Các nhà nghiên cứu tại trụ sở Đại học Southampton (Anh) đã công bố nghiên cứu có tên AWARE (AWAreness during REsuscitation - Nhận thức trong khi hồi tỉnh) trên Nhật báo Resuscitation. Nghiên cứu này khẳng định gần 40% các trường hợp tỉnh lại sau giai đoạn chết lâm sàng đều thể hiện sự tồn tại của một dạng "ý thức" trong khoảng thời gian trước khi tim họ bắt đầu đập trở lại.
Tiến sỹ Sam Parnia thuộc Đại học bang New York ở Stony Brook, người dẫn đầu nghiên cứu cho biết họ đã dành 4 năm nghiên cứu hơn 2.060 trường hợp tim ngừng đập tại 15 bệnh viện ở Mỹ, Anh và Áo.
Trong khi một tỷ lệ lớn các bệnh nhân bị loại khỏi nghiên cứu do tử vong hay tổn thương não bộ, có hai trường hợp đặc biệt đã nổi lên, đủ để nghi ngờ tính đúng dắn của việc toàn bộ ý thức sẽ mất đi khi chúng ta đã chết.
Một bệnh nhân hồi tưởng lại: "Tôi bay lên và nhìn thấy chính mình, và một người đàn ông đầu hói... Tôi không thấy mặt anh ta nhưng có thể thấy lưng của anh ta. Anh ta hơi mập một chút... Anh ta mặc đồ y tá và đội mũ màu xanh, nhưng tôi có thể nói là anh ta không có nhiều tóc cho lắm."
Một đoạn chú thích phía sau của nghiên cứu cũng khẳng định sự có mặt của đội cấp cứu khi tim bệnh nhân ngừng đập và vai trò của "người đàn ông" được bệnh nhân mô tả.
Bệnh nhân thứ hai thì kể rằng: "Lúc bắt đầu, tôi nghĩ là mình đã nghe thấy y tá nói rằng "hãy gọi 444 tim ngừng đập". Mặc dù không thể kiểm chứng những gì bệnh nhân nói nhưng Tiến sỹ Parnia vẫn cho rằng đây là một trường hợp đáng kể. Bệnh nhân này cũng nói về tiếng kêu của một chiếc máy kéo dài trong vòng 3 phút tim ngừng đập.
"Trong trường hợp này, sự tỉnh táo và ý thức có vẻ đã xuất hiện cùng lúc trong vòng 3 phút không có nhịp tim. Đây là một nghịch lý, vì thực tế não sẽ giảm hoạt động chức năng trong vòng 20-30 giây sau khi tim ngừng đập và sẽ không hoạt động lại chừng nào chưa lấy lại nhịp tim. Hơn nữa, những hồi tưởng chi tiết của nhận thức hình ảnh trong trường hợp này trùng khớp với những sự kiện thực sự xảy ra," tiến sỹ Parnia cho biết.
Nhóm nghiên cứu đã làm việc với 330 bệnh nhân sống sót sau khi bị đau tim; 140 người trong số họ sẵn sàng nói về những trải nghiệm của mình khi rơi vào trạng thái chết lâm sàng. 61% những người được phỏng vấn cho biết họ không nhớ gì, nhưng số còn lại thì có nhớ.
Nghiên cứu về sự tồn tại của ý thức sau cái chết cho thấy 46% bệnh nhân có những hồi tưởng về tinh thần, trong khi chỉ có 2% là nhận thức được hoàn toàn khi họ "thoát xác". 13% trong số những người được phỏng vấn cho biết họ cảm thấy như bị tách ra khỏi cơ thể của chính mình.
Một vài chủ đề ký ức được trải nghiệm khi chết lâm sàng có thể kể đến sự sợ hãi, bạo lực hay "cảm giác bị tố tội". Các bệnh nhân cũng có những trải nghiệm hình ảnh sau khi chết về gia đình, những con vật và một luồng sáng rực rỡ.
Các nhà khoa học tin rằng nghiên cứu này cho thấy nhu cầu khám phá sự tồn tại của ý thức sau khi chết là cần thiết. "Một cách ước lượng, có thể có hàng triệu người từng có những trải nghiệm rõ ràng trước cái chết, nhưng những bằng chứng khoa học cho vấn đề này lại quá mơ hồ và ít ỏi," Tiến sỹ Parnia chia sẻ.
