Sau khi dư luận thông tin liên tục về việc các nghệ sĩ kiến nghị, kêu cứu vì lãnh đạo Công ty Đầu tư và Phát triển Phim truyện Việt Nam (Hãng phim Truyện VN- VFS) không phát triển điện ảnh, không trả lương nghệ sĩ… trong suốt thời gian vừa qua, ngày 19/9, lãnh đạo của công ty đã có cuộc đối thoại với các nghệ sĩ trước sự chứng kiến của báo chí.
Căng thẳng
Không khí cuộc đối thoại, ngay từ đầu đã không có vẻ đối thoại. Ban lãnh đạo công ty yêu cầu tất cả các câu hỏi phải được viết ra giấy để tập hợp rồi trả lời, tuy nhiên, báo chí và các nghệ sĩ đều đồng thuận rằng đối thoại trên tinh thần thẳng thắn, không giấu giếm, vì vậy, phải trao đổi trực tiếp. Sau nhiều căng thẳng, ông Nguyễn Thủy Nguyên - Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Vận tải thủy (đơn vị giữ 60% cổ phần VFS) mới đồng ý phương thức trao đổi này.
 |
| Cuộc đối thoại căng thẳng ngay từ đầu |
Câu chuyện về lương, chuyển đạo cụ, kịch bản… đi nơi khác, gom hơn 20 nghệ sĩ vào một phòng nhỏ 20 m2 được các nghệ sĩ mở đầu buổi đối thoại.
Đạo diễn Trần Chí Thành đặt câu hỏi, mục đích gom các nghệ sĩ vào một phòng để làm gì? Chuyển các trang thiết bị đi gây thất thoát, có kiểm kê không?
Ông Nguyễn Thủy Nguyên cho biết: “Trước đây, tất cả các phòng ban đều toàn rác. Ẩm mốc, ẩm thấp rất điêu tàn. Việc đầu tiên chúng tôi làm là dọn cho sạch. Hiện giờ chúng ta có 2 nhà chính. Nhà chính phải cải tổ như thế nào để trở thành nơi làm việc. Xưởng sản xuất cải tạo. Đáng ra phải làm từ rất sớm. Quá bẩn thỉu. Trước tiên phải cải tạo nhà trước cho đàng hoàng”.
Việc thất thoát các trang thiết bị được các nghệ sĩ khẳng định khi đạo diễn Nguyễn Đức Việt là đã xảy ra khi những người vận chuyển kho trang thiết bị không ý thức được việc mình làm. Những mũ quân dụng, măng gô… để làm phim chiến tranh, theo đạo diễn Đức Việt, đều có lịch sử 40-50 năm nay, với các nghệ sĩ nó là vô giá, nhưng suýt vào tay “đồng nát” nếu anh không xin lại và đánh rửa để hôm nay mang đến cuộc đối thoại này.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Thủy Nguyên cho rằng đây là hành động thiếu thiện chí của đạo diễn Đức Việt và cho rằng anh đã “ăn cắp”.
Nghệ sĩ tiếp tục kêu cứu
Luôn kêu gọi các nghệ sĩ phải bình tĩnh vì thời gian thực hiện cổ phần hóa mới được hơn 2 tháng. Tuy nhiên, theo ghi nhận của chúng tôi, chính người cầm trịch cuộc họp không giữ bình tĩnh. Nhiều câu trả lời loanh quanh không đi vào trọng tâm vấn đề khiến các nghệ sĩ chưa được đáp ứng nguyện vọng sau cuộc đối thoại này.
Cụ thể, sau khi đạo diễn Nguyễn Duy Thành chia sẻ bức xúc của các nghệ sĩ về việc không được trả lương như trước đây, ông Nguyễn Thủy Nguyên cho rằng, nhiều nghệ sĩ mấy năm không đến cơ quan làm việc, vẫn được đóng bảo hiểm, vẫn nhận lương, gây lỗ mấy chục tỉ cho VFS.
Đạo diễn Nguyễn Duy Thành có dẫn chứng, anh đang làm việc đầy đủ và có 3 dự án làm phim, hiện 2 dự án đã kêu gọi được nhà đầu tư, muốn liên hệ với lãnh đạo VFS để triển khai nhưng không được. Bên cạnh đó, mức lương trước đây của anh ở Hãng phim Truyện Việt Nam là 2,8 triệu, nhưng từ tháng 7 và 8, anh chỉ được trả mức 1 triệu đồng. Vậy căn cứ vào đâu để định mức lương?
Ông Nguyễn Thủy Nguyên cho rằng đó là lương tạm ứng. Còn nghệ sĩ có việc vướng mắc, cần gặp lãnh đạo 1 lần không được thì phải cố gắng lần sau, không phải 1 lần không được là thôi. Ông Nguyên cũng cam kết, những vướng mắc của người lao động sẽ được giải quyết đến cùng.
 |
| NSND Nguyễn Thanh Vân: Nghệ sĩ chúng tôi rất đoàn kết |
Về cam kết trả lương cho nghệ sĩ, ông Nguyên cho rằng, sẽ thực hiện theo 2 cơ chế: lương theo ngày công và lương theo công việc. Nếu nghệ sĩ nào đến cơ quan ngày đủ 8 tiếng dù không làm gì vẫn sẽ trả lương. Còn nghệ sĩ nào có kịch bản, có phim xin đi làm theo sản phẩm sẽ được trả lương theo sản phẩm. Tuy nhiên, khi được hỏi mức lương tính cho các nghệ sĩ theo ngày công và lương theo công việc như thế nào thì ông Nguyên vẫn không có câu trả lời thỏa đáng.
Về chiến lược đầu tư cho phát triển điện ảnh, Công ty Đầu tư và Phát triển Phim truyện Việt Nam vẫn chưa có kế hoạch cụ thể. Ông Nguyên cho rằng, về ngắn hạn các nghệ sĩ nên chủ động đi làm, thậm chí là làm phim cấp thấp. “Chúng tôi đang phải nghiên cứu thị trường. Không thể bỏ tiền tỷ ra để làm 1 bộ phim chỉ có mấy người xem”, ông Nguyên khẳng định.
Sau cuộc đối thoại, các nghệ sĩ cho biết, họ vẫn chưa tìm được cam kết thỏa đáng và sẽ tiếp tục kêu cứu.
| + "Công ty cam kết 1 năm làm 1 phim truyện, 1 video mỗi phim 1 đạo diễn. Hãng có 10 đạo diễn, vậy còn 8 đạo diễn khác có được gọi là làm việc hay không. Chúng tôi không lãn công, chúng tôi muốn cống hiến, sáng tạo nhưng không có việc làm. Chúng tôi mong cổ phần hóa để thay đổi, để có việc làm cho nghệ sĩ nhưng lại như cũ. Việc dọn kho còn biên bản không? Đạo diễn Đức Việt nhặt lại được hai đạo cụ đã cất đi. Chúng tôi có quyền hỏi không biết các đạo cụ được bảo quản thế nào. Đấy là sự tắc trách, không tôn trọng nghề nghiệp. Ba phòng đạo diễn, biên kịch, quay phim bị dọn dẹp vào ngồi chung 1 phòng. Còn các phòng kia cho ông bán phở vào thuê. Hôm trước người bán chân gà nướng phóng vun vút vào đây. Cảm thấy các anh không tôn trọng với chúng tôi, các anh đang áp đặt điều hành bên kia (công ty vận tải thủy) với chúng tôi là không đúng", Đạo diễn Nguyễn Quốc Tuấn. + "Họ nói chúng tôi gây mất đoàn kết nhưng xin thưa, hiện nay nghệ sĩ chúng tôi rất đoàn kết, chỉ không đoàn kết với cách đối xử với nghệ sỹ. Anh Nguyên nói đạo diễn không làm phim, đấy là không hiểu cách làm phim của nghệ sĩ. Một năm một đạo diễn giỏi lắm thì làm 1 phim. Đạo diễn không thể năm nào cũng làm phim. Nghệ sĩ phải có thời gian tích lũy. Trước đây, Hãng có văn bản tích lũy bao năm mới giảm lương. Nhiều nghệ sĩ tự trọng ra ngoài làm họ không nhận lương", NSND Nguyễn Thanh Vân. |
