Ngày 28/11, Bộ NN-PTNT phối hợp cùng UBND tỉnh Lâm Đồng tổ chức hội nghị sơ kết thực hiện Nghị quyết số 22/NQ-CP của Chính phủ về ổn định dân di cư tự do và triển khai Chương trình bố trí dân cư theo Quyết định số 590/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Theo Bộ NN-PTNT, hiện nay tình trạng dân di cư tự do còn diễn ra tại một số địa phương. Kết quả thống kê cho thấy, năm 2019 cả nước có 104 hộ, năm 2020 là 43 hộ, năm 2021 khoảng 126 hộ và 9 tháng đầu năm nay là 22 hộ.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, tình hình thiên tai, bão, lũ có diễn biến bất thường và ngày càng phức tạp, nhu cầu bố trí ổn định dân cư trên phạm vi cả nước ngày càng nhiều. Ảnh: M.H.
Bên cạnh đó, số hộ đã di cư tự do từ giai đoạn trước hiện đang ở phân tán tại các địa phương nhất là tại các tỉnh Tây Nguyên chưa được bố trí ổn định vào các điểm dân cư theo quy hoạch còn tương đối lớn, khoảng hơn 16 nghìn hộ.
Tình trạng dân di cư tự do đã kéo theo nhiều hệ lụy về kinh tế - xã hội, phá vỡ quy hoạch dân cư, quy hoạch đất đai, quy hoạch vùng sản xuất. Việc di dân cư tự do cũng dẫn đến phát sinh các điểm nóng về an ninh chính trị, xảy ra nhiều vụ khiếu nại khiếu kiện và tranh chấp đất đai hoặc lấn chiếm, phá rừng.
Theo Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển Nông thôn, giai đoạn 2013-2020, cả nước đã bố trí, sắp xếp ổn định trên 105,3 nghìn hộ dân, đạt gần 66% so với mục tiêu Chương trình bố trí dân cư đề ra là 160 nghìn hộ. Trong 2 năm 2021-2022 đã bố trí ổn định cho hơn 7 nghìn hộ.
Người dân vùng tái định cư tại xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai ổn định sản xuất. Ảnh: Đinh Yến.
Ông Tạ Nam Phong, Trưởng phòng Quy hoạch và Bố trí dân cư, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển Nông thôn cho biết, kết quả thực hiện bố trí ổn định dân cư cơ bản đạt hiệu quả và mục tiêu mà chương trình đề ra. Người dân đến điểm tái định cư có nhà ở khang trang, đời sống, sản xuất từng bước được nâng lên. Đa số các điểm dân cư mới có kết cấu hạ tầng giao thông, điện, cơ sở giáo dục, y tế tốt hơn nơi ở cũ. Nhiều điểm dân cư phù hợp với tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
Cũng theo ông Tạ Nam Phong, trong bối cảnh biến đổi khí hậu, tình hình thiên tai, bão, lũ có diễn biến bất thường và ngày càng phức tạp nên nhu cầu bố trí ổn định dân cư trên phạm vi cả nước ngày càng nhiều. Theo đó, đến năm 2030, cả nước cần bố trí, sắp xếp ổn định cho khoảng 253 nghìn hộ.
"Đây là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài, đòi hỏi cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc và cần có chính sách để tiếp tục thực hiện công tác bố trí ổn định dân cư trong giai đoạn hiện nay", ông Tạ Nam Phong nói.
Về mục tiêu chương trình bố trí dân cư theo Quyết định số 590/QĐ-TTg ngày 18/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ, đến năm 2025 cả nước bố trí ổn định cho trên 64 nghìn hộ. Trong đó bao gồm 47 nghìn hộ vùng thiên tai, 3,7 nghìn hộ vùng đặc biệt khó khăn, 2,8 nghìn hộ vùng biên giới và hải đảo, trên 10,5 nghìn hộ di cư tự do và hộ cư trú trong rừng đặc dụng. Phấn đấu đến 2025 cơ bản không còn tình trạng di dân cư tự do.
Cùng với đó là thực hiện các chính sách về bố trí đất ở, nhà ở, đất sản xuất và đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng thiết yếu. Phát triển sản xuất và tổ chức giáo dục nghề nghiệp, việc làm.
