Gà lai Đông Tảo 'thoái trào'

Người còn trẻ hãy đi tìm việc khác

“Chúng tôi tuổi đã 55-60, muốn đi ra ngoài lao động cũng khó nên còn phải cố duy trì chứ những người tuổi trẻ tốt nhất hãy đi tìm công việc khác phù hợp chứ nghề nuôi gà lai Đông Tảo đang gặp rất nhiều khó khăn”. Anh Bùi Văn Thát - chủ trại gà giống 2.000 con ở thôn Thái Hòa, xã Yên Hòa, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên mở đầu cuộc chuyện trò với tôi giữa những tiếng quác quác huyên náo cả một vùng.

Anh Thát kêu về tình trạng ế ẩm của gà giống

Khó khăn mà anh nói không phải do dịch bệnh mà do thị trường đang quá bão hòa. 7 năm nuôi gà lai Đông Tảo, những năm đầu giá giống anh bán thấp nhất cũng 6.000đ/con về sau có lúc cao nhất được 15.000đ/con, còn trên dưới 10.000đ/con thì duy trì khá đều đặn.

Từ đầu năm nay đến tháng 5-6 giá bán bỗng nhiên tụt xuống chỉ còn 3.500đ/con. Hiện tại tuy đã ngóc lên được 7.000-8.000đ nhưng theo phép tính của anh bình quân 1.000 gà giống nếu nhà nào kỹ thuật nuôi tốt cũng lỗ 20-30 triệu còn không lỗ 50-60 triệu.

Đó là chưa kể, chẳng may mà bị dính dịch thì có thể mất tới 200 triệu. Với quy mô 2.000 gà giống anh dự kiến năm nay gia đình mình sẽ lỗ khoảng 50-60 triệu trong khi cùng số lượng như thế năm 2018 lãi được tới 400 triệu, 2017 lãi được 300 triệu.

Yên Hòa là một trong những vựa giống gà lai Đông Tảo không chỉ của Hưng Yên mà còn cả miền Bắc. Khác với gà Đông Tảo thuần chân rất to, trọng lượng rất lớn nhưng sinh sản kém, nuôi con vụng về, gà lai chân nhỏ hơn, trọng lượng con trống đạt khoảng 3 kg, con mái chỉ hơn 2 kg, đẻ trứng nhiều và nuôi con khá khéo. Nhờ có dòng máu Đông Tảo chiếm khoảng ¾ nên giống gà này khi còn bé rất khó phân biệt với gà thuần.

Quãng năm 2000, một vài hộ dân trong xã Yên Hòa đã đưa gà lai Đông Tảo về nuôi thử nghiệm. Dần dà mọi người phát triển lên có lúc đến trên 500 hộ vì hiệu quả khá rõ so với nhiều giống gà khác như dễ chăn, thích ứng cả với điều kiện nuôi công nghiệp lẫn bán công nghiệp, lớn nhanh, sức đề kháng cao, thịt thơm ngon hợp thị hiếu…  

20 năm nuôi, chưa khi nào người dân ở đây lại chứng kiến cảnh giá gà giống rẻ mạt đến thế trong một khoảng thời gian lâu kỷ lục như năm 2019 này. Anh Nguyễn Văn Thuần - Phó Chủ tịch xã giải thích: Mọi năm tổng đàn gà lai Đông Tảo cả giống lẫn thịt của địa phương khoảng 80.000-90.000 con nhưng do hai năm nay được giá, tổng thu ước đạt 50-60 tỉ, nhiều hộ lãi hàng trăm triệu nên người dân tự mở rộng quy mô lên thành 130.000 con trong đó cỡ 50.000 là gà giống. Với mức trung bình 1 gà mẹ 1 năm sản xuất ra được 60 gà con thì công suất của đàn gà giống cả xã sẽ vào khoảng 3 triệu con/năm. Đó chỉ là 1 xã, còn rất nhiều địa phương khác trong và ngoài tỉnh đều ào ạt phát triển đàn gà giống lai Đông Tảo như vậy khiến cung vượt quá nhiều cầu.

Gà thịt đang rất ế

Không chỉ là gà giống, giá gà thịt lai Đông Tảo cũng đang xuống dốc rất nhanh. Anh Đinh Văn Đạt - chủ trại gà ở xã Đặng Lễ, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên than phiền với tôi rằng cũng đang đau đầu vì khó tìm nơi tiêu thụ. Trại của nhà anh có 1,5 vạn con nuôi kiểu luân phiên 5.000 con một lứa gối nhau để xuất bán đều đều. Sau Tết giá gà còn được 100.000đ/kg nhưng rồi cứ giảm dần về mốc 70.000-75.000đ/kg trong khi giá thành đã là 75.000đ/kg khiến cho anh dự tính lỗ mất vài trăm triệu.

Một lứa gà con mới nở.

Gà thịt đã rẻ lại còn ế. Lượng tiêu thụ rất chậm, trước đây đến kỳ xuất bán mỗi tối trại của anh đẩy đi được cả tấn nay chỉ bán cỡ 1 tạ mà cũng là mời mọc đến mỏi mồm. Nhiều đàn gà quá lứa 1-2 tháng nhưng vẫn phải giữ lại nuôi vừa tốn kém tiền thức ăn, thuốc uống (mỗi ngày khoảng 15 triệu) vừa suốt ngày đánh nhau, mổ nhau đến chết khiến cho tỷ lệ hao hụt tăng vọt, mã gà thêm xác xơ.