Một nhân viên Biên phòng nói chuyện với nhóm bị nghi ngờ vào Hoa Kỳ bất hợp pháp gần McAllen, Texas hôm 14/3/2019. Ảnh: AP.
Chính phủ Hoa Kỳ đã sử dụng luật y tế công cộng khó hiểu để biện minh cho một trong những cuộc đàn áp biên giới mạnh mẽ nhất từ trước đến nay.
Mọi người chạy trốn bạo lực và nghèo đói để tìm nơi ẩn náu ở Hoa Kỳ được đưa đến cửa khẩu biên giới gần nhất và trở về Mexico mà không có cơ hội xin tị nạn.
Nó làm lu mờ các chính sách hạn chế nhập cư khác của Tổng thống Donald Trump bằng cách bỏ qua các luật quốc gia và quốc tế đã tồn tại hàng thập kỷ.
Chính quyền Trump giữ bí mật về các quy tắc, không giống như những chính sách nhập cư khác, đã bị phản đối tại tòa án. Do đó, chúng ít được chú ý cho tới khi có hiệu lực vào ngày 20/3, cùng ngày Trump tuyên bố biên giới phía Nam đóng cửa.
“Chính quyền có thể làm những gì họ luôn mong muốn”, ông Aaron Reichlin-Melnick, cố vấn chính sách của Hội đồng Di trú Hoa Kỳ, chỉ trích. “Tôi không hề thấy tốc độ virus lây lan chậm lại”.
Mexico một lần nữa cung cấp hỗ trợ quan trọng. Quốc gia này không chỉ chấp nhận người Mexico, mà cả những người từ Guatemala, El Salvador và Honduras, những người chiếm hơn một nửa số vụ bắt giữ biên giới ở Hoa Kỳ năm ngoái.
Trong vòng chưa đầy hai tuần, Hoa Kỳ đã trục xuất hơn 7.000 người, theo thông tin vào tuần trước từ các trợ lý trong quốc hội. “Những người không được gửi đến Mexico được đưa trở về đất nước của họ. Cục Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ (CBP) giam giữ khoảng 300 người vào tuần trước, giảm từ mức cao nhất là hơn 19.000 trong năm ngoái, mức tăng vọt của những người vượt biên”.
Rủi ro về sức khỏe của việc giữ người di cư trong những không gian đông đúc như các trạm Biên phòng là “một trong những điểm nhấn nổi bật của sắc lệnh này”, Giám đốc Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, Tiến sĩ Robert Redfield nói. Ông cho biết các trường hợp ngoại lệ để trục xuất ngay lập tức một ai đó có thể được xem xét nhưng đã không còn thời gian làm điều đó.
Số lượng hành động kiểm soát biên giới tháng Ba dự kiến sẽ được công bố vào ngày 9/4 (giờ địa phương) và có thể cung cấp một cái nhìn sâu hơn về tác động của virus.
Các chính sách trước đây của ông Trump đã nhắm vào người tị nạn nhưng sớm phải chấm dứt, khi Hoa Kỳ thừa nhận Công ước về người tị nạn năm 1951. Luật pháp Hoa Kỳ năm 1980 chính thức thiết lập hệ thống tị nạn.
Theo chính sách “Ở lại Mexico” của Trump, hơn 60.000 người xin tị nạn đã bị buộc phải chờ đợi các phiên điều trần tại tòa án Hoa Kỳ để qua được biên giới. Tuy nhiên, điều này đang bị hoãn vô thời hạn do Covid-19.
