Bệnh nhi bị sốt xuất huyết Dengue nặng được các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 1 cứu chữa thành công. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Do đó, nếu không có các biện pháp phòng chống dịch hiệu quả sẽ dễ dẫn đến nguy cơ bùng phát dịch bệnh, khiến dịch chồng dịch.
Sốt xuất huyết
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, tính đến giữa tháng 7, thành phố ghi nhận 8.442 ca mắc sốt xuất huyết. Đặc biệt trong 2 tuần gần đây, toàn thành phố đã có gần 500 ca mắc, tăng ở hầu hết các quận huyện.
Bệnh sốt xuất huyết lây từ người bệnh sang người lành qua trung gian muỗi vằn Aedes. Hiện nay, TP.HCM đang vào cao điểm của mùa dịch sốt xuất huyết hàng năm. Số ca mắc sốt xuất huyết có khả năng tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới nếu không thực hiện các biện pháp phòng ngừa.
Tại Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), khoảng hai tuần gần đây, khoa Hồi sức tích cực đã nhận liên tiếp 5 trường hợp sốc sốt xuất huyết Dengue nặng, trong đó có 3 bệnh nhi sốc nặng kèm suy hô hấp. Điển hình là bệnh nhi 12 tuổi nhập viện trong tình trạng nặng với nhiều nguy cơ đã được các bác sĩ kịp thời cứu sống.
Trước đó, bệnh nhi T.G.H (nam, ngụ TP.HCM) sốt cao liên tục 3 ngày, không đáp ứng với thuốc hạ sốt, kèm đau bụng nhiều được gia đình cho nhập viện tại Bệnh viện Nhi đồng 1. Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng trụy tim mạch nặng với mạch, huyết áp không đo được, gan to kèm cô đặc máu nhiều (dung tích huyết cầu 56%), được chẩn đoán sốc sốt xuất huyết Dengue nặng ngày thứ 3 và được điều trị theo phác đồ điều trị của Bộ Y tế.
Tuy nhiên, do bé có nhiều yếu tố tiên lượng nặng như sốc nặng ngày sớm, dư cân béo phì, tái nhiễm sốt xuất huyết (bé từng bị 1 lần cách đây 3 năm), tràn dịch đa màng nhiều nên dù được điều trị tích cực, bệnh nhi vẫn diễn tiến nặng gây suy hô hấp, tăng áp lực ổ bụng nặng, tổn thương nhiều cơ quan.
Bệnh nhi đã được các bác sĩ tích cực hồi sức sốc bằng dịch truyền, thuốc vận mạch, hỗ trợ thở máy, dẫn lưu ổ bụng để giảm áp lực ổ bụng nhằm tránh tổn thương nhiều cơ quan gia tăng, truyền máu và các chế phẩm của máu để ổn định tình trạng xuất huyết nặng.
PGS.TS.BS Phạm Văn Quang, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - chống độc, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết, sau gần 4 ngày hồi sức tích cực, bệnh nhi đã ổn định tình trạng huyết động học. Bé được cai máy thở, tỉnh táo, chức năng các cơ quan được phục hồi. Bé được thở oxy và chuyển lên khoa Sốt xuất huyết, khi diễn tiến thuận lợi, bệnh nhi sẽ xuất viện trong vài ngày tới.
Bác sĩ Quang khuyến cáo, sốt xuất huyết là bệnh lý thường gặp vào mùa mưa, có thể dẫn đến tình trạng trụy tim mạch, suy hô hấp, xuất huyết nặng gây tử vong. Vì vậy, cần được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời. Đối với các bệnh nhi bị sốt từ 3 ngày trở lên, nhất là khi có kèm các dấu hiệu xuất huyết ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể như chảy máu mũi, máu răng, chấm xuất huyết ở da... hoặc đau bụng, nôn ói nhiều thì phải nghĩ đến bệnh sốt xuất huyết.
Phun hóa chất diệt muỗi phòng tránh dịch bệnh truyền nhiễm. Ảnh: HCDC.
Bệnh Chikungunya
Tính đến ngày 6/8, bệnh Chikungunya đã bùng phát và lan rộng khắp 15 tỉnh/thành phố của Campuchia với khoảng 1.700 trường hợp mắc. Đến nay, Chikungunya đã gây ra một số trận dịch lớn tại châu Phi và châu Á.
Trong khi đó, Việt Nam có 10 tỉnh giáp với Campuchia như Tbong Khnum, Ta Kheo, Kampot… Ông Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, khả năng xâm nhập bệnh Chikungunya vào Việt Nam là hoàn toàn có thể xảy ra, nhất là tại các khu vực vùng biên giới giáp với Campuchia.
Theo bác sĩ BS Lê Hồng Nga, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM, từ năm 2017 đến nay, khu vực phía Nam có tổng cộng 22 điểm thực hiện giám sát trọng điểm bệnh do virus Chikungunya lồng ghép với giám sát sốt xuất huyết Dengue và bệnh do virus Zika, trong đó TP.HCM có hai điểm giám sát tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới và Bệnh viện Hùng Vương.
Hiện chưa ghi nhận trường hợp nhiễm virus Chikungunya tại TP.HCM, và nguy cơ xảy ra dịch Chikungunya tại TP.HCM là không cao. Tuy nhiên, từ nhiều năm nay, TP.HCM đã tiến hành triển khai các biện pháp phòng chống sốt xuất huyết cũng là các biện pháp phòng chống bệnh Chikungunya.
Bác sĩ Nga cho biết, trong thời gian tới, Sở Y tế TP.HCM triển khai giám sát ca bệnh Chikungunya trong các cơ sở khám chữa bệnh và cộng đồng để có các biện pháp kịp thời.
Bệnh Chikungunya là bệnh truyền nhiễm virus Chikungunya do muỗi Aedes (muỗi vằn) truyền. Bệnh có biểu hiện lâm sàng tương tự nhiễm sốt xuất huyết Dengue và có thể gây chẩn đoán nhầm, đặc biệt là ở vùng thường xuất hiện bệnh sốt xuất huyết. Chikungunya còn được gọi là “makonde” có nghĩa là có tình trạng “uốn cong người lên và về phía trước” xuất hiện ở các thể nặng của bệnh. Nhiễm Chikungunya rất hiếm gây tử vong nhưng bệnh có hiện tượng kéo dài thời gian bệnh và làm giảm chất lượng sống.
Mặt khác, bệnh Chikungunya chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cũng như vắc xin phòng ngừa bệnh. Do đó, bác sĩ Nga khuyến cáo, mỗi người dân, mỗi gia đình, mỗi cơ quan, công sở cùng chung tay thực hiện các biện pháp phòng bệnh CF cũng như sốt xuất huyết.
Cụ thể, dành 10 - 15 phút mỗi tuần để dọn dẹp nơi mình làm việc, sinh sống, từ trong nhà đến xung quanh nhà, không để đọng nước làm phát sinh lăng quăng, muỗi như: lật úp các xô, lọ, chai cũ không dùng đến; cọ rửa và thay nước lọ hoa, chén nước cúng ít nhất 1 lần/tuần, dọn dẹp mái hiên, nóc nhà, máng xối,…
Đậy kín lu, hồ, phuy chứa nước khi không dùng đến để tránh muỗi đẻ trứng và phát sinh lăng quăng, muỗi; Đối với những nơi chứa nước không dùng để uống, sinh hoạt có thể thả cá để diệt lăng quăng; Sử dụng bình xịt, nhang, kem thoa xua muỗi, mặc áo quần dài tay, ngủ mùng kể cả ban ngày… để tránh muỗi đốt.
Khi có biểu hiện sốt cao đột ngột, nhức đầu, đau cơ, đau khớp, chán ăn, buồn nôn, nôn,… đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.
