Cam là một trong những cây ăn quả có múi mang lại giá trị kinh tế cao và đang dần khẳng định vị thế trong sản xuất nông nghiệp ở Quảng Trị. Sau gần 4 năm triển khai, mô hình trồng thâm canh cam đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm do Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị triển khai được đánh giá là hướng đi mới, đầy triển vọng.
Ấn tượng đầu tiên khi ghé thăm vườn cam của gia đình chị Hoàng Thị Mỹ Châu ở thôn Cam Phú, xã Cam Thành, huyện Cam Lộ là một màu xanh tươi mát, với những cây cam trĩu quả, mọng nước đang vào vụ thu hoạch đầu tiên.
Dẫn chúng tôi tham quan vườn, chị Châu cho biết, đây là mô hình cam trồng mới áp dụng tưới nhỏ giọt. Các giống cam đưa vào mô hình là cam Xã Đoài lòng vàng và cam V2 chín muộn với quy mô 1,2ha. Đây là mô hình gia đình chị được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ cách đây 4 năm trước.
Vùng đất này trước đây gia đình chị trồng tiêu nhưng do lâu năm, giống nhiễm bệnh, thoái hóa. Muốn chuyển hướng để cải tạo vườn tạp, chọn cây trồng thích hợp hơn, năm 2018, gia đình chị là một trong các hộ dân được Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị cho đi tham quan học tập kinh nghiệm trồng cam tại tỉnh Nghệ An.
Sau khi tham quan tìm hiểu, thấy cam là cây triển vọng và có khả năng phù hợp với vùng đất của gia đình, được sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông tỉnh, anh chị đã tham gia vào mô hình trồng cam thuộc chương trình Khuyến nông Trung ương, nằm trong chuỗi dự án “Xây dựng mô hình và chuyển giao quy trình sản xuất cam, bưởi an toàn gắn với chuỗi giá trị tại các tỉnh miền Trung”.
Theo đó, Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị đã triển khai nhiều lớp tập huấn cho hộ tham gia thực hiện mô hình và các hộ dân trong vùng về kỹ thuật trồng, thâm canh cam đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Hướng dẫn cho bà con về kỹ thuật trồng mới, chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh an toàn sinh học trên cây cam; hỗ trợ hộ tham gia mô hình 100% giống, 50% vật tư gồm phân bón và thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học. Cử cán bộ chỉ đạo kỹ thuật hướng dẫn các hộ tham gia mô hình thực hiện từng khâu trong quá trình triển khai mô hình.
Chị Châu vui mừng chia sẻ: Tôi tham gia mô hình của Trung tâm Khuyến nông tỉnh từ năm 2018, gia đình được hỗ trợ cây giống, phân bón hữu cơ và được cán bộ hướng dẫn về quy trình kỹ thuật chăm sóc, bón phân, phòng trừ sâu bệnh cho cây cam. Để phòng ngừa sâu bệnh và đảm bào chất lượng sản phẩm, gia đình chị không sử dụng thuốc BVTV hóa học, không sử dụng phân bón hóa học mà thay vào đó là phân bón hữu cơ và thuốc BVTV sinh học. Mặc dù có tốn kém hơn nhưng lại rất an toàn cho người chăm sóc, cho cây cam và sản phẩm cam.
Trong quá trình triển khai mô hình, gia đình anh chị đã áp dụng đồng bộ các tiến bộ khoa học vào vườn cam, áp dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để xây dựng vườn cam sạch bệnh, nâng cao năng suất, chất lượng, góp phần phát triển cây cam theo hướng an toàn, bền vững.
Bên cạnh việc chọn giống, phân bón, nước tưới đặc biệt quan trọng, trong khi đó với địa hình đồi dốc, diện tích rộng thì cung cấp lượng nước đủ cho cây cam sinh trưởng và phát triển là bài toán khó, đặc biệt là trong những giai đoạn quan trọng như ra hoa, đậu quả, nuôi quả tình trạng thiếu nước sẽ ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng quả.
Được sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông tỉnh, gia đình chị đã lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt quanh gốc cho toàn bộ diện tích cây trồng của trang trại. Với hệ thống nước tưới tự động, không những giúp vườn cam đủ lượng nước cần thiết mà chi phí nhân lực cũng giảm đi đáng kể.
Theo ông Trần Cẩn, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị, việc triển khai mô hình trồng cam theo hướng an toàn vệ sinh thực phẩm sẽ nâng cao nhận thức cho người dân trong việc trồng thâm canh cây cam nói riêng và cây có múi nói chung, giúp người dân nắm được các quy trình trồng, chăm sóc cam theo hướng hữu cơ, an toàn sinh học.
Hiện nay, sau 4 năm triển khai, vườn cam của gia đình chị Hoàng Thị Mỹ Châu đã cho thu hoạch lứa đầu, quả to ngọt, mọng nước. Vụ cam đầu tiên này, chị ước tính sản lượng cam đạt trên 5 tấn, với giá bán tại vườn 20.000đ/kg, thu về khoảng 100 triệu đồng. Nhận thấy cây cam phát triển tốt, cho chất lượng quả cao và giá trị kinh tế vượt trội so với các loại cây trồng khác, nhiều hộ dân trong vùng đã tìm đến mô hình của chị để học tập kinh nghiệm, chị Châu đều tận tình chia sẻ.