Giá lúa hè thu bất ngờ sụt giảm, nông dân lo mất lãi

Bắt đầu vào vụ thu hoạch

Ông Đỗ Minh Nhựt, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Kiên Giang cho biết, vụ lúa hè thu (HT) 2020, toàn tỉnh có kế hoạch xuống giống 284 ngàn ha, đến nay nhiều địa phương đã gieo sạ đạt 100% diện tích kế hoạch. Các huyện có diện tích gieo trồng lớn như: Hòn Đất (79 ngàn ha), Giồng Riềng (47 ngàn ha), Tân Hiệp (gần 37 ngàn ha), Giang Thành (hơn 29 ngàn ha), Gò Quao (26 ngàn ha)…

Một số địa phương gieo sạ sớm nông dân đã bước vào vụ thu hoạch rộ, năng suất tương đối cao… Ông Trần Ngọc Khải, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Giồng Riềng cho biết, đến nay nông dân trong huyện đã thu hoạch gần dứt điểm diện tích lúa HT, đang tiếp tục vệ sinh đồng ruộng để xuống giống lúa thu đông (TĐ) 2020. Năng suất lúa HT năm nay đạt tương đối khá, trung bình đạt 5,7 tấn/ha. Tương tự, tại huyện Tân Hiệp, nông dân đã thu hoạch khoảng hơn 20 ngàn ha lúa HT, năng suất bình quân đạt 6 tấn/ha.

Tại Đồng Tháp, vụ lúa HT năm nay nông dân các huyện gieo sạ 190 ngàn ha và một số nơi đang thu hoạch. Ông Phan Văn Nhơn, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Bình Hòa, huyện Thanh Bình cho biết: Hơn 1.000 ha lúa HT của bà con xã viên vừa thu hoạch xong, với năng suất khá cao khoảng 6,8 tấn/ha, bán giá trên 5.000 đồng/kg cho doanh nghiệp đã hợp đồng từ đầu vụ. Nhờ thu hoạch sớm bán được giá tốt nên vụ lúa này sau khi trừ hết các khoảng chi phí nông dân lãi khá.  

Ông Trần Tấn Khoa, xã viên canh tác 1 ha lúa nằm trong HTX Bình Thành phấn khởi nói: Vụ HT 2020 nhờ ít sâu bệnh và khu vực này chủ động tốt nguồn nước ngọt nên phần lớn nông dân trúng mùa, năng suất lúa đạt bình quân khoảng 6 - 6,7 tấn/ha, cao so cùng kỳ năm ngoái. Giá lúa loại thường được thương lái thu mua khoảng 5.100 - 5.200 đồng/kg, lúa dài 5.400 - 5.500 đồng/kg, lúa thơm 5.600 - 5.900 đồng/kg… Sau khi trừ chi phí còn lãi từ 20 - 30 triệu đồng/ha.  

Giá lúa sụt giảm nhanh

Vừa thu hoạch lúa hè thu 2020 xong, anh Ngô Công Sinh, ở ấp Kênh 4B, xã Tân An, Tân Hiệp, Kiên Giang cho biết, cách đây khoảng nửa tháng, giá lúa thu hoạch máy, kể cả nhóm giống hạt dài hay IR 50404 đều ở mức từ 5.800 đến 6.000 đồng/kg. Thế nhưng, hiện nay giá lúa IR 50404 đã giảm mạnh chỉ còn ở mức 4.800 đồng/kg. Còn lúa hạt dài như OM 5451, OM 18… cũng chỉ còn 5.100 đồng/kg.

Ông Phạm Thái Bình, Tổng Giám đốc Cty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An cho biết, 6 tháng đầu năm nay thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam tương đối tốt, nên đã tác động tích cực đến giá thu mua lúa của nông dân. Tuy nhiên, những ngày gần đây giá lúa đã sụt giảm khá nhanh, chỉ một thời gian ngắn đã giảm khoảng 1.000 đồng/kg. Giá giảm là do yếu tố thị trường tác động và một phần ảnh hưởng từ cách điều hành xuất khẩu gạo thời gian vừa qua.

Theo anh Sinh, giá lúa bất ngờ sụt giảm là do tác động của thị trường chứ không phải lúa thu hoạch bị mưa, làm chất lượng giảm. Cứ mỗi ngày trôi qua, thương lái đi thu mua lúa lại thông báo giá giảm 100 - 200 đồng/kg. Nếu nông dân đồng ý giá đó thì họ mới đưa ghe đến cân.

Giá lúa cứ liên tục sụt giảm khiến những nông dân có lúa chưa thu hoạch khá lo lắng. Ông Đỗ Anh Tuấn, ở ấp Kênh 5B, xã Tân An cho biết, ruộng lúa của gia đình còn khoảng hơn 2 tuần nữa mới tới thời điểm thu hoạch nhưng cứ mỗi ngày lại nghe giá giảm thêm nên cũng khá lo. Bao công sức đầu tư, không biết đến khi thu hoạch bán có còn lãi hay là bán ngang giá thành thì coi như làm không công.

Theo ông Tuấn, cả khu vực trong ấp chỉ có một số hộ làm giống ST 24, khoảng vài chục ha, là ký được hợp đồng bao tiêu đầu ra với giá chốt 7.000 đồng/kg thì không lo. Còn lại hầu hết làm giống lúa OM 18 và OM 5451, “tự sản, tự tiêu” nên giá sụt giảm là đều bị ảnh hưởng. Ai cũng mong giá đừng giảm quá sâu, để nông dân bán lúa xong còn có động lực để đầu tư vụ lúa thu đông tiếp theo.

Còn tại An Giang, nông dân đang vào vụ thu hoạch lúa HT. Năm nay, thời tiết tương đối thuận lợi nên ít sâu bệnh, bên cạnh đó, nông dân tăng cường ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất vì vậy đa phần diện tích lúa HT đều trúng mùa. Trong khi những hộ thu hoạch sớm, bán được giá cao phấn khởi thì những hộ thu hoạch thời điểm này lại kém vui do giá sụt giảm.

Nông dân Phạm Tuấn Nghĩa, ở Cần Đăng, huyện Châu Thành, cho biết: Gia đình ông sản xuất 1,3ha, thường thì vào vụ lúa ĐX trúng mùa nhất đạt trên 8 tấn/ha, còn các vụ HT, TĐ cao lắm tròn trèm đạt 5,8 tấn/ha. Nhưng đặc biệt năm nay, ruộng lúa của gia đình ông trúng mùa, đạt khoảng gần 7 tấn/ha, điều này làm ông rất phấn khởi. Tuy nhiên, ở thời điểm này, giá thương lái thu mua tại ruộng chỉ còn 5.200 đồng/kg nên lợi nhuận cũng giảm theo.

Nông dân Lê Văn Thơm, ở xã Nhơn Mỹ, huyện Chợ Mới cho biết thêm: Với 5ha lúa Đài Thơm 8 của gia đình, mỗi năm gia đình ông thu lợi nhuận khoảng 300 triệu đồng. Do là nông dân sản xuất giỏi gần 8 năm nay nên ông đã biết áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào đồng ruộng nhằm giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận, do vậy mới đạt hiệu quả cao đến thế. Đối với vụ HT này, gặp thời tiết tương đối thuận lợi nên năng suất lúa của gia đình ông đạt khoảng 6 tấn/ha, với giá bán chỉ hơn 5.000 đồng/kg, gia đình ông lời gần 100 triệu đồng.

Bà Võ Thị Thanh Vân, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT An Giang cho biết: An Giang là một trong những tỉnh ở ĐBSCL có diện tích thu hoạch lúa HT muộn hơn so với các tỉnh khác ở khu vực. Tính đến nay, toàn tỉnh thu hoạch đạt 28 ngàn/230 ngàn ha diện tích xuống giống, năng suất ước đạt 5,53 tấn/ha.

Trước tác động của dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng đến tình hình xuất khẩu, vụ HT 2020 còn gặp thời tiết diễn biến phức tạp, hạn mặn lịch sử hơn cả năm 2016, đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân.

Để tạo đầu ra thuận lợi cho lúa gạo, ngành nông nghiệp An Giang đã khuyến khích nông dân sản xuất lúa theo hướng an toàn, sử dụng phân, thuốc hữu cơ và có liên kết với doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra thuận thợi. Riêng vụ lúa HT năm nay, có 32 hộ trồng lúa đạt chứng nhận đạt chuẩn GlobalGAP với diện tích là trên 59ha và sản xuất lúa theo SRP có kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật xuất khẩu gạo đi thị trường EU với tổng diện tích hơn 257ha/39 hộ nông. Canh tác lúa SRP nông dân được Cty CP Gentraco ký hợp đồng thu mua cao hơn thị trường 100 đồng/kg và sau khi phân tích mẫu đạt yêu cầu sẽ thưởng thêm 150 đồng/kg.