Nhậu... chim trời

“Ở đây chỉ có chim hoang dã thôi, làm gì có chim nuôi, các anh muốn ăn bao nhiêu cũng có, đất chim mà! Ngỗng trời, vịt trời, sâm cầm, chim, cò... đủ hết, nếu không tin chúng tôi cắt tiết, làm thịt ngay tại bàn cho các anh xem. Yên tâm đi, mấy bác bên huyện vẫn hay tiếp khách ở chỗ tôi thường xuyên ấy mà”.

Sẵn như thịt gà

Có mặt ở thị trấn Tiền Hải (huyện Tiền Hải, Thái Bình) và dễ dàng cảm nhận được cái lạnh có mùi vị mặn mặn của biển cả xộc vào sống mũi. Được biết, nơi đây có Khu bảo tồn Thiên nhiên Tiền Hải rộng 17.000 ha, là trạm dừng chân, lưu trú của nhiều loài chim hoang dã trên thế giới.

Qua số điện thoại 09121118... được ông bạn cho, tôi bấm máy gọi cho người đàn ông tên Hạnh, chủ Khách sạn Làng Việt ở thị trấn Tiền Hải. Trong câu chuyện tôi bỏ ngỏ rằng ngày mai có cuộc họp bên huyện, buổi trưa muốn đặt mấy mâm cỗ bên khách sạn của ông. Chưa để tôi nói hết câu, ngay lập tức ông Hạnh giới thiệu về Tiền Hải chỉ có món thịt chim hoang dã. Tôi hỏi bên khách sạn ông có loại chim gì? Ông cười và bảo chim gì cũng có? Ngỗng trời, vịt trời, sâm cầm... muốn bao nhiêu đều “OK” hết.

Ngay buổi tối hôm đó, chúng tôi lân la tới Khách sạn Làng Việt tìm món lai rai. Mặc dù nằm sâu trong con ngõ nhỏ nhưng khoảng sân trước sảnh khách sạn chật kín ôtô, toàn biển 30, 18, 17... xanh, đỏ đều có cả. Không chỉ khiến chúng tôi bất ngờ về lượng khách đông đúc mà Khách sạn Làng Việt còn có đội ngũ nhân viên đông đảo. Ngay tại quầy lễ tân của khách sạn, trưng bày ba bình rượu mà theo lời giới thiệu của nhân viên lễ tân đó là chim sâm cầm. Tôi được biết chim sâm cầm là đặc sản tiến vua, và biết tới chúng qua câu thơ, câu hát. Nay có dịp nhìn tận mắt nhưng xót xa thay là tôi lại nhìn thấy chúng trong bình rượu.

Như thực đơn cậu lễ tân tên đưa ra, nếu tôi đặt món ngỗng trời chi phí hết khoảng 4 triệu đồng cho một con ngỗng khoảng 4 - 5kg. Còn ăn vịt trời hết 2 triệu đồng/con chừng 2 kg. Với các loài mòng biển, cò thì rẻ hơn một chút nhưng cũng phải tiền triệu. Choáng ngợp trước cái giá trên trời đó chúng tôi lấy lí do sáng mai tới để thoái lui.

Ra chỗ để xe, tất cả đều giật mình vì tiếng kêu tao tác của đàn ngỗng, mặc dù dưới anh đèn lờ mờ nhưng ai cũng kịp nhận ra đang bị lạc vào khu vực nhốt chim. Đưa ống kính máy ảnh lọt qua khe chiếc lưới tôi nháy liên tục mấy cái và phát hiện ra trong đó nhốt một con vịt và một con ngỗng trời. Di chuyển sang chiếc lồng bên cạnh thì thật bất ngờ khi thấy trong đó nhốt một con chim sâm cầm còn sống. Với bộ lông màu đen nâu và cái đầu gần giống chim bồ câu, con chim sâm cầm có trọng lượng khoảng 0,5 kg bay loạn xạ vì thấy ánh đèn flash.

Hành động của chúng tôi không may đã bị ông bảo vệ trông thấy, ông đi thẳng ra khiến ai cũng toát mồ hôi hột, nhưng thật may mắn ông bảo vệ ấy ra để giới thiệu khách sạn ông làm còn nhiều loài chim quý hiếm nữa nhưng nhốt ở chỗ khác, chim gì cũng có kể cả cò mỏ thìa. Ông bảo cò mỏ thìa là loài chim cấm nên phải nhốt bí mật nếu muốn ăn chỉ cần bảo, lễ tân sẽ mang đến tận mâm cắt tiết cho chúng tôi xem. Định bụng đi tìm hiểu thêm khu nhốt chim của Khách sạn Làng Việt nhưng vì tiếng ngỗng kêu dữ dội quá nên chúng tôi phải nhanh chóng rời khỏi khách sạn vì sợ bị lộ.

Lực bất tòng tâm!

Chúng tôi vào Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Tiền Hải thắc mắc vì sao hành động bán và giết thịt chim hoang dã công khai tại Khách sạn Làng Việt không bị cơ quan chức năng tiến hành xử lý? Ông Đinh Văn Cao,  Phó Phòng TN - MT kiêm Phó giám đốc Khu bảo tồn Thiên nhiên Tiền Hải ngậm ngùi cho biết, đơn vị đã từng hai lần phải giải cứu 7 cá thể cò mỏ thìa tại Khách sạn Làng Việt. Vụ thứ nhất vào tháng 3/2010, sau khi nghe người dân báo, Phòng TN - MT huyện Tiền Hải đã giải cứu được 5 cá thể cò thìa tại Khách sạn Làng Việt. Trong đó, có hai con bị bắt bằng lưới và ba con bị bắn súng hoa cải. Ngay sau đó một con cò thìa đã chết vì bị thương quá nặng nên chỉ có 4 con được thả về tự nhiên, việc sống chết của chúng như thế nào hiện chưa rõ. Lần thứ 2 là vào tháng 12/2010 vừa rồi, vẫn tại khách sạn trên, cơ quan chức năng tiếp tục giải cứu hai cá thể cò mỏ thìa, nhưng lần này chúng bị bắt bằng bả nhựa trám truyền thống.

Ông Lê Trọng Trải, cán bộ cao cấp của Bird Life, một tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn đa dạng sinh học và môi trường sống của các loài chim cho biết, cò mỏ thìacó tên gọi quốc tế là Platalea minor được xếp trong danh sách các loài có nguy cơ bị tuyệt chủng. Năm 2010, theo ước tính của Tổ chức Bảo tồn chim quốc tế, số lượng cò mỏ thìa hiện chỉ còn khoảng hơn 2.300 cá thể trên toàn thế giới. VQG Xuân Thủy (Nam Định) là điểm di trú hiếm hoi của loài cò mỏ thìa tại Việt Nam. Do Khu bảo tồn Thiên nhiên Tiền Hải nằm giáp danh với VQG Xuân Thủy nên cò mỏ thìa hay bay sang khu vực cồn Vành, cồn Thủ bên Tiền Hải kiếm ăn dẫn tới việc bị bắt hại.

Có chim bán ắt phải có người đi bắt chim, chúng tôi lại lên xe lóc có mò về Khu bảo tồn Thiên nhiên Tiền Hải và quả thực đúng như dự đoán ban đầu. Ông Quynh, một người dân bán hàng tạp hóa cho ngư dân đánh cá cho biết, tại xã Nam Thịnh của ông hiện vẫn còn ba khẩu súng hoa cải, những ngày cuối tuần trên Hà Nội có thêm các đại gia đánh xe con về bắn chim, súng nổ đì đoàng cứ như là đánh nhau thời chiến tranh. Ông Quynh bảo dân bắn chim hay tạt vào quán ông uống nước nghỉ trưa nên mọi ngón nghề bắt chim ông đều am tường. Từ bắt chim bằng dây, bằng bẫy lưới, bả nhựa đến súng hoa cải ở Khu bảo tồn này ông Quynh đều đã từng chứng kiến.

“Với những tay chơi trên Hà Nội họ gặp con gì bắn con đấy, được bao nhiêu đem về nhắm rượu hết. Với dân săn chim người địa phương họ chỉ tìm những loài chim to, chim lớn quý hiếm để bắt và bán cho các nhà hàng trên thị trấn với giá rất cao. Chẳng qua hôm nay có các anh về nên chúng mới im ắng đấy, chứ bình thường lúc nào chả có tiếng súng nổ đì đoàng”- ông Quynh hồn nhiên kể.