Từ thực tế làm công tác quản lý công trình thủy lợi, anh Nguyễn Thanh Bình, công nhân Cty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Gia Lai đã có sáng kiến chống rò rỉ cống lấy nước đầu mối mang lại hiệu quả kinh tế lớn. Giải pháp này đoạt giải Ba hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Gia Lai lần thứ VI (2012-2013).
Anh Bình cho biết: Cống lấy nước sau đập sau nhiều năm vận hành dưới tác động của điều kiện tự nhiên và môi trường nên vữa bê tông thân cống bị xâm thực xuất hiện nhiều lỗ rò rỉ tạo thành những vòi nước phun mạnh, nếu không được khắc phục về lâu dài sẽ tạo thành lỗ hổng lớn gây mất an toàn cho đập.
Qua nhiều lần khảo sát phát hiện có các vòi nước chảy mạnh từ thành cống sau đập, tập thể cán bộ kỹ thuật đã xử lý theo phương pháp truyền thồng không hiệu quả mà nâng cấp công trình quá tốn kém. Từ thực tế đó, anh đã trao đổi, bàn bạc tìm ra giải pháp tối ưu và soạn thành phương án trình ban giám đốc Cty và được Cty áp dụng từ năm 2010 đến nay.
Theo đó, sử dụng sợi filamien kết hợp với nhựa đường đun sôi, trộn với xi măng đóng vào vị trí rò rỉ sau đó ép chặt vào tấm thép đã phủ một lớp nhựa đường cộng với roong cao su đặt vào vị trí rò rỉ rồi xiết chặt bu lông để ép tấm thép vào mặt bê tông.
Bi tum nhựa đường khi gặp nước chảy sẽ không tan mà tạo thành mảng kết dính với những hạt cát, sỏi nhỏ đang trôi theo dòng nước. Sợi filamien chống mài mòn và gặp nước nở ra đã được tẩm với nhựa đường và xi măng để chặn giữ không cho cát, sỏi trôi theo dòng rò rỉ ra ngoài mà được giữ lại tích tụ dần làm kín lỗ rò.
Thực tế Cty đã xử lý 3 điểm rò trong thân cống tại Ko, Ko+50, Ko+75 và sử dụng đội ngũ kỹ sư và công nhân quản lý hiện có làm sạch bề mặt xung quanh vị trí rò, khoanh vùng khu vực sau đó khoan lỗ bắt vít xung quanh vị trí rò. Khoảng cách giữa các lỗ khoan cách ngoài mép biên tấm thép là 10cm, cách tâm nơi rò rỉ lớn hơn hoặc bằng 15 cm; dùng tấm thép dày 10mm để ép; roong cao su dày 5 mm.
Giải pháp dễ thi công, thiết bị khá đơn giản, kinh phí thực hiện ít tốn kém và đặc biệt không cần hạ mực nước hồ trong khi thi công nên không ảnh hưởng đến cấp nước. Qua tính toán việc xử lý ở trên chỉ tốn kém trên 5 triệu đồng (nhân công + nguyên vật liệu). Trong khi đó xử lý theo phương pháp khoan phụt chống thấm thì chi phí gấp nhiều lần. Ngoài ra còn làm lợi lớn do không gián đoạn thời gian cấp nước của công trình.
Giải pháp này mang lại hiệu kinh tế quả cao, tiếng lành đồn xa nên đã được nhiều đơn vị khai thác công trình thủy lợi khu vực Tây Nguyên, duyên Hải miền Trung, miền Đông Nam bộ và các tỉnh phía Bắc đến tham quan học hỏi kinh nghiệm. Đây là giải pháp có thể áp dụng rộng rãi cho các công trình hồ chứa nước khi mới phát hiện chỗ rò rỉ là xử lý ngay để nâng cao tuổi thọ công trình.
