Lào Cai phấn đấu năm 2025 cải tạo 500ha và trồng mới 985ha cây dứa nâng tổng diện tích 2.500ha dứa. Liên vụ dứa 2020 - 2021, toàn tỉnh Lào Cai có trên 1.200ha dứa, sản lượng đạt trên 28.800 tấn. Tập trung chủ yếu ở các huyện Mường Khương, Bảo Thắng, Bát Xát và Thành phố Lào Cai.
Đồi dứa tại xã Lùng Vai, huyện Mường Khương (Lào Cai). Ảnh: Lưu Hòa.
Hiện nay người dân sử dụng cơ bản là giống dứa Queen, có năng suất thấp (khoảng 20 tấn/ha), quả lớn nhanh nhưng chất lượng thấp (thịt quả xốp). Giống dứa này phù hợp cho thị trường ăn quả tươi. Bên cạnh đó, một số diện tích nhỏ người dân trồng dứa Kayen, năng suất cao, giống dứa này chỉ sử dụng phục vụ cho các nhà máy chế biến đóng hộp hoa quả.
Hiện nay, việc tiêu thụ dứa thông qua các đầu mối thu gom tại địa phương, người dân không trực tiếp bán cho nhà máy. Trong khi nhà máy chưa bố trí các điểm thu gom, thu mua dứa cho người dân nên người dân không quan tâm đến chất lượng sản phẩm, thu hoạch chưa đảm bảo độ chín sinh lý, do vậy chất lượng dứa quả giảm.
Bên cạnh đó, nhà máy trên địa bàn chưa có kế hoạch sản xuất, tiêu thụ sản phẩm của từng tháng và cả năm, chưa ký kết được hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với người dân nên việc chỉ đạo sản xuất rải vụ phục vụ cho chế biến còn gặp nhiều khó khăn.
Do đó, tỉnh Lào Cai đã đánh giá hiện trạng và có kế hoạch chuyển đổi cơ cấu giống. Theo đó, cải tạo, tổ chức sản xuất theo phương pháp rải vụ, áp dụng khoa học kỹ thuật trong việc ra hoa và đậu quả phù hợp với từng thời điểm, hạn chế dứa chín tập trung cùng một thời điểm, kéo dài được thời gian thu hoạch dứa.
Phấn đấu đến năm 2025, Lào Cai cải tạo giống mới khoảng 500ha (năm 2021 đạt 100ha; năm 2022 đạt 200ha; năm 2023 đạt 200ha) tại Mường Khương, sau đó mở rộng sang huyện Bảo Thắng. Đồng thời, trồng mới 985ha, nâng tổng diện tích dứa đến năm 2025 là 2.500ha.
Toàn bộ diện tích trồng mới được thực hiện chuyển đổi trên đất trồng ngô kém hiệu quả tại huyện Mường Khương và Bảo Thắng. Dự kiến, tỉnh hỗ trợ 50 triệu/ha, nhu cầu kinh phí khoảng 49.250 triệu đồng. Lựa chọn các giống dứa mới (MD2, H180…) phù hợp với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng của địa phương.
