Dịch tả lợn Châu Phi khuynh đảo ngành chăn nuôi

Hiện, dịch tả lợn Châu Phi bùng phát, lây lan nhanh khiến ngành chăn nuôi của tỉnh Bắc Kạn điêu đứng. Từ đầu năm đến ngày 29/5, tại Bắc Kạn, dịch tả lợn Châu Phi đã xuất hiện tại hơn 1.000 hộ thuộc 314 thôn, 75 xã trên địa bàn tất cả các huyện, thành phố.

Dịch đã làm chết hơn 4.300 con lợn, buộc phải tiêu hủy, ước tính thiệt hại hơn 7 tỷ đồng. Tuy nhiên, đây mới chỉ là con số thiệt hại tạm thời, còn có thể tăng trong thời gian tới, ngoài ra còn nhiều thiệt hại về lâu dài khi ngành nuôi lợn lao đao như hiện nay. 

Như vậy, số xã có dịch đã chiếm hơn 2/3 tổng số xã, phường, thị trấn của Bắc Kạn. Trong số này, có 4 xã gồm Trung Hòa (huyện Ngân Sơn), phường Nguyễn Thị Minh Khai (TP.Bắc Kạn), xã Cao Thượng (huyện Ba Bể), xã Tân Tú (huyện Bạch Thông) đã tái phát dịch lần 2.

Hiện, toàn tỉnh Bắc Kạn mới có 3 xã công bố hết dịch, 1 xã qua 21 ngày không phát sinh ca mới trên tổng số 75 xã xuất hiện dịch.

Riêng tại thành phố Bắc Kạn, toàn bộ 8/8 xã, phường có dịch, huyện Chợ Mới có 12/14 xã bị dịch, huyện Bạch Thông cũng có 12/14 xã. Hiện nay, giá lợn hơi tăng cao, khoảng 70.000 đồng/kg, tuy nhiên tại nhiều thôn, bản không còn hộ nuôi lợn, một số chương trình, dự án hỗ trợ nuôi lợn thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia cũng phải tạm dừng.

Trước thực trạng này, ngày 29/5, UBND tỉnh Bắc Kạn đã họp bàn các giải pháp phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi. Tại cuộc họp này, các đại biểu thuộc ban chỉ đạo phòng chống dịch của tỉnh và lãnh đạo các địa phương đã mổ xẻ nguyên nhân khiến dịch bệnh bùng phát như hiện nay.

Một vấn đề được nhiều người quan tâm là thông tin thương lái đến Bắc Kạn phát tờ rơi, đăng trên mạng xã hội thu mua lợn chết, lợn ốm. Trên một số hội nhóm mạng xã hội, thương lái ra giá mua từ 300.000 đến 500.000 đồng/con lợn ốm, chết bất kể ở khu vực nào.

Ông Lương Thanh Lộc, Phó Chủ tịch UBND huyện Na Rì cho biết, vừa qua trên địa bàn huyện phát hiện một xe đến mua lợn ở vùng đang có dịch để chở đi tiêu thụ, lực lượng chức năng đã yêu cầu không được chở ra khỏi địa bàn.

Ngoài ra, trong khi dịch đang diễn biến rất phức tạp, tình trạng vứt xác lợn chết ra sông, suối, môi trường vẫn còn xuất hiện.

Tại cuộc họp, ông Nông Quang Nhất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn đã yêu cầu huyện Chợ Mới báo cáo có hay không việc người dân bán lợn bệnh cho tư thương.

Ông Bùi Nguyên Quỳnh, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Chợ Mới cho biết, không có việc người dân mang lợn chết đi bán, chết con nào chúng tôi lập biên bản tiêu hủy đến đấy. Nhà nào có lợn chết vì dịch đều tiêu hủy ngay.

Trên bàn chủ trì, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn Nông Quang Nhất chất vấn, lợn chết được tiêu hủy hết thế có chuyện mang lợn chết vứt ra sông ra suối không? Ông Quỳnh trả lời: Chúng tôi có cả video quay làm chứng luôn, chúng tôi tiêu hủy hết theo quy định.

Tuy nhiên, theo ông Nông Đức Di, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Kạn, mới tuần trước khi đi kiểm tra một số đoạn trên sông Cầu thuộc xã Thanh Thịnh (huyện Chợ Mới) có lợn chết vứt dưới sông bốc mùi hôi thối. Khi hỏi người dân ở đây, họ cho biết ngày nào cũng có lợn chết trôi qua đoạn sông này.

Ngoài những nguyên nhân như công tác giám sát, phát hiện báo cáo dịch bệnh chưa kịp thời, chính quyền cơ sở còn chủ quan, lơ là, thiếu cán bộ chuyên môn thú y, chăn nuôi nhỏ lẻ chiếm trên 70% nên khó phòng dịch thì yếu tố chủ quan vẫn còn. Đây cũng là lỗ hổng trong công tắc phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi tại Bắc Kạn.

Cũng tại cuộc họp này, ông Nông Quang Nhất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn đánh giá, công tác phòng chống dịch tả lợn Châu Phi thời gian qua chưa hiệu quả dẫn đến dịch lây lan ra diện rộng.

Ông Nhất đã yêu cầu đối với các xã cần có ngay giải pháp xử lý dứt điểm ổ dịch, không để lây lan. Các xã chưa có dịch nhưng có nguy cơ cao phải giám sát chặt chẽ việc vận chuyển lợn, kiểm soát tốt nguồn con giống đảm bảo an toàn thì mới chăn nuôi.

Ông Nhất cũng khẳng định, nơi nào thiếu trách nhiệm khiến dịch lây lan, để người dân vứt lợn chết ra sông, suối, môi trường, mua bán lợn chết sẽ xử lý nghiêm chính quyền từ xã đến huyện.