Say sưa với con gà Ai Cập
Chị Tống Thị Hồng-chủ trang trại 1,6 vạn con gà Ai Cập chuyên trứng ở thôn Đồng Trữ, xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ, TP Hà Nội nhớ lại. Năm ngoái, do cả nước thực hiện Chỉ thị 16 để chống dịch Covid 19 mà việc đi lại, giao thương bị cản trở, giá trứng gà xuống còn 1.200đ/quả, người nuôi điêu đứng, ngày chị lỗ mất mấy triệu nhưng tiêu thụ rất khó khăn.
Trung tâm Khuyến nông Hà Nội đã cùng Trạm Khuyến nông huyện với các phòng ban của Chương Mỹ đã tìm cách giải cứu cho các chủ trang trại, các hộ vay vốn quỹ khuyến nông bằng cách đăng lên mạng xã hội để giới thiệu sản phẩm. Rồi tổng hợp các đơn hàng từ các cơ quan, trường học, cá nhân cũng như gia đình, người quen của mình để mua ủng hộ giúp. Bản thân vợ chồng chị Hồng rồi chị gái phải đi ship từng vỉ trứng một:
“Ngày trang trại ra mấy ngàn quả trứng, tôi mang ra đến chốt phải đặt ở đó rồi nhờ người đến lấy, ở khu vực này chỉ bán trong khu vực này chứ không được phép đi xa, tình hình rất phức tạp. Các anh, chị em bên khuyến nông và huyện tuy không bao tiêu hết được sản phẩm nhưng dù nhiều, dù ít, ai đã giúp tôi cũng rất cảm ơn”.
Chị Tống Thị Hồng (bên phải) đang bê trứng ra bán cho một khách lẻ. Ảnh: NNVN.
Việc làm ăn kinh tế của cặp vợ chồng nông dân này cũng lắm đỗi gian nan. Chị làm thợ may mấy chục năm, anh thì lái xe công nông, thu nhập không đến nỗi nào thì đùng cái, Chính phủ cấm xe công nông, không kiếm ăn được nữa. Nghĩ đến việc của mình cũng phải nghĩ cả đến chuyện của chồng, của con, xây nhà xong, chị nghỉ nghề may, quay sang làm chủ phường (một hình thức huy động vốn ở nông thôn, do các hộ tự nguyện đóng góp, ai cần trước thì lĩnh trước, có thể có lãi hay không) thầu ao thả cá rồi gây dựng dần trang trại. Đó là năm 2008.
“Xưa nơi đây là cái đê cỏ, bà con toàn thả rông trâu bò, còn dải đất ven đê này rộng khoảng 6-7 mẫu, chúng tôi phải cải tạo dần, lúc đầu chăn gà thả vườn, kinh tế chưa có nên số lượng chỉ được 1.000-2.000 con. Sau đó chúng tôi vực lên nuôi gà Ai Cập sao, chúng khỏe mạnh, dễ nuôi nhưng tỷ lệ đẻ thấp nên mới chuyển sang dòng gà Ai Cập lai, đẻ khỏe như gà siêu trứng mà sức đề kháng thì tốt hơn. Mỗi loại gà có lợi thế riêng, gà siêu trứng nhiều lòng trắng, các công ty chế biến thực phẩm thích vì làm bánh rất tơi xốp, còn gà Ai Cập trứng nhiều lòng đỏ, các gia đình thích ăn vì ngon hơn”. Chị kể.
Trước đây vợ chồng chị nuôi gà trong chuồng bệt, số lượng được ít lại hay bị hao hụt. Nhận thấy hạn chế đó vợ chồng họ kiếm được ít nào thì lại gom góp, đầu tư, xây dựng dần, giờ đây thành hệ thống chuồng khép kín, gà thả trong lồng, có giàn mát, quạt gió nên quanh năm nuôi được chứ không kể đông hay hè. Hai khu chuồng mới này giúp cho vợ chồng họ nuôi được số lượng nhiều hơn, không bị hao hụt mấy, tỷ lệ gà đẻ đạt thành hơn vì lúc nào không khí bên trong cũng mát mẻ. Chăn nuôi số lượng nhiều thì nguồn thu của họ cũng tốt hơn xưa. Hiện với giá trứng 2.800đ/quả mỗi ngày trừ tiền cám, điện, thuốc, họ cũng lãi được 6-7 triệu/ngày.
Chị Tống Thị Hồng đang kiểm tra gà nuôi trong hệ thống chuồng mát. Ảnh: NNVN.
Dạo này trứng bán vừa được giá vừa chạy. Khách hàng đến mua trứng, chị Hồng phải phân chia rạch ròi ra, khách lẻ đến lấy bằng xe máy thì tính thêm nửa giá hay một giá, còn khách trung thành đến lấy bằng ô tô thì tính theo giá thị trường. Số lượng cũng vậy, ưu tiên cho khách trung thành đến lấy bằng ô tô bởi khi rẻ họ cũng đến lấy hàng cho mình, lấy từ quả trứng đẻ bói đến khi gà loại thải. Còn khách lẻ vãng lai lúc bán thoát hàng thì bao nhiêu họ cũng lấy, nhưng đến lúc ế, giá rẻ thì có mời gãy lưỡi cũng chẳng thấy đâu…
Trợ giúp lúc khó khăn thì mới quý
Trong quá trình phát triển trang trại, có sự hỗ trợ một phần của quỹ khuyến nông Hà Nội. 2 năm trước vợ chồng chị Hồng đã đem cái sổ đỏ của gia đình ra thế chấp để vay 400 triệu từ quỹ khuyến nông thành phố. Mới đây họ đã bán lứa gà, gom tiền trứng để trả còn trước cả thời hạn: “Trước đây tôi không biết đến quỹ khuyến nông, nhờ có anh ở HTX giới thiệu nên mới hay. Là người nông dân thực thụ, lao động chân tay, được thua, lỗ chịu, tôi vay mượn ai rất sòng phẳng.
Hiện chúng tôi đang làm phương án để vay vốn quỹ khuyến nông tiếp, giá được vay 1 tỉ và thời gian vay kéo dài hơn, khoảng 3-5 năm thì tốt hơn, chứ thời hạn vay 2 năm thì hơn 1 năm đã phải gom tiền để trả. Trả xong tiền rồi, muốn mở rộng phương án đầu tư sản xuất, vay tiếp lại phải làm hồ sơ vay vốn ngay từ đầu. Ngân hàng cũng mời tôi vay, lãi suất thì cao hơn so với quỹ khuyến nông nhưng lợi thế hơn là cho vay tới 5 năm nhưng tôi không muốn mà chỉ chọn vay quỹ khuyến nông. Không vay quỹ khuyến nông nữa, không có cán bộ khuyến nông xuống nữa lại nhớ anh em đã 2 năm gắn bó.
Một miếng khi đói bằng một gói khi no. Lúc đói ai giúp cho một bát cơm tôi còn ơn hơn lúc tôi dư thừa mà cho một đống cũng không quý. Hỗ trợ nhau về kinh tế nhưng cũng còn là tình cảm nữa. Tôi trân trọng từ cái nhỏ nhất đến cái lớn nhất”.
Chị Tống Thị Hồng:" Hỗ trợ nhau về kinh tế nhưng anh em khuyến nông cũng còn là tình cảm nữa". Ảnh: NNVN.
Cũng tương tự chị Hồng, ở xã Phú Nghĩa có ông Nguyễn Văn Phòng là Đảng viên kỳ cựu, nhanh nhẹn lại chăm chỉ cần cù. Có tuổi rồi, con cái làm ăn được cũng không muốn bố mẹ phải vất vả nhưng ông bà vẫn muốn tiếp tục làm nghề nông. Họ đã vay vốn quỹ khuyến nông 2 lần, lần đầu cách đây 4 năm để nuôi 5.000 gà đẻ trong hệ thống chuồng hở. May mắn là từ năm ngoái đến nay ông bà gặp đúng thời điểm mở cửa sau Covid và gà nuôi đẻ rất đạt thành và trứng bán thì được giá nên đã lãi hàng tỉ đồng.
Anh Nguyễn Văn Hùng-Trạm trưởng Trạm Khuyến nông huyện Chương Mỹ cho biết, với những hộ nông dân, bắt đầu đầu tư làm trang trại nguồn lực sẽ hạn hẹp, rất khó khăn về vốn. Trung tâm Khuyến nông Hà Nội cùng với UBND huyện, Trạm Khuyến nông luôn tạo điều kiện hết mức cho họ tiếp cận nguồn vốn quỹ khuyến nông, tạo bệ đỡ giúp cho họ phát triển trang trại. Khi đạt được lợi nhuận, họ đều trả đúng hạn thậm chí trả trước hạn, có nguyện vọng muốn vay tiếp để mở rộng cơ sở sản xuất, chăn nuôi và mua sắm thêm các trang thiết bị hiện đại khác.
Huyện Chương Mỹ có 26 hộ đã và đang vay vốn từ quỹ khuyến nông như vậy với hai lĩnh vực là sản xuất nông nghiệp và cơ giới hóa đồng bộ. Riêng ở khâu cơ giới hóa mạ khay máy cấy, đang gặp những khó khăn, vướng mắc liên quan đến nhiều khâu, như xã Thủy Xuân Tiên, Hợp Đồng, Nam Phương Tiến, Hồng Phong đã thực hiện từ lâu nhưng diện tích áp dụng chỉ ở phạm vi rất hẹp.
Trung tâm Khuyến nông Hà Nội đã thực hiện rất nhiều mô hình hỗ trợ mạ khay máy cấy nhưng sau khi áp dụng 1-2 năm, diện tích vẫn không phát triển. Thứ nhất là do người dân không đồng thuận; Thứ hai là để sản xuất mạ khay máy cấy cần phải phối trộn giá thể, việc này chỉ thuận lợi vào vụ mùa, còn vụ đông khó khăn do phải chống rét, chống chuột; Hơn thế sản xuất mạ khay cần mặt bằng lớn để rải mạ, chăm sóc mạ; Thứ ba là mạ khay máy cấy liên quan đến thời vụ mà thời vụ cấy bây giờ rất nhanh, chỉ trong vòng 1 tuần, có những xã chỉ cấy trong 5 ngày là xong. Bởi thế mà không mấy nơi mặn mà với mạ khay máy cấy. Trước đây có 1 HTX của tư nhân tham gia nhưng chỉ được 2-3 năm thì không trụ nổi. Giờ chỉ có HTX ở Hồng Phong là làm tốt nhất.
