Để cứu nền kinh tế Ukraine cần có sự hỗ trợ chính thức của nước ngoài với số tiền “suýt soát 100 tỷ USD, chứ không phải 55 tỷ USD như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tính toán”, nhà kinh tế Mỹ Desmond Lachman viết trên blog tại địa chỉ mạng của tờ The Hill hôm 24/9.
Nhà kinh tế này vốn là một cựu lãnh đạo trong IMF và hiện nay với vai trò là nhà phân tích của Viện Doanh nghiệp Mỹ cho biết “rất có thể IMF đã định giá thấp nhu cầu của Ukraine cũng như đã từng làm như vậy trước đây đối với chương trình cho vay để cứu nền kinh tế Hy Lạp.” Ông cho biết các tính toán của IMF đang ngày càng đội lên giống như từng xảy ra trước đây. “Tháng 5 vừa rồi, vào thời điểm IMF đưa ra chương trình cho vay đối với Ukraine, IMF ước tính Ukraine chỉ cần khoảng 35 tỷ USD hỗ trợ chính thức của nước ngoài. Sau vài tháng, IMF đang tính toán Ukraine có thể cần đến 55 tỷ USD viện trợ nước ngoài”.
“Nhiều người có thể nghĩ rằng vấn đề này có lẽ đã là chủ đề chính trong các cuộc thảo luận nằm trong khuôn khổ chuyến đi của tổng thống Poroshenko đến Mỹ. Cứ cho là Kiev chỉ cần thêm ít nhất 19 tỷ USD hỗ trợ nước ngoài để vượt qua năm 2015 mà Nhà trắng đã chấp nhận cung cấp cho Ukraine thêm khoảng 50 triệu USD tiền hỗ trợ, như vậy thì câu hỏi căn bản vẫn không được trả lời là đối với 18,95 triệu USD còn lại sẽ lấy ở đâu ra”.
Ông cũng cho rằng, “ở đây vấn đề tranh luận không phải là nền kinh tế Ukraine có đáng được hỗ trợ hay không, đặc biệt trong bối cảnh nước này có tầm quan trọng về địa-chính trị đối với phương Tây, mà thay vào đó nên bàn về việc người dân đóng thuế ở Mỹ họ đáng được bàn luận một cách minh bạch và thực tế để biết được cộng đồng quốc tế cuối cùng sẽ cần phải mất bao nhiêu tiền để tiền hỗ trợ cho Ukraine”.
Nhắc đến điều này, cũng phải hy vọng là các nhà hoạch định chính sách Mỹ không dùng đến biện pháp tài trợ cửa sau (đi ngầm) cho Ukraine thông qua IMF mà bỏ qua sự chấp thuận đáng lý phải có của quốc hội. Điều này rất dễ xảy ra nếu như xét ở gốc độ bất kỳ khoản cho vay lớn nào của IMF cho đất nước bị chiến tranh tàn phá này đều có thể đứng trước rủi ro làm tổn hại đáng kể đến cán cân thanh toán của IMF và làm ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức này trong vai trò là một tổ chức cho vay dựa trên các điều kiện”.
Trong khi đó, chương trình cho vay hiện nay của IMF dành cho Ukraine trong hai năm tới tính ra khoảng 17 tỷ USD. Theo Giám đốc phụ trách Truyền thông IMF Gerry Rice phát biểu với phóng viên trong một cuộc họp báo, Kiev hiện chưa có đề nghị chính thức thay đổi chương trình này mặc dù số tiền tài trợ này cũng là một khoản chính trong gói tài trợ quốc tế mà ông Lachman đã bình luận ở trên.