Dự án The Manor Central Park. Ảnh: BTC.
Hà Nội quyết thu, Bitexco xin tiếp tục để đồng bộ The Manor Central Park
Giữa tháng 8/2023, UBND thành phố Hà Nội đã có công văn số 9406/VP-TNMT yêu cầu Sở Tài nguyên - Môi trường, Sở Kế hoạch - Đầu tư và UBND quận Hoàng Mai và UBND huyện Thanh Trì thu hồi diện tích đất dự án The Manor Central Park do Công ty CP Bitexco làm chủ đầu tư, nằm tại phường Đại Kim (quận Hoàng Mai) và xã Thanh Liệt (huyện Thanh Trì).
Diện tích tổng cộng 52.936 m2 và thời hạn buộc phải thu hồi theo văn bản của thành phố Hà Nội là trước ngày 15/9/2023. Cũng theo văn bản của Hà Nội, hết thời hạn trên, nếu Công ty CP Bitexco vẫn không phối hợp bàn giao, Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội phối hợp với Sở Kế hoạch - Đầu tư Hà Nội đề xuất áp dụng các biện pháp hành chính để thu hồi đất theo quy định của pháp luật.
Ngay sau khi có văn bản của UBND thành phố Hà Nội, Công ty CP Bitexco đã có thông cáo liên quan đến việc thành phố Hà Nội thu hồi diện tích đất tại dự án Khu đô thị Nam đường Vành đai 3 (The Manor Central Park).
Theo Bitexco, để đảm bảo phát triển đồng bộ khu đô thị, trong suốt quá trình phát triển dự án, Công ty CP Bitexco đã có nhiều văn bản kiến nghị, đề xuất thành phố Hà Nội sớm phê duyệt hồ sơ chấp thuận đầu tư giai đoạn 2 của dự án.
Điều đó có nghĩa, thay vì trả đất cho Hà Nội, nếu giai đoạn 2 được chấp thuận triển khai, Bitexco sẽ đầu tư xây dựng trên các ô đất thuộc phần quỹ đất 52.936,3m2 mà Hà Nội đang tiến hành thủ tục thu hồi và cả ô đất số 18 (thuộc quỹ đất 20%) và ô đất số 13 (đất dự trữ đối ứng dự án BT)...
Liên quan đến dự án này, như Báo Nông nghiệp Việt Nam đã thông tin, dự án Khu đô thị Nam đường Vành đai 3 được thực hiện sau khi UBND thành phố Hà Nội và Bitexco ký kết hợp đồng theo hình thức BT. Phía Bitexco xây dựng tuyến đường bao quanh Khu tưởng niệm Chu Văn An và sẽ được Hà Nội đối ứng bằng đất.
Sau khi hợp đồng được ký kết, thành phố Hà Nội đã tổ chức giải phóng mặt bằng một cách rất quyết liệt để thu hồi đất của người dân và một số cơ quan quản lý Nhà nước để giao cho Bitexco thực hiện dự án.
The Manor Central Park xây trên đất nghĩa trang Đồng Vải, xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì. Ảnh: Hoàng Anh.
Tại phường Đại Kim, để thực hiện dự án của Bitexco, chính quyền Hà Nội đã phải thu hồi 271,2m2 đất nông nghiệp của UBND phường lúc đó đang được giao cho các hộ gia đình chính sách sản xuất nông nghiệp, 4.787,6m2 đất nghĩa trang và 62.197,4m2 đất nông nghiệp, đất đường mương nội đồng của nhân dân...
Tại xã Thanh Liệt có khoảng hơn 16ha, toàn bộ là đất nông nghiệp và đất nghĩa trang bị thu hồi với đơn giá 162 nghìn đồng/m2, sau khi người dân có nhiều ý kiến, phía Bitexco hỗ trợ thêm 100 nghìn đồng/m2. Nhiều năm sau đó người dân xã Thanh Liệt vẫn cố thủ giữ đất và tố Bitexco phá nghĩa trang Đồng Vải để làm dự án.
Trở lại với rắc rối giữa Hà Nội và Bitexco, giống như nhiều dự án theo hình thức hợp đồng BT khác, sau khi ký hợp đồng Bitexco đã triển khai xây dựng dự án đường bao quanh Khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An theo kiểu rùa bò, liên tục chậm tiến độ nhưng lại thần tốc trong việc xây dựng siêu dự án The Manor Central Park để bán.
Loạt lùm xùm liên quan dự án The Manor Central Park. Ảnh: Hoàng Anh.
Cụ thể, kể từ thời điểm được phê duyệt vào năm 2011 và khởi công xây dựng vào năm 2014, theo kế hoạch ban đầu dự án đường bao quanh Khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An sẽ kết thúc sau 36 tháng, tuy nhiên UBND thành phố Hà Nội đã phải 2 lần gia hạn cho Bitexco lên thành 67 tháng.
Sau nhiều lần chậm tiến độ và dính hàng loạt sai phạm về tài chính như đội vốn không căn cứ 36,79 tỷ đồng, thẩm định, phê duyệt tổng vốn đầu tư không chính xác làm tăng số tiền hơn 12 tỷ đồng thì đến năm 2020 tuyến đường bao quanh Khu tưởng niệm Danh nhân Chu Văn An cũng hoàn thiện. Cứ tưởng rằng hai bên sẽ thống nhất được diện tích đối ứng theo hợp đồng đã ký kết ban đầu nhưng phía chủ đầu tư cho rằng thành phố Hà Nội chỉ bàn giao 14,2 ha diện tích đất đối ứng cho dự án BT nói trên là không đủ.
Trong khi đó, phía chính quyền Hà Nội lý giải chỉ cần 14,2 ha nói trên, Bitexco đã xây dựng nhà thấp tầng đem bán thì thừa sức bù lại giá trị xây dựng đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An (giá trị dự án BT là hơn 1.550 tỷ đồng).
Báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét
Trước những lùm xùm giữa Bitexco và thành phố Hà Nội, năm 2021 Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đã có văn bản giao một số cơ quan nghiên cứu, xem xét, có ý kiến rõ về việc ký kết hợp đồng BT đối với dự án The Manor Central Park của Tập đoàn Bitexco đã thực hiện đúng quy định của pháp luật tại thời điểm ký hợp đồng chưa?
“Gần nhất, ngày 14/8/2023 Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản số 6577/BKHĐT-QLĐT báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kiến nghị của Công ty CP Bitexco liên quan đến Dự án Khu đô thị Nam đường Vành đai 3. Theo đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị Thủ tướng Chính Phủ giao UBND Thành phố Hà Nội báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc giao quỹ đất còn lại 6,6ha cho Công ty CP Bitexco trên cơ sở tuân thủ quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật có liên quan”, thông cáo của Bitexco thông tin.
Trao đổi với Nông nghiệp Việt Nam, các chuyên gia tài chính, luật sư cho rằng ngoài diện tích 14,2 ha mà thành phố Hà Nội đã giao đối ứng cho Bitexco theo Hợp đồng BT thì phần diện tích còn lại, đặc biệt là phần Bitexco đang muốn triển khai giai đoạn 2 của dự án cần phải được tổ chức đấu giá công khai nhằm tránh nguy cơ thất thoát tài sản Nhà nước.
Luật sư Nguyễn Danh Huế, Công ty Luật Hừng Đông (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) phân tích: Đáng lẽ đối với công trình đường bao quanh Khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An, thành phố Hà Nội phải tổ chức đấu thầu để lựa chọn phương án rẻ và chất lượng nhất thì thành phố lại chỉ định thầu. Còn diện tích đất đối ứng giao cho Bitexco đáng ra Hà Nội cũng phải đem đấu giá để thu lợi nhuận cao nhất thì lại cho phép Bitexco lập quy hoạch để xây dựng. Điều đó tiềm ẩn những nguy cơ thất thoát dẫn đến những rắc rối như hiện tại.
