Xử lý chuối sau thu hoạch ở Công ty TNHH MTV Cao su Dầu Tiếng. Ảnh: Trần Trung.
Trái ngọt
Một trong những công ty tiên phong trong lĩnh vực này là Công ty TNHH MTV Cao su Dầu Tiếng (Bình Dương). Năm 2017, Cao su Dầu Tiếng hợp tác cùng Công ty CP Nông nghiệp U&I (Unifarm) theo mô hình liên doanh liên kết thực hiện dự án trồng 117ha chuối cấy mô với thương hiệu Chuối Dole - một thương hiệu nông sản nổi tiếng thế giới của Mỹ.
Diện tích nói trên được thực hiện tại xã Thanh An, huyện Dầu Tiếng. Tại đây, đã áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến, hiện đại trong sản xuất chuối như cáp chống đổ, hệ thống cáp tải thu hoạch chuối, nhà xưởng, băng tải vận chuyển, chuyền chuối, đóng gói, kho đông lạnh …
Ông Nguyễn Quốc Việt, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Cao su Dầu Tiếng cho biết, trong những năm gần đây, ngành cao su đang phải đối mặt với nhiều thách thức như giá mủ cao su giảm dẫn đến lợi nhuận chưa đạt như kỳ vọng, tình trạng thiếu hụt lao động thủ công…
Từ đó, đòi hỏi phải có phương thức khác ưu việt hơn và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là một trong những xu hướng phù hợp với tình hình thực tế của Tập đoàn và công ty. Trong đó, dự án liên doanh trồng chuối cấy mô với Unifarm đã cho thấy thành công bước đầu. Năm 2020 doanh thu từ chuối ước đạt 63,41 tỷ đồng, lợi nhận trước thuế 6,50 tỷ đồng, giải quyết việc làm hơn 300 lao động, tiền lương bình quân trên 6 triệu đồng/người/tháng.
Theo ông Việt, những năm qua, bình quân năng suất cao su của công ty đạt 2 tấn/ha. Thế nhưng, có thời điểm lợi nhuận thu về chỉ từ 1 đến 2 triệu đồng/ha. Trong khi, lợi nhuận từ chuối đem lại đạt từ 50 đến 60 triệu đồng/ha. Ông Việt chia sẻ “Hiện công ty còn kỳ vọng lợi nhuận phải hơn mức đó trên cùng diện tích đất. Công ty đang tiếp tục kêu gọi các đối tác đủ mạnh về công nghệ và lớn về thị trường đến hợp tác cùng công ty phát triển sản xuất NNCNC không chỉ có chuối mà còn hướng tới với đa dạng các sản phẩm nông nghiệp”.
Tại Công ty TNHH MTV Cao su Bình Long (Bình Phước) cũng đã liên kết với đối tác, thực hiện dự án trồng xen chuối trong vườn cao su, áp dụng công nghệ cao, trên diện tích 80ha. Ông Lê Văn Vui, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Cao su Bình Long, cho biết, việc xen canh chuối trong vườn cao su ước tính làm tăng thêm lợi nhuận khoảng 20 triệu đồng/ha (nếu giá bán mủ cao su ở mức bình quân 35 triệu đồng/tấn, thì lợi nhuận từ mủ cao su chỉ đạt khoảng 6 triệu đồng/ha/năm). Toàn bộ chuối sản xuất ra đều được đối tác xuất khẩu sang Hàn Quốc. Trong năm nay, công ty sẽ mở rộng diện tích trồng chuối thêm 100 ha, trong đó, 70 ha được trồng chuyên canh chuối.
Ngoài chuối, Công ty TNHH MTV Cao su Bình Long cũng sẽ tiếp tục liên kết thực hiện các mô hình NNCNC trên đất cao su, trong đó tập trung vào các loại cậy dược liệu có giá trị cao. Trong thời gian tới, công ty sẽ thực hiện các mô hình NNCNC trên 1.680ha (chiếm 15% diện tích sản xuất của công ty), tổng vốn đầu tư (dự kiến) là 100 tỷ đồng.
Đẩy mạnh các dự án NNCNC trên đất cao su
Trồng xen canh chuối trong vườn cao su ở Công ty TNHH MTV Cao su Bình Long. Ảnh: Thanh Sơn.
Theo ông Lê Thanh Hưng, Phó Tổng giám đốc VRG, việc triển khai mô hình NNCNC, mang lại nguồn thu lớn cho Công ty TNHH MTV Cao su Dầu Tiếng, đã làm tiền quan trọng để Tập đoàn tiếp tục triển khai, phát triển nhanh các dự án sản xuất NNCNC ở nhiều công ty thành viên.
Theo đó, tính đến năm 2020, tập đoàn đã phê duyệt thực hiện 2 khu nông nghiệp công nghệ cao tại các Công ty CP Cao su Phước Hòa, Đồng Phú; 13 dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với tổng diện tích 4.370ha. Đến nay đã thực hiện được 5 dự án (đạt 38,4% tổng số dự án được chấp thuận), tương ứng với diện tích 586ha (đạt 11,1% tổng diện tích được chấp thuận).
Về chủng loại, các dự án đầu tư tương đối đa dạng, như: chuối, sachi, dưa lưới, bưởi da xanh, các loại cây có múi khác… kể cả chuỗi sản phẩm sau thu hoạch. Đến thời điểm hiện tại cây chuối vẫn là cây chủ lực với 403ha (chiếm 82,9%), dự kiến thời gian tới sẽ nâng lên 1.214ha. Hầu hết các dự án đều thực hiện bằng hình thức liên doanh liên kết có thời hạn trung bình khoảng 10 năm, riêng dự án trồng chuối cấy mô tại Dầu Tiếng có thời gian 20 năm.
Ông Lê Thanh Hưng chia sẻ: “Vốn đã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, Tập đoàn có những con người tâm huyết, đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao, sẵn sàng học hỏi, nắm bắt công nghệ. Việc các công ty thành viên thực hiện các mô hình liên kết để tranh thủ kinh nghiệm, công nghệ, thị trường, vốn của đối tác là bước đi đúng đắn, tiến tới làm chủ công nghệ, thâm nhập thị trường, tạo đà để tự thực hiện các dự án NNCNC trong tương lai”.
Bên cạnh đó, Tập đoàn cũng mở rộng tìm kiếm đối tác cùng hợp tác phát triển các dự án NNCNC, khu NNCNC, đa dạng hóa sản phẩm; phối hợp, hợp tác với các chuyên gia, trường đại học, viện nghiên cứu… để tham vấn các vấn đề về ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, thị trường. Tại Công ty mẹ (Tập đoàn) sẽ thành lập bộ phận “Ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp” để tham mưu trong việc phát triển các dự án NNCNC trong tương lai.
VRG đang tiếp tục theo dõi tiến độ, hiệu quả các dự án đang và sẽ triển khai thực hiện; tổ chức sơ kết, tổng kết các dự án để đánh giá thuận lợi, khó khăn, đúc rút được các mô hình hoạt động có hiệu quả, tạo tiền đề tiếp tục phát triển và ứng dụng có hiệu quả công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp, góp phần xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa lớn, năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh cao.
