Vi phạm ngay sau thoả thuận
Ngày 20/10, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ ra thông báo cho biết, 1 binh sĩ nước này đã thiệt mạng, 1 người khác bị thương do các vụ tấn công của lực lượng người Kurd YPG tại khu vực biên giới Tal Abyad, bắc Syria. Theo đó, quân người Kurd đã sử dụng súng chống tăng và các loại vũ khí hạng nhẹ để tấn công lính Thổ Nhĩ Kỳ, đang thực hiện nhiệm vụ giám sát, trinh sát trong khu vực.
 |
| Binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ canh gác một trạm kiểm soát ở miền bắc Syria |
“Binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ đã lập tức đáp trả để tự vệ…”, thông báo của Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết.
Chỉ ba ngày trước đó, hôm 17/10 Thổ Nhĩ Kỳ đã thông qua lệnh đình chiến trong 5 ngày để thiết lập 1 vùng an toàn ở miền bắc Syria sau chuyến công du của của 2 quan chức cấp cao Mỹ, Phó Tổng thống Mike Pence và Ngoại trưởng Mike Pompeo tới Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Mỹ Donald Trump sau đó đã hồ hởi hoan nghênh quyết định đình chiến trên, đồng thời ca ngợi người đồng cấp Tayyip Erdogan là “lãnh đạo tốt, làm điều đúng đắn”.
Theo Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ, đã có hơn 20 vụ vi phạm lệnh đình chiến xảy ra trong những ngày qua bởi “quân khủng bố PKK/YPG”. Tuy nhiên, lực lượng người Kurd trước đó cáo buộc Ankara vi phạm thoả thuận khi mở các đợt tấn công vào khu vực dân thường thuộc vùng đông bắc Syria và thị trấn biên giới Ras al Ain.
“Hai đứa trẻ con đánh nhau”
Yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ đặt ra khi thực hiện lệnh đình chiến là lực lượng người Kurd phải rút khỏi khu vực vùng đệm trước thời điểm hết hạn. Hôm thứ Bảy 19/10, Tổng thống Erdogan cảnh báo, Ankara sẽ “đánh dập đầu” lực lượng người Kurd nếu họ không thực hiện đúng yêu cầu trên.
“Nếu việc rút lui không diễn ra đúng ngày 22/10, chúng tôi sẽ bắt đầu từ nơi đã dừng lại, và đánh dập đầu những kẻ khủng bố”-ông Erdogan tuyên bố.
 |
| Mỹ cho đánh bom phá hủy một sân bay quân sự ở Hasaka, miền bắc Syria |
Ankara từ lâu liệt PKK/YPG và danh sách “khủng bố”, đồng thời mở chiến dịch tấn công triệt để lực lượng này. Từ ngày 9/10, Thổ Nhĩ Kỳ đã triển khai chiến dịch Mùa xuân Hoà bình nhằm vào lực lượng Dân chủ Syria (SDP), với nòng cốt là các tay súng người Kurd YPG. Mục tiêu của Ankara là thiết lập vùng đệm an toàn rộng 32km ở miền bắc Syria.
Mỹ, một đồng minh lâu năm của Thổ Nhĩ Kỳ trong khối NATO đã đứng ngoài cuộc chiến này. Tổng thống Donald Trump tuyên bố, Washington đã để cho 2 phe đụng độ nhau tại Syria vì cả hai “như hai đứa trẻ con đánh nhau”. Trên thực tế SDP là đồng minh trong chiến dịch tấn công Tổ chức nhà nước Hồi giáo (IS) của Mỹ ở Syria.
Diễn biến tại Tal Abyad cho thấy, khả năng giảm xung đột giữa đôi bên là rất mong manh. Theo đài Al Jazeera, quân đội Nga hôm 15/10 đã triển khai lực lượng ở thành phố Manbij, vùng đệm giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ nhằm tránh đôi bên giao chiến với nhau. Tuy nhiên, sự hiện diện của Nga cũng có thể khiến tình hình trong khu vực trở nên phức tạp hơn.
| AFP cho biết hôm 18/10, Tổng thống Erdogan đã điện cho Tổng thống Mỹ Donald Trump, nêu quan điểm sẽ nối lại các hoạt động trước đó nếu các cam kết với Thổ Nhĩ Kỳ không được thực thi. Theo kế hoạch, ngày 22/10 tới ông Erdogan sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại thành phố Sochi, trùng thời điểm lệnh đình chiến kết thúc. Một quyết định mới có thể được đưa ra sau cuộc gặp giữa 2 nhà lãnh đạo, nhưng triển vọng để miền bắc Syria yên tiếng súng là rất mong manh. |
