Biểu hiện ngộ độc thực phẩm là đau bụng, nôn, đi ngoài nhiều lần, sốt,… Ảnh minh họa.
Mới đây, thông tin 2 trẻ em ở Cao Bằng tử vong thương tâm sau khi ăn mì tôm xào trứng được người nhà lấy từ cỗ cưới về khiến dư luận bàng hoàng. Do thức ăn bị ôi thiu, người nhà lại phát hiện muộn các triệu chứng bị ngộ độc thực phẩm, không được cấp cứu kịp thời nên hai cháu là Lầu Thị Phương (6 tuổi) và Lầu A Quả (4 tuổi) đã tử vong sáng 15/5.
Cùng thời điểm đó, 20 người ăn cỗ cưới cũng có các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn và nôn, tiêu chảy… nhưng do được khám và điều trị kịp thời ở trung tâm y tế nên không nguy hiểm tính mạng.
Ở môi trường nắng nóng, nhiều loại vi khuẩn như vi khuẩn E.coli, vi khuẩn Shigella gây đau bụng, tiêu chảy, ngộ độc đường ruột… phát triển mạnh. Trong khi đó, cơ thể con người trong mùa nắng nóng thường mệt mỏi, sức đề kháng giảm, nếu ăn phải thực phẩm không đảm bảo hoặc thực phẩm bảo quản không tốt rất dễ dẫn tới ngộ độc.
Dấu hiệu và cách xử trí khi bị ngộ độc thực phẩm
Theo các chuyên gia y tế, ngộ độc thức ăn thường xảy ra sau khi ăn, có thể trong vài phút, vài giờ, thậm chí là sau một ngày. Biểu hiện ngộ độc thức ăn là đau bụng đột ngột, buồn nôn hay nôn, có thể nôn ra thức ăn hay toàn nước, đi ngoài nhiều lần, phân lỏng, có thể lẫn máu, sốt cao… Nếu người bị ngộ độc nôn và đi ngoài nhiều lần sẽ bị mất nước và điện giải, nặng có thể dẫn đến trụy mạch. Trường hợp ngộ độc nặng, nếu xử trí không kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
Khi xác định người bệnh bị ngộ độc thức ăn, cần nhanh chóng làm cho chất độc lẫn trong thức ăn đào thải ra ngoài càng nhiều càng tốt bằng cách kích thích vào vòm họng ở gốc lưỡi để nôn ra thức ăn. Nếu người ngộ độc nằm thì cần nghiêng đầu qua một bên, tránh tránh nước và thức ăn bị sặc vào phổi.
Khi bị ngộ độc thực phẩm không nên cho người bệnh uống thuốc cầm tiêu chảy. Nên uống oresol bù nước và chất điện giải đã mất vì nôn hoặc đi ngoài. Lưu ý: Cần pha oresol đúng theo hướng dẫn. Nếu uống oresol không đúng, oresol có thể nguy hiểm tới sức khỏe người bệnh.
Để an toàn, nếu thấy những biểu hiện ngộ độc không thuyên giảm, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.
Thức ăn bảo quản trong tủ lạnh cần để vào hộp kín, để riêng thức ăn sống và chín đề phòng nhiễm khuẩn. Ảnh minh họa.
Sử dụng và bảo quản thực phẩm trong ngày hè
Để bảo đảm an toàn, phòng tránh được ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền qua thực phẩm trong mùa hè, cần mua và sử dụng những thực phẩm còn tươi, thực phẩm có nhãn mác ở những cửa hàng uy tín, đặc biệt lưu ý hạn sử dụng của sản phẩm; Bảo đảm vệ sinh tay, vệ sinh dụng cụ ăn uống, dụng cụ chế biến thực phẩm; Sử dụng nguồn nước sạch; Thực hiện “ăn chín, uống sôi”. Đặc biệt, để phòng tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm, các chuyên gia khuyến cáo mọi người cần chú ý trong việc bảo quản thực phẩm.
Đối với thực phẩm đã nấu chín
Tốt nhất là chế biến thức ăn vừa đủ và nên ăn ngay sau khi chế biến. Nếu chưa ăn ngay cần phải che đậy, bảo quản cẩn thận và sau 2 giờ cần hâm nóng lại.
Hạn chế để thức ăn từ sáng đến tối hay để qua đêm. Nếu bảo quản không tốt, thức ăn rất dễ bị ôi, thiu. Thức ăn có mùi bất thường hoặc ôi, thiu, tốt nhất không nên dùng.
Bảo quản thức ăn đã nấu chín qua đêm cần để riêng từng loại, tốt nhất nên cho vào các hộp đựng thức ăn có nắp đậy kín rồi để vào ngăn mát tủ lạnh. Trước khi ăn phải nấu lại cho sôi kỹ và các món ăn này chỉ nên ăn lại một lần.
Mỗi loại thực phẩm sẽ có cách và thời gian bảo quản khác nhau. Ví dụ: những món canh chỉ để tủ lạnh trong khoảng 24 giờ; các món kho, mặn thì không nên để trong tủ lạnh quá 3 ngày.
Đối với rau của quả cần rửa nhiều lần dưới vòi nước chảy trước khi chế biến. Ảnh minh họa.
Đối với thực phẩm tươi sống
Các loại thịt, cá tươi sống sau khi mua về cần sơ chế qua bằng cách rửa sạch, để ráo nước rồi mới bảo quản trong tủ lạnh. Nếu sử dụng thực phẩm trong ngày thì để ngăn mát, nếu để sang ngày hôm sau thì để ngăn đá.
Với rau xanh, cần nhặt bỏ gốc và lá sâu rồi cho vào túi đựng thực phẩm, buộc kín để vào ngăn mát. Nếu chưa ăn ngay thì không nên rửa vì dễ làm rau nhanh nhũn hỏng. Các loại rau cải, rau lá xanh không nên để quá một tuần, thời hạn dùng tốt nhất là trong vòng 3 ngày kể từ lúc mua.
Mùa hè có nhiều rau quả tươi ngon, nhưng để đảm bảo an toàn, cần rửa nhiều lần dưới vòi nước chảy trước khi chế biến hoặc cất vào tủ lạnh. Với các loại quả tươi, phải ngâm qua nước muối loãng, gọt vỏ trước khi ăn.
Đối với thực phẩm đông lạnh
Thực phẩm tươi sống nếu được cấp đông từ -180 đến -3000C có thể để được một năm, cấp đông với nhiệt độ -360 độ C thì bảo quản được đến 18 tháng. Tuy nhiên, khi để lâu một số enzym trong thực phẩm sẽ tự phân hủy và chuyển hóa, khiến thực phẩm mất đi một số chất dinh dưỡng, chất béo bị oxy hóa… Do vậy, thời gian bảo quản tối đa trong ngăn đá đối với thịt bò, cừu, dê là 30 ngày; thịt lợn, gà, vịt khoảng 10 - 15 ngày. Với cá, nên sử dụng trong vòng 7 ngày từ khi cất giữ đông lạnh để cá tươi ngon.
Lưu ý: Tuyệt đối không để lại thực phẩm đã rã đông vào ngăn đông lạnh. Để tránh rã đông nhiều lần khiến thực phẩm đông lạnh bị nhiễm khuẩn, nên chia thịt, cá thành từng phần nhỏ phù hợp với bữa ăn rồi để vào túi/hộp kín.
10 nguyên tắc chế biến thực phẩm an toàn:
Chọn thực phẩm an toàn; Nấu chín kỹ thức ăn; Ăn ngay sau khi nấu; Bảo quản cẩn thận các thức ăn đã nấu chín; Nấu lại thức ăn thật kỹ; Tránh tiếp xúc giữa thức ăn sống và chín; Rửa sạch tay; Giữ bề mặt chế biến, bếp luôn khô ráo, sạch sẽ; Bảo vệ thực phẩm khỏi các loài côn trùng, loài gặm nhấm và các động vật khác; Sử dụng nguồn nước sạch.
