Keo nhẹ cân, lại tốn công bóc vỏ
Nắng nóng kéo dài nhiều tháng qua trên địa bàn các huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa và Đồng Xuân (tỉnh Phú Yên) khiến nhiều diện tích rừng trồng bị khô héo, nhẹ ký. Nông dân thu hoạch bán lãi thấp đề phòng cháy rừng.
Dọc Quốc lộ 19C đoạn qua địa bàn từ xã Xuân Long đến Xuân Lãnh (huyện Đồng Xuân), nhìn lên những ngọn núi hai bên đường nhiều cánh rừng trồng đã khô lá. Ông Phan Văn Vinh ở xã Xuân Long, đang thu hoạch keo cho hay: Nắng kéo dài mấy tháng qua, đỉnh điểm nắng nóng rừng khô nhiều nhất trong tháng 7 và nửa tháng 8 nên rẫy keo khô nước úa lá, dẫn đến nhẹ ký. Đống keo trước đây 1 tấn giờ cân chỉ còn 850 - 900kg.
Còn ông Bùi Văn Long, thu hoạch keo ở xã Xuân Lãnh, phân trần: Giữa tháng 8/202, ông cưa lột keo. Trong vùng cũng có nhiều người thu hoạch keo, tuy nhiên ai cũng không vui vì keo bị khô, nhẹ ký do nắng nóng.
Những rừng keo trồng đã được 4 - 5 năm tuổi bị khô héo, bà con đành phải thu hoạch để bán cho nhà máy chế biến dăm gỗ xuất khẩu. Trước đây keo chất đầy xe cân được 19 - 20 tấn, thì nay cao lắm chỉ được 16 - 17 tấn.
Không những thế, cây keo gặp nắng hạn mất nước, vỏ keo bó lại ôm sát thân cây nên rất khó lột vỏ nên người lột vỏ ăn giá cao. "Trước đây khoán gọn công cưa keo, lột vỏ và bốc lên xe là 250.000 đồng/tấn, giờ lên dứt giá 280.000 đồng/tấn người ta mới nhận”, ông Long nói.
Vợ chồng ông Nguyễn Văn Lý ở xã Xuân Sơn Nam (huyện Đồng Xuân) đang lột keo thuê chia sẻ: Ông nhận công cưa, lột vỏ keo rồi bốc lên xe. Mỗi ngày 5 - 7 người (tùy theo rẫy keo nhiều hay ít), đàn ông thì cưa, phụ nữ thì lột vỏ.
"Keo khô nước lột không chạy rất cầm công, tính ra làm cả ngày bình quân công lao động đạt 200.000 đồng/ngày. Do thời tiết nắng nóng nên vỏ bó sát phần gỗ nên lột chậm. Cuối tháng 8 vừa qua trời có mưa nhỏ, nên thân cây keo vẫn chưa “no” nước để bung vỏ ra được", ông Lý cho biết.
Thu hoạch vội, phòng nguy cơ cháy rừng
Theo Phòng NN-PTNT huyện Đồng Xuân, từ đầu năm đến nay trên địa bàn huyện khai thác rừng trồng với sản lượng hơn 27 nghìn m3, tương đương diện tích gần 320 ha; trong đó hộ gia đình, cá nhân thu hoạch 1.500 m3, tương đương 30ha…
Keo nhẹ ký, thế nhưng nhiều người đành chấp nhận bán vì đến thời kỳ thu hoạch, nếu để thêm, keo khó lại sức mà còn nguy cơ cháy rừng. Ông Bùi Quang Tấn, ở xã Sơn Định (huyện Sơn Hòa) cho biết, trước đây giá keo 1,1 triệu đồng/tấn, nay nhích chút đỉnh lên 1,2 triệu đồng/tấn, thế nhưng do nắng hạn nên người trồng rừng thất thu.
“Từ tháng 6 đến tháng 7, nắng nóng quá gay gắt lại thêm gió Nam nên rừng bị chết khô rất nhiều. Trước đây 1 tấn keo bán chi phí xong còn lãi 500.000 đồng, nay chỉ còn 300.000 – 400.000 đồng (tùy theo xa gần đường vận chuyển). Trong khi đó trồng rừng keo 5 năm mới thu hoạch.
"Tôi và nhiều người ở đây chấp nhận bán vì rừng keo lá đã khô từng chòm, nếu để không may nắng hạn kéo dài gây cháy càng thiệt hại nặng”, ông Tấn nói.
Theo ông Nguyễn Quốc Hải, Chủ tịch UBND xã Sơn Định, diện tích rừng keo của xã là 284 ha, trong đó có 1/3 diện tích thu hoạch. Đây là vùng Cao nguyên Vân Hòa, khí hậu mát mẻ nhưng do nắng hạn kéo dài, rừng keo không chịu nổi trước sức nắng nóng gay gắt. Rừng keo khô lá dễ dẫn đến cháy rừng.
Ông Trương Tấn Hoàng, người trồng keo ở xã Sơn Giang (huyện Sông Hinh) giãi bày: "Đợt nắng hạn vừa qua, ruộng lúa ở dưới bằng cũng khô nước nói chi keo trồng trên rẫy cao. Ở đây là vùng đất tốt nên keo rất nặng ký, thường 1ha keo trung bình thu 60 – 70 triệu đồng, sau khi trừ công cưa, lột vỏ và bốc lên xe…, người trồng còn 40 triệu đồng, nay keo nhẹ ký nên chỉ còn 30 triệu đồng.
Theo Sở NN-PTNT Phú Yên, từ đầu năm đến nay, khai thác gỗ rừng trồng được 63.550 m3, tăng 3,9% so cùng kỳ năm trước, củi khai thác 19 ngàn ster. Tuy nhiên riêng trong tháng 7, do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19 nên chỉ khai thác được hơn 6 ha, tương đương 315 m3, tập trung trên địa bàn huyện Đồng Xuân, Tây Hòa.
Hiện nay trên địa bàn các huyện miền núi của tỉnh Phú Yên vẫn đang thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Người dân cũng đang tập trung thu hoạch rừng trồng, phấn đấu đến cuối năm khai thác gỗ rừng trồng phục vụ cho chế biến công nghiệp đạt 30.000 m3.
Cũng theo Sở NN-PTNT Phú Yên, nắng hạn vừa qua đã xảy ra 3 vụ cháy rừng trồng với diện tích cháy 44,93 ha; trong đó huyện Phú Hòa xảy ra 2 vụ gồm 1 vụ cháy 39 ha diện tích keo và bạch đàn tái sinh; 1 vụ cháy 2ha; Thị xã Sông Cầu xảy ra 1 vụ cháy diện tích 3,93 ha.
Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT Phú Yên cho biết: Nắng hạn làm cho cây trồng phát triển kém, sản lượng gỗ rừng trồng đạt thấp. Ngành nông nghiệp tiếp tục đôn đốc, chỉ đạo các đơn vị lâm nghiệp tổ chức lực lượng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ lâm phần được giao, chủ động phòng cháy chữa cháy rừng trong điều kiện thời tiết nắng nóng để bảo vệ rừng trồng keo.
Sở tiếp tục triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo của Bộ NN- PTNT, UBND tỉnh về công tác phòng cháy, chữa cháy rừng. Đồng thời tăng cường tuần tra, kiểm tra các vùng trọng điểm dễ cháy rừng, giám sát chặt chẽ các đối tượng thường ra vào rừng trong thời điểm khô, hanh, khả năng dễ xảy ra cháy rừng cao.