Xây dựng nhà vườn
Nhà trồng nho xây dựng kiểu mô đun cho từng luống. Mỗi luống nho là một nhà màng nhỏ. Sau các nhà màng này liên kết với nhau bằng các thanh thép tạo thành nhà vườn vững chắc. Trong đó, có các hàng cột trụ, cao 3m mỗi trụ và chôn sâu 0,5m xuống giữa mặt luống trồng nho.
Khung vòm gồm các thanh thép dài 2,6m mỗi thanh, hàn hoặc bắt vít các thanh thép này với cột trụ tại vị trí cách đỉnh cột 0,5m và cách đều 2 đầu thanh thép, mỗi bên rộng 1,3m giống như 2 cánh tay đòn bắc ngang. Dùng vòng sắt hình cánh cung đính đỉnh cột với 2 đầu thanh thép trên, rồi dùng 2 thanh thép khác hàn nối trụ cột tại vị trí cách mặt vườn 1m với 2 đầu cánh tay đòn giống hình chữ V.
Nhà vườn trồng nho hạ đen của anh Nguyễn Văn Uy. Ảnh: Hải Tiến.
Lấy dây thép (loại 4mm) buộc thật căng các trụ cột, các khung thép hình cánh cung và hình chữ V sẽ được một mô đun khung vòm cho phủ ni lông che mưa và gá đỡ cho cây nho leo. Cuối cùng, dùng một số thanh thép gắn kết các trụ cột của luống nho này với trụ cột của luống nho kề bên, sẽ tạo thành nhà vườn cho trồng nho theo ý muốn.
Cách thiết kế trên rất thuận tiện cho thay thế hoặc mở rộng nhà vườn khi cần. Theo tính toán, để xây dựng một nhà vườn dạng này, chỉ cần 60 triệu đồng mua vật tư các loại, bao gồm cả hệ thống tưới nhỏ giọt tự động, sau sản xuất 1 năm sẽ thu hồi đủ vốn đầu tư. Màng ni lông che phủ cho phép sử dụng được 4 - 8 năm, tùy loại. Khung nhà màng sử dụng được trên 10 năm chưa hỏng.
Ghi chú: Nên mua ống kẽm đường kính 4,8cm làm trụ cột; chân trụ đổ bê tông quy vuông 10cm, cao 75cm nhưng chỉ chôn sâu 50 cm. Dùng thép hộp 2,1 x 1cm làm các thanh nối ngang và nối chéo để nước mưa từ mái ni lông rơi xuống tiêu thoát nhanh, không gây úng cục bộ nhà vườn.
Cần phủ bạt nông nghiệp kín các rãnh và 2 bên mặt luống, giúp giữ ẩm đất, hạn chế cỏ dại phát triển, thuận tiện cho thương lái và khách hàng vào thưởng ngoạn, mua bán trái cây và du lịch trải nghiệm nông nghiệp.
Kỹ thuật trồng
- Đất trồng thích hợp là phù sa sông hoặc thịt nhẹ giàu mùn, thoát nước tốt, sau cày phơi ải kiệt, làm nhỏ đất, lên luống rộng 1,5m, cao 35cm; đào hố kích thước dài, rộng, sâu = 40cm; nho trồng hàng đơn giữa luống, cây x cây = 1m, hàng x hàng = 2,5m; thời vụ trồng tháng 2 - 3 hoặc tháng 9 - 10.
- Chọn mua cây giống từ cơ sở sản xuất uy tín. Cây giống phải khoẻ mạnh, không sâu bệnh, cao từ 35 - 40cm, có 6 - 7 lá và có đủ bộ rễ.
Nho hạ đen nếu trồng đúng quy trình kỹ thuật sẽ cho thu nhập rất tốt ở các tỉnh phía Bắc. Ảnh: Ngọc Tú.
- Về kỹ thuật trồng: Phủ đất lấp kín phân bón lót, lột bỏ vỏ bầu, đặt cây trồng giữa hố, lấp đất, tưới đẫm nước, cắm cọc níu giữ cây. Sau trồng 3 - 5 ngày (tuỳ thuộc thời tiết) tưới gốc 2 - 2,5 lít nước/cây, 7 ngày tiếp theo phun Atonic hoặc Humic kích rễ.
- Bấm ngọn, tạo cành: Bấm ngọn và ngắt bỏ 2 lá gốc khi cây nho ra được 8 - 9 lá. Cây ra được 5 lá kế tiếp lại bấm ngọn và cắt bỏ 2 lá gốc. Làm như vậy tới khi cây cao 1m và có 11 - 12 lá thì chọn lấy 2 mầm khoẻ uốn về 2 hướng vuông góc với thân chính để làm cành cấp 1.
Khi cành cấp 1 dài 45 - 50cm hoặc có 5 - 6 lá, tiếp tục bấm ngọn, chọn lấy 5 - 6 mầm khoẻ làm các cành cấp 2. Sau đó uốn các cành này sang 2 bên giàn như hình xương cá cho ra hoa, đậu quả, tổng số mỗi cây nho lấy từ 10 - 12 chùm quả (tuỳ thuộc cây khỏe hay yếu).
Thường xuyên tỉa bỏ các cành yếu. Buộc cành khi bật mầm và ra hoa. Loại bỏ kịp thời các chồi nách nhằm khống chế chiều cao cây, tập trung dinh dưỡng cho nuôi hoa và quả.
- Kích hoa, dưỡng quả: Sau bấm ngọn cành cấp 2 khoảng 10 ngày, phun "Chế phẩm xử lý chùm hoa số 1”, cây sẽ phân hoá mầm hoa. Khi nho ra hoa được 12 - 15 ngày, nhúng hoặc phun trực tiếp chùm hoa vào “Chế phẩm bảo vệ chùm hoa” giúp hạn chế rụng hoa và kéo dài cành hoa. Kế đó khoảng 17 - 20 ngày, nhúng từng chùm quả vào “Chế phẩm làm to quả” 2 lần, cách nhau 10 ngày, nho sẽ to trái, mã đẹp hơn.
Chùm nho hạ đen sắp cho thu hoạch. Ảnh: Hải Tiến.
- Tỉa hoa: Khi hoa nho bắt đầu nở, cắt để lại 1 chùm hoa/cành cấp 2. Cắt bớt các nhánh ngọn và 1 - 2 nhánh gốc, chỉ để 12 - 15 nhánh hoa/chùm hoa. Khi quả đạt đường kính 0,5 - 1cm, tỉa và để lại mỗi chùm 60 - 70 quả nhằm tạo sự thông thoáng cho chùm nho phát triển đồng đều, cân đối.
- Bón bón lót trước trồng: Mỗi hốc 7 - 10kg phân hữu cơ hoai mục + 0,2 Kg NPK (13-13-13+TE). Từ năm thứ 2 trở đi, bón phân hữu cơ vào đầu tháng 1 âm lịch, bón cách gốc cây 25 - 30cm.
- Bón thúc: Sau bấm ngọn lần đầu, pha 2 - 2,5kg Urê/1.000 lít nước, tưới định kỳ 7 ngày/lần tới khi cây leo giàn chừng 1m. Từ khi cây ra hoa, ngâm NPK (13-13-13+TE) trong bể nhỏ khoảng 3 ngày, lọc lấy nước cốt, pha loãng trên bể lớn, đưa vào hệ thống tưới nhỏ giọt định kỳ 7 ngày/lần. Đảm bảo mỗi lần tưới 1g NPK cùng 2 lít nước/gốc. Tính toán sao cho từ khi cây ra hoa tới hết vụ thu hoạch quả, mỗi gốc nho được bón tối thiểu 600g NPK. Phun thêm phân bón lá giàu canxi vào giai đoạn trước ra hoa và sau đậu trái.
- Phòng trừ sâu bệnh: Thời kỳ cây chưa có hoa quả, phòng trừ bọ trĩ, bọ phấn, rầy, rệp bằng các thuốc có chứa hoạt chất Carbofuran hoặc Thiamethoxam. Phòng trừ bệnh sương mai bằng các thuốc có gốc đồng (Copper hydroxit) hoặc có hoạt chất Mancozeb, phun 2 lần cách nhau 3 - 5 ngày. Giai đoạn cây mang quả, phải dùng chế phẩm sinh học có chứa hoạt chất Abamectin, Emamectin, dầu khoáng hoặc các thuốc có nguồn gốc thảo mộc, tỏi, ớt, gừng…
Rãnh luống được phủ bạt nông nghiệp thuận tiện cho khách mua tự hái. Ảnh: Hải Tiến.
- Thu hoạch khi quả nho chuyển màu đem sẫm và có lớp phấn trắng nổi trên bề mặt chùm quả. Thời gian cho thu hoạch mỗi vụ kéo dài khoảng 30 - 45 ngày. Năng suất trung bình đạt 300 - 400kg quả/vụ/sào 360m2.
Lưu ý: Sử dụng thuốc và chế phẩm theo hướng dẫn ghi trên bao gói. Hoa và quả nho hạ đen không chịu được thuốc bảo vệ thực vật có tính nóng như những thuốc hóa học. Cho phép mua các chế phẩm xử lý ra hoa và dưỡng quả khác, nhưng phải có tác dụng tốt hơn hoặc tương đương.
Thực tế thấy, chùm nho hạ đen sẽ bị giảm độ ngọt đáng kể nếu dùng túi bao quả, vì vậy không cần thiết thực hiện thao tác kỹ thuật này. Nho là cây trồng lưu niên, quả không hạt, nhân giống bằng phương pháp vô tính, trồng 1 vụ cho thu quả nhiều năm, ra hoa, đậu quả bằng phương pháp nhân tạo là chính. Cần bón phân, đốn tỉa và sử dụng chế phẩm đúng kỹ thuật để mỗi năm cây ra trái, cho thu quả vào 2 thời vụ là thu đông và xuân hè, đồng thời giữ chiều cao cây không vượt quá khung giàn, nhà màng quy định.
Bằng những biện pháp kỹ thuật nêu trên, nhà vườn Nguyễn Văn Uy ở Văn Giang, Hưng Yên đã cho thu nhập trên 100 triệu đồng/năm/sào 360m2 từ cây nho hạ đen.
