Năm 2003, để triển khai dự án Khu hành chính cảng Kỳ Hà, 50 hộ dân ở thôn Trung Toàn (xã Tam Quang, huyện Núi Thành, Quảng Nam) bị quy hoạch giải tỏa, sắp xếp tái định cư. Mặc dù vậy, sau đó chỉ có 22 hộ dân được dự án bồi thường, bố trí đến nơi ở mới. Từ đó đến nay, đã hơn 20 năm trôi qua, những hộ dân còn lại vẫn còn “mặc kẹt” trong vùng dự án, sống với đủ thứ thiệt thòi.
Vợ chồng ông Lê Tấn Ngon (92 tuổi) đang sống trong căn nhà cấp 4 xây dựng từ năm 1980 đã xuống cấp trầm trọng. Ông Ngon cho biết, đồng thuận theo chủ trương của nhà nước, các hộ dân ở trong vùng đều đồng tình nhường đất và chuyển đến nơi khác sinh sống. Vậy mà mỏi mòn chờ đợi mấy chục năm rồi, 28 hộ dân vẫn chưa được giải quyết tái định cư.
Nằm trong vùng dự án nên cơ sở hạ tầng ở đây không được đầu tư. Con đường đi lại vẫn chỉ là đường đất, cứ trời mưa xuống là sình lầy, người dân và các em nhỏ đi lại rất khó khăn. Chưa hết, khu vực này có đất đai trũng thấp, không có hệ thống thoát nước nên cứ mưa to kéo dài là bị ngập.
“Gia đình tôi đã được áp giá bồi thường, bố trí 1 lô đất tái định cư, nhưng sau đó họ “im hơi lặng tiếng”. Đứa con gái út của tôi quá cấp thiết chỗ ở nên tự ý xây căn nhà nhỏ bên cạnh. Người dân nơi đây mong muốn lãnh đạo tỉnh sớm giải quyết, nếu hủy bỏ quy hoạch thì đầu tư làm đường bê tông, hạ tầng để dân ổn định cuộc sống”, ông Ngon tâm sự.
Ngoài nhà đã trải qua thời dài bị xuống cấp trầm trọng nhưng không được cơi nới, xây dựng mới thì các hộ dân ở đây còn gặp nhiều khó khăn khác. Bà Lê Thị Lệ (53 tuổi) cho hay, do điện lực quy định những hộ dân có sổ đỏ mới được kéo riêng đường dây. Đa phần người dân ở đây làm nhà đã lâu những chưa tách sổ nên phải chấp nhận mười mấy hộ dùng chung 1 đường dây điện, ánh sáng chập chờn. “Hệ thống điện đường cũng không được đầu tư, những đứa trẻ trong xóm cứ chong đèn pin rọi đường khi đi học về buổi tối”.
Lãnh đạo UBND xã Tam Quang cũng thừa nhận, dự án Khu hành chính cảng Kỳ Hà triển khai quá lâu đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống sinh hoạt của người dân nơi đây. Trước thực tế này, UBND xã Tam Quang đã đề xuất UBND huyện Núi Thành bố trí nguồn vốn để làm đường, hệ thống thủy lợi cho nhân dân nhưng khu vực này là đất dự án thuộc thẩm quyền của Ban quản lý Các Khu kinh tế và Khu công nghiệp tỉnh nên không thể thực hiện được.
Ông Phan Vĩnh, Chủ tịch UBND xã Tam Quang cho biết, để khắc phục khó khăn tạm thời, hằng năm, chính quyền địa phương đã huy động nhiều nguồn lực để đổ đá lót đường cho dân đi lại, nhưng chỉ sử dụng được thời gian ngắn. Tại khu vực này hiện nay, 1 gia đình có nhiều thế hệ sinh sống. Theo quy định, vùng quy hoạch dự án người dân không được xây mới và tách thửa.
Do cấp thiết về nơi ở nên nhiều người tự ý xây dựng nhà dù biết Nhà nước không đền bù nhưng họ vẫn chấp nhận. Qua kiểm tra, địa phương phát hiện có hơn 10 căn nhà được xây dựng mới. Trước những khó khăn của người dân, UBND xã Tam Quang đã báo cáo UBND huyện Núi Thành đề xuất UBND tỉnh sớm có hướng giải quyết để đảm bảo quyền lợi cho người dân nằm trong dự án. Địa phương cũng đã liên hệ với cơ quan điện lực tạo điều kiện cho người dân có nguồn điện sinh hoạt, thắp sáng đảm bảo”, ông Tiến nói.
Liên quan đến vụ việc, vừa qua, ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo Ban quản lý Các Khu kinh tế và Khu công nghiệp tỉnh tập trung rà soát lại quy hoạch, sau đó đề xuất giải pháp để giải quyết tình trạng dự án kéo dài nhằm đảm bảo cuộc sống cho bà con.