặc biệt, để thuận lợi trong việc tiếp cận và thâu tóm các dự án, công trình lớn, ông Hậu đã chi hơn 132 tỷ đồng tiền hối lộ, bao gồm hơn 72 tỷ đồng tiền mặt và hơn 2,6 triệu USD. Các khoản tiền này được chuyển cho nhiều cá nhân, trong đó có 9 cựu lãnh đạo cấp cao của 3 tỉnh bị đề nghị truy tố tội "Nhận hối lộ".
Vai trò then chốt của người phụ nữ đứng sau
Một nhân vật đáng chú ý trong đại án này là bà Nguyễn Thị Hằng (chị gái Hậu “pháo”). Dù kín tiếng và ít được nhắc tên trước đó, bà Hằng lại giữ vai trò trọng yếu trong hệ thống tài chính của Tập đoàn Phúc Sơn và bị đề nghị truy tố về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.

Nguyễn Thị Hằng (chị gái Hậu "pháo"), Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Phúc Sơn. Ảnh: Bộ Công an.
Theo kết luận điều tra, bà Hằng giữ chức Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn, phụ trách việc thu - chi tài chính, đồng thời trực tiếp chuẩn bị các khoản tiền mặt để em trai mang đi hối lộ. Bà khai nhận đã nhiều lần gom tiền, bỏ vào vali theo chỉ đạo của ông Hậu, sau đó ghi sổ, bàn giao cho kế toán và thư ký nhập hệ thống.
Một trong những lần đáng chú ý là vào năm 2017, theo yêu cầu của em trai, bà Hằng chuẩn bị 20 tỷ đồng tiền mặt, cho vào vali và giao tận tay ông Hậu. Đây chính là khoản tiền mà ông Hậu khai đã đưa cho bà Hoàng Thị Thúy Lan, cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc vào tháng 6/2017.
Năm 2021, cũng theo chỉ đạo, bà Hằng chuẩn bị 24 tỷ đồng từ nguồn tài chính nội bộ của Phúc Sơn để mua 1 triệu USD, cho vào vali và trực tiếp cùng lái xe chuyển đến ông Hậu tại trụ sở UBND tỉnh Vĩnh Phúc.
Hệ thống “vận chuyển tài liệu” bằng vali tiền
Một điểm đáng chú ý là thủ đoạn giao nhận tiền hối lộ trong vụ án này được “mã hóa” bằng cách gọi là “gửi tài liệu”. Những vali chứa tiền mặt được gọi là "tài liệu", giao nhận giữa các cá nhân tại các địa điểm công quyền.
Cụ thể, trong ba lần nhận hối lộ từ ông Hậu, bà Hoàng Thị Thúy Lan đã hai lần giao ông Đỗ Ngọc Quang, nguyên Phó Chánh Văn phòng Tỉnh ủy Vĩnh Phúc, nhận vali tiền giúp. Ông Quang xác nhận có hai lần nhận vali từ ông Tạ Minh Chính, lái xe của Nguyễn Văn Hậu, mang lên phòng làm việc của bà Lan tại trụ sở Tỉnh ủy.
Lời khai của ông Quang cho thấy, tháng 6/2017, ông được gọi xuống sân Tỉnh ủy để “nhận tài liệu cho chị Lan”. Người giao “tài liệu” là lái xe Tạ Minh Chính. Tình huống tương tự lặp lại vào đầu năm 2022, khi ông Quang tiếp tục nhận vali từ ông Chính tại một khu công sở vắng người, sau đó chuyển thẳng về văn phòng làm việc của bà Lan.
Tài xế Tạ Minh Chính khai, ông được ông Hậu “pháo” nhiều lần nhờ mang vali hoặc túi nilon chứa tiền đến địa điểm theo chỉ đạo. Dù không được thông báo cụ thể về số tiền, nhưng qua số lần thực hiện, ông hiểu rõ đó là các khoản tiền mặt dùng để “gửi gắm”.
Vụ án Tập đoàn Phúc Sơn không chỉ là một vụ vi phạm kế toán hay đấu thầu đơn thuần, mà là một đường dây đưa, nhận hối lộ có tổ chức, diễn ra qua nhiều năm, với sự tham gia của lãnh đạo doanh nghiệp, người thân trong gia đình và cả quan chức cấp cao tại địa phương.
Việc dùng các vali tiền “ẩn danh”, che giấu bằng cụm từ “tài liệu” thể hiện sự tính toán kỹ lưỡng và tinh vi trong cách thức vận hành. Dự kiến trong thời gian tới, vụ án sẽ tiếp tục thu hút sự chú ý lớn khi được đưa ra xét xử.