Dấu hiệu lừa đảo của Vinaca rất rõ!

Trao đổi với phóng viên, ông Trần Hùng cho biết: Đây là vụ việc nghiêm trọng, có dấu hiệu vi phạm hình sự.

Ông Trần Hùng – Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương)

Đồng thời, ông Hùng cũng khẳng định, chiêu trò có dấu hiệu lừa đảo của Vinaca là hình thức kinh doanh, bán hàng đa cấp, không hề mới mẻ ở Việt Nam.

Thưa ông, đối với vụ việc liên quan đến hành vi sản xuất thực phẩm chức năng giả của Vinaca, vừa được cơ quan chức năng phát hiện, theo quan điểm cá nhân, ông thấy rằng có dấu hiệu tội phạm hình sự ở đây hay không?

Sau khi tiếp nhận thông tin từ các cơ quan thông tấn báo chí liên quan đến vụ việc của Cty Vinaca, theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công thương, tôi đã trược tiếp về Hải Phòng để nghe Chi cục Quản lý thị trường TP báo cáo. Qua thông tin từ đồng chí Đội trưởng Đội Quản lý thị trường số 8 (phụ trách địa bàn nơi phát hiện vụ việc), tôi thấy dấu hiệu vi phạm hình sự là rất rõ.

Cụ thể ở đây là doanh nghiệp sản xuất kinh doanh không có giấy phép, không có đăng ký, không có giấy tờ gì. Cần nhấn mạnh rằng, những viên nang thực phẩm chức năng được quảng cáo giống như “thần dược” hỗ trợ điều trị ung thư, có tác động đến sức khỏe và tính mạng của con người. Bởi vậy đây là vụ việc rất nghiêm trọng. Tôi đánh giá rất cao lực lượng quản lý thị trường và công an quận Kiến An đã tổ chức trinh sát, khám phá ra cơ sở như vậy.

Vậy ông đánh giá như thế nào về việc cơ quan chức năng áp dụng hình thức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi phạm pháp của Vinaca?

Về quan điểm cá nhân, tôi không đồng ý về việc xử lý hành chính đối với vụ việc này. Và tôi đã có ý kiến đề nghị cơ quan chức năng cần căn cứ dấu hiệu vi phạm hình sự, cần phải khởi tố, điều tra và truy tố theo đúng dấu hiệu tội phạm rất nghiêm trọng của doanh nghiệp này. Bởi chỉ dùng than tre nứa làm thực phẩm chức năng mà quảng cáo như “thần dược” trị ung thư thì tôi cho đó là rất nghiêm trọng, phải xử lý nghiêm minh trước pháp luật.

Ông từng giữ chức vụ Phó Chánh Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo Quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Vậy, với kinh nghiệm của mình, ông đánh giá như thế nào về thủ đoạn của doanh nghiệp này để đưa sản phẩm ra thịt trường?

Qua mạng xã hội facebook và kênh Youtube của Cty Vinaca, tôi rất bất ngờ, bởi doanh nghiệp này đang kinh doanh, bán hàng đa cấp. Cụ thể, thông qua chương trình khởi nghiệp, họ đưa ra những lời hứa hẹn cấp vốn hàng tỷ đồng cho mỗi người, đánh vào lòng tham của con người để lôi cuốn mọi người tham gia các dự án của Vinaca. Nhiều người đã tin tưởng, đặt cọc tiền trước, mua sản phẩm của Vinaca…Tôi cho rằng các chiêu trò đó không có gì mới. Vì trước đây các công ty bán hàng đa cấp cũng lòe bịp kiểu đó. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công thương xử lý, kiên quyết rút giấy phép hoạt động của các công ty này. Tình hình mới yên ổn trong một thời gian thì bây giờ hình như lại biến tướng thành loại hình như vậy. Tôi cho là rất nghiêm trọng.

Sau khi tiếp nhận thông tin, tôi đã chỉ đạo ngay các cơ quan quản lý thị trường trên toàn quốc kiểm tra ngay những địa bàn có hệ thống đại lý của Vinaca. Cụ thể, tại Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Nam Định, kiểm tra 6 đại lý thì 2 đại lý đóng cửa, 4 đại lý kiểm tra phát hiện thu hơn 600 sản phẩm. Nếu các sản phẩm đó mà lưu thông trên thị trường thì chúng tôi hết sức bất ngờ. Ví dụ như chai rượu do Vinaca sản xuất được quảng cáo là “đắt nhất hành tinh” thì chúng tôi kiểm tra và phát hiện không có giấy phép sản xuất và lưu hành trên thị trường.

Một số sản phẩm của Vinaca không được phép lưu hành trên thị trường

Còn các hệ thống khác, sau khi các phương tiện đài báo đăng thông tin, lực lượng quản lý thị trường ra quân kiểm tra nhưng các sơ sở thấy động và đã đóng cửa. Khi tìm đến trụ sở Cty Vinaca thì lãnh đạo đã bỏ trốn, không thấy đâu cả.

Theo thông tin mà ông tìm hiểu, Vinaca lựa chọn đối tượng nào để thu hút?

Qua facebook của Cty Vinaca, ông Tổng giám đốc quảng bá rất tinh vi dưới danh nghĩa cấp vốn hỗ trợ khởi nghiệp. Họ “đánh” vào những người nghèo, dân lao động thu nhập thấp là chính. Đây là những đối tượng đáng thương và yếu thế, hiểu biết về pháp luật và kiến thức chưa được nhiều. Công ty đưa ra lãi suất lên tới 20 – 30% mỗi tháng, vì thế mọi người rất dễ bị hấp dẫn, bị cuốn hút. Còn đối với những người có hiểu biết về xã hội, đặc biệt là kiến thức về kinh tế, kiểu kinh doanh đa cấp của Vinaca không có gì mới.

Chỉ trong 2 – 3 năm trở lại đây, mạng lưới của Vinaca đã có ở rất nhiều tỉnh, thành trong cả nước, hoạt động hoàn toàn công khai. Vậy ông đánh giá trách nhiệm giám sát của cơ quan chức năng, chính quyền địa phương như thế nào?

Cá nhân tôi cũng rất bất ngờ khi thấy Vinaca hoạt động rất rầm rộ trong một thời gian rất dài. Các cơ quan thực thi pháp luật cần mau chóng phối kết hợp để chấn chỉnh, từ nơi cấp phép (nếu phải xin giấy phép) đến nơi quản lý, lưu thông hàng hóa trên thị trường. Và chính quyền cơ sở tại những nơi có các hoạt động hội thảo, hội nghị, tập huấn của doanh nghiệp cũng phải giám sát chặt chẽ. Rất nhiều vụ việc, doanh nghiệp mượn hội trường của UBND xã, hợp tác xã để tổ chức sự kiện. Bởi như vậy người dân thường tin tưởng hoạt động của doanh nghiệp được chính quyền ủng hộ phía sau.

Được biết, Sở Y tế Hải Phòng đã từng cấp số tiếp nhận Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm cho 6 sản phẩm của Cty Hồng An Phong (Vinaca). Nhưng doanh nghiệp này hoàn toàn không sản xuất sản phẩm mỹ phẩm mà lợi dụng giấy tờ này để sản xuất thực phẩm chức năng. Vậy ông đánh giá như thế nào về trách nhiệm của cơ quan này?

Việc phóng viên hỏi cũng là vấn đề người dân rất mong mỏi có lời giải đáp, rằng ai sẽ phải chịu trách nhiệm về những sai phạm này. Tôi cho rằng, Sở Y tế Hải Phòng cần nghiêm túc nhìn nhận lại trách nhiệm của mình. Bởi khi đã cấp phép xong thì phải kiểm tra xem doanh nghiệp có đủ điều kiện sản xuất không, có tuân thủ các quy định của pháp luật không? Không thể cấp phép cho doanh nghiệp hoạt động rồi sau đó lại thoái thác trách nhiệm.

Hoạt động cấp giấy chứng nhận chất lượng sản phẩm cũng cần được chấn chỉnh. Cụ thể, thời gian qua, đi đến đâu Vinaca cũng giơ ra một tờ giấy chứng nhận “Top 10 sản phẩm thương hiệu Việt Nam”. Tôi xem lại thì hóa ra đơn vị cấp giấy chứng nhận là một viện thuộc Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam. Nếu là người hiểu biết, người ta sẽ thấy những giấy tờ đó chẳng có giá trị gì cả. Nhưng đối với nhiều người nông dân, họ dễ bị lầm tưởng đó là sản phẩm tốt, là hàng thật. Do đó, nhà nước cần phải siết chặt các quy định về cấp giấy chứng nhận, cúp thương hiệu… để tránh tình trạng các đối tượng lợi dụng vấn đề, chạy chọt, mua giấy chứng nhận, cúp sau đó cầm đi lừa dối người dân nông thôn, gây hậu quả nghiêm trọng.

Xin cảm ơn ông!