Khẩn trương phòng, chống cúm gia cầm độc lực cao

Virus A/H5N8 lần đầu tiên xuất hiện tại nước ta

Bộ NN-PTNT cho biết theo thông tin của Tổ chức Thú y thế giới (OIE) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO), tính đến tháng 6/2021, tổng cộng đã có 64 quốc gia, vùng lãnh thổ báo cáo phát hiện chủng virus cúm gia cầm (CGC) thể độc lực cao A/H5N8.

Từ đầu năm 2021 đến nay, trên thế giới có tổng cộng 2.757 ổ dịch do chủng virus này gây ra, chiếm gần 70% trong tổng số các ổ dịch CGC do các chủng virus khác nhau gây ra tại hàng chục quốc gia (trong đó có các quốc gia chung biên giới, gần Việt Nam).

Tại Việt Nam, theo báo cáo của các cơ quan quản lý chuyên ngành thú y, từ đầu tháng 6/2021 đến nay đã phát hiện chủng virus CGC A/H5N8 tại 03 tỉnh: Hòa Bình (01 ổ dịch tại 01 hộ chăn nuôi thuộc xã Hữu Lợi, huyện Yên Thủy), Cao Bằng (01 ổ dịch tại 01 hộ chăn nuôi thuộc phường Ngọc Xuân, Thành phố Cao Bằng và 09 mẫu swab gộp của gia cầm giám sát chủ động tại các chợ buôn bán gia cầm sống trên địa bàn tỉnh Cao Bằng) và Quảng Ninh (01 ổ dịch tại hộ chăn nuôi thuộc xã Vũ Oai, Thành phố Hạ Long).

Trước tình hình đó, Bộ NN-PTNT nhận định trong thời gian tới, nguy cơ dịch CGC A/H5N8 lây lan và xảy ra trên phạm vi rộng là rất cao do virus CGC A/H5N8 lần đầu tiên xuất hiện tại nước ta.

Để chủ động ngăn chặn virus CGC A/H5N8 và các chủng vi rút CGC thể độc lực cao khác, hạn chế thấp nhất việc lây nhiễm và gây tử vong cho người, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi, Bộ NN-PTNT đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung chỉ đạo các Sở, ngành và chính quyền các cấp triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh CGC A/H5N8 và các chủng virus CGC.

Khẩn trương bao vây, dập dịch 

Đối với địa phương có ổ dịch CGC A/H5N8 chưa qua 21 ngày hoặc địa phương phát hiện gia cầm có kết quả dương tính với virus cúm A/H5N8, gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh do các chủng virus cúm A/H5, cần xử lý tiêu hủy, công bố dịch và thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.

Tổ chức điều tra xác định nguyên nhân, nguồn lây nhiễm để xử lý kịp thời, hiệu quả, không để dịch bệnh lây lan diện rộng. Tổ chức tiêm vacxin CGC bao vây ổ dịch, bảo đảm đạt tỷ lệ trên 80% tổng đàn có nguy cơ. Thường xuyên rà soát, tiêm phòng bổ sung cho đàn gia cầm mới phát sinh và chưa được tiêm phòng.

Sử dụng các loại vacxin CGC đang được phép lưu hành tại Việt Nam và có hiệu quả bảo hộ đối với chủng virus CGC A/H5N6 (theo OIE chủng virus CGC A/H5N8 cùng phân nhánh 2.3.4.4 với virus CGC A/H5N6).

Hướng dẫn các cơ sở chăn nuôi gia cầm tăng cường áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học. Thường xuyên vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hóa chất, tổ chức tháng tổng vệ sinh, tiêu độc, sát trùng để tiêu diệt các loại mầm bệnh. Tiêm phòng đầy đủ vacxin phòng bệnh CGC đầy đủ cho đàn gia cầm.

Tổ chức xây dựng, triển khai giám sát chủ động, lấy mẫu của gia cầm có dấu hiệu mắc bệnh, nghi mắc bệnh CGC tại các địa bàn có nguy cơ cao (địa phương giáp biên giới, các điểm, cơ sở buôn bán, tập kết gia cầm, cơ sở giết mổ, cơ sở tiêu hủy gia cầm...).

Gửi phòng xét nghiệm thuộc Cục Thú y để xét nghiệm xác định nguyên nhân gây bệnh để kịp thời cảnh báo, xử lý, tiêu hủy đàn gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh, dương tính với virus CGC, chủng A/H5N1, A/H5N6 và A/H5N8.

Không buôn bán, giết mổ, tiêu thụ gia cầm mắc bệnh

Bộ NN-PTNT đề nghị các địa phương tổ chức thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động giám sát gia cầm có biểu hiện bị bệnh, nghi bị bệnh, kịp thời phát hiện, báo cáo chính quyền, cơ quan thú y và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.

Tuyệt đối không tham gia vào hoạt động buôn bán, vận chuyển lậu gia cầm qua biên giới; không buôn bán, giết mổ, tiêu thụ gia cầm mắc bệnh, vứt xác gia cầm, chất thải chưa qua xử lý ra môi trường.

Chỉ đạo các lực lượng của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban 389 địa phương) quyết liệt ngăn chặn, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật trên địa bàn quản lý. Đặc biệt đối với các trường hợp vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm từ nước ngoài vào Việt Nam.

Bộ NN-PTNT cũng yêu cầu Cục Thú y và các đơn vị thuộc Cục tổ chức các đoàn công tác đến các địa phương để kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc tổ chức thực hiện. Phối hợp với các doanh nghiệp sản xuất, cung ứng vacxin CGC để tổ chức đánh giá hiệu lực chống lại chủng virus A/H5N8 đối với các vacxin CGC đã được phép lưu hành tại Việt Nam và vacxin CGC mới đang đăng ký kiểm nghiệm, khảo nghiệm theo quy định.

Bộ NN-PTNT giao Cục Thú y sử dụng kết quả đánh giá để đăng ký lưu hành vacxin phòng bệnh do virus CGC A/H5N8 gây ra, chủ động phối hợp với các tổ chức quốc tế, các nước để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và giải pháp phòng, chống dịch bệnh.

Bên cạnh đó, khẩn trương tổ chức giám sát, nghiên cứu chuyên sâu về đặc điểm dịch tễ và virus CGC A/H5N8. Đồng thời, nghiên cứu sản xuất vacxin và kịp thời cảnh báo, hướng dẫn các biện pháp phòng, chống dịch bệnh CGC.

Giao Cục Chăn nuôi và Trung tâm Khuyến nông quốc gia tổ chức thành lập các đoàn công tác đến các địa phương đôn đốc, hướng dẫn cụ thế các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, vệ sinh phòng dịch.