Ngư dân ngồi chờ đến lượt làm thủ tục xin cấp giấy phép khai thác thủy sản tại Trung tâm hành chính tỉnh. Ảnh: Lê Bình.
Khoảng 1 tuần nay, các ngư dân của tỉnh vui mừng khi đến Trung tâm hành chính Bà Rịa - Vũng Tàu để làm thủ tục, hồ sơ xin cấp, tái cấp giấy phép khai thác thủy sản.
Ông Lê Hoàng Khanh, chủ 2 tàu cá đánh bắt xa bờ bằng nghề lưới rê ở phường Thắng Nhì, thành phố Vũng Tàu cho biết, ông vừa nhận được 2 giấy phép mới do Chi cục Thủy sản tỉnh cấp ngày 8/5.
“Giấy phép 2 tàu cá của tôi hết hạn ngày 2/5 là tôi tranh thủ đi làm thủ tục tái cấp liền, không dám để lâu vì Nghị định 38/2024/NĐ-CP mới ra phạt rất nặng tàu cá đánh bắt xa bờ không có giấy phép hoặc giấy phép hết hạn”, ông Khanh nói.
Tương tự, ông Nguyễn Đình Ngọc (phường 2, thành phố Vũng Tàu) vui mừng nhận 3 giấy phép khai thác thủy sản mới được Chi cục Thủy sản cấp chiều 6/5. Đây là điều mà ông cùng nhiều ngư dân khác mong mỏi từ lâu.
“May quá, giấy phép của tôi mới hết hạn, điều này ảnh hưởng rất nhiều đến việc vươn khơi. Chi cục Thủy sản tỉnh giải quyết giấy tờ rất nhanh, chỉ sau 4 ngày là tôi đã có giấy phép mới, giá trị sử dụng trong 5 năm”, ông Ngọc khoe.
Theo Sở NN-PTNT tỉnh, giai đoạn 2024 - 2029, Bà Rịa - Vũng Tàu được giao hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản tại vùng khơi là 2.746 giấy phép. Trong đó, số lượng giấy phép cho tàu cá đánh bắt nguồn lợi thủy sản là 2.514, cho tàu hậu cần đánh bắt nguồn lợi thủy sản là 232.
Ông Nguyễn Bi, Trưởng Phòng Quản lý khai thác và Phát triển nguồn lợi thủy sản, Chi cục Thủy sản tỉnh cho biết, đến ngày 7/5, Chi cục đã cấp được hơn 1.100/2.746 giấy phép theo hạn ngạch Bộ NN-PTNT cấp cho tỉnh. Số lượng còn lại Chi cục sẽ đẩy mạnh tập trung thực hiện hoàn thành trước ngày 20/5, trước khi Đoàn EC sang thanh tra Việt Nam lần thứ 5 (dự kiến vào cuối tháng 5/2024). Đây là một trong những quy định chống khai thác IUU.
Bà Rịa - Vũng Tàu được giao hạn ngạch 2.746 giấy phép khai thác thủy sản tại vùng khơi. Ảnh: Lê Bình.
Nghị định 38/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, thay thế Nghị định số 42/2019/NĐ-CP, tăng việc kiểm soát và chế tài một cách nghiêm khắc các hành vi đánh bắt hải sản bất hợp pháp, nhất là với các hành vi vi phạm hành chính nhiều lần, hoặc tái phạm đối với cả 2 đối tượng chủ tàu cá và thuyền trưởng.
Thời gian qua, Chi cục Thủy sản đã thông báo cho các địa phương đốc thúc ngư dân đi đăng ký, làm thủ tục tái cấp giấy phép khai thác thủy sản. “Nghị định này sẽ có hiệu lực từ ngày 20/5, và sẽ xử phạt rất nặng trường hợp tàu cá đánh bắt trên biển không có giấy phép khai thác”, ông Nguyễn Bi cho biết.
Theo đó, Nghị định 38 quy định mức phạt từ 300-500 triệu đồng đối với tàu cá có chiều dài từ 15-24m khai thác thủy sản trên biển hoặc vận chuyển hải sản không có giấy phép khai thác thủy sản hoặc giấy phép hết hạn. Trong trường hợp tái vi phạm nhiều lần, mức phạt có thể lên đến 700 triệu đồng. Với tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên khai thác thủy sản trên biển không có giấy phép khai thác hoặc giấy phép hết hạn, sẽ bị phạt từ 800 triệu đồng đến 1 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo Hội Nghề cá thành phố Vũng Tàu, những quy định về cấp giấy phép và xử phạt việc tàu cá không có giấy phép khai thác theo Nghị định 38 vẫn còn bất cập.
“Nghị định 38 quy định tàu trên 15m không được khai thác vùng lộng. Trong khi thực tế, có nhiều tàu có giấy phép khai thác hành nghề đánh bắt cá cơm, lưới ghẹ, lưới mực có vùng đánh bắt chủ yếu ở vùng lộng. Mà các tàu này có chiều dài chủ yếu trên 15m. Chúng tôi kiến nghị Nhà nước, Bộ NN-PTNT xem xét lại việc cấp giấy phép phù hợp thực tế ngành nghề khai thác của ngư dân hơn”, ông Nguyễn Văn Tôn, Chủ tịch Hội nghề cá TP.Vũng Tàu, nói.
Cán bộ chiến sĩ Bộ đội biên phòng Côn Đảo đang kiểm tra giấy tờ và tuyên truyền các quy định về chống khai thác IUU cho các ngư dân trước khi xuất bến. Ảnh: Lê Bình.
Hiện, cả hệ thống chính trị, Chính phủ và các Bộ, ngành cũng như địa phương đang có những chủ trương, chính sách, đề án để hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề, bảo vệ và phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản, tránh khai thác tận diệt...
Để chuẩn bị tốt cho việc đón đoàn thanh tra EC, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Kế hoạch thực hiện tháng cao điểm triển khai nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm, khắc phục tồn tại, hạn chế về chống khai thác IUU.
Mới đây, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng ban hành Công văn yêu cầu các Sở, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường giám sát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực khai thác hải sản. Trong đó, tăng cường tuần tra, kiểm soát chặt chẽ, tuyệt đối không cho tàu cá chưa đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản được xuất bến, hoạt động khai thác hải sản trên biển. Nếu phát hiện các tàu cá vi phạm, đề nghị xử lý nghiêm theo thẩm quyền.
Đến nay, tỉnh này đã khắc phục, xử lý hai tồn tại hạn chế do đoàn thanh tra EC chỉ ra trong đợt kiểm tra vừa qua. Đó là xử phạt chủ tàu cá không có giấy phép khai thác, mất kết nối giám sát hành trình vẫn đi hoạt động với số tiền hơn 1,3 tỉ đồng. Và xử phạt các tàu cá không rõ số đăng ký. Từ năm 2022 đến nay, không có tàu cá của tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài.
Tính đến ngày 31/3, tổng số tàu cá của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là 4.484 chiếc. Đến nay, tỉnh đã hoàn thành rà soát toàn bộ số lượng tàu cá đã đăng ký, cập nhật 100% vào cơ sở dữ liệu tàu cá quốc gia (VnFishbase).
Ngoài ra, tỉ lệ đăng kiểm tàu cá còn hạn đạt 85,63%, cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đạt 99,74%, tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đạt 96,82%, cấp giấy phép khai thác thủy sản đạt 96,09%.
