Khó khăn khi tái đàn
Số liệu từ Chi cục Chăn nuôi- Thú y tỉnh Gia Lai cho biết: Trước khi bùng phát dịch tả lợn châu Phi, toàn tỉnh có 440- 460 ngàn con lợn.
Trong đợt dịch, có khoảng 30 ngàn con bị chết. Số liệu tính đến ngày 31/12/2019, toàn tỉnh còn 390 ngàn con lợn. Sau dịch, ngành NN- PTNT tỉnh Gia Lai cùng các địa phương tổ chức tái đàn, hiện đã nâng lên khoảng 409 ngàn con lợn.
Ông Nguyễn Ngọc Thanh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi- Thú y tỉnh này cho biết, do hiện nay chưa có thuốc điều trị bệnh dịch tả lợn châu Phi, nên việc tái đàn lợn được ngành NN- PTNT triển khai hết sức thận trọng, tái đàn lợn buộc phải tuân thủ theo hướng an toàn sinh học.
Cũng theo ông Thanh thì việc tái đàn lợn gặp khó do chủ yếu chăn nuôi nhỏ lẻ, tập trung trong hộ dân, khu vực đông dân cư nên rất khó kiểm soát dịch bệnh.
Ngoài ra, giá lợn giống cao cũng là một thách thức lớn đối với người chăn nuôi. Hiện một con lợn giống 10 kg có giá dao động từ 3,1- 3,5 triệu đồng, nuôi 4- 5 tháng được 1 tạ hết khoảng 2,5 triệu đồng tiền thức ăn (chưa kể chuồng trại, thuốc thú y, công chăm sóc…).
Nếu chăn nuôi suôn sẻ thì lãi được vài triệu đồng mỗi con (với giá hiện tại). Còn nếu gặp dịch bệnh mà lợn chết, hoặc đến khi xuất chuồng mà giá lợn hơi xuống thấp thì người chăn nuôi đành trắng tay.
Còn nếu đầu tư bài bản, chăn nuôi tập trung với chuồng trại quy củ, thuốc thú y đầy đủ kịp thời… thì chỉ có doanh nghiệp mới làm được, còn phần đông hộ dân thì không dám nghĩ đến do không có vốn đầu tư.
Gia Lai hiện có trên 200 cơ sở chăn nuôi tập trung. Hiện toàn tỉnh có 40 dự án của các tổ chức, cá nhân đầu tư trong lĩnh vực chăn nuôi, có những dự án lớn như Dự án của Trung Nguyên (Trường Hải Thaco) với 120 ngàn con bò ở huyện Chư Prông, 480 ngàn con lợn ở huyện Ia Pa. Trong 40 dự án trên thì đã có 6 dự án chính thức đi vào hoạt động.
Từng bước tháo gỡ
Trước những thách thức trên, được sự chỉ đạo sát sao của tỉnh, ngành NN- PTNT Gia Lai đã tích cực tuyên truyền, hướng dẫn người chăn nuôi tổ chức tái đàn lợn.
Theo ông Thanh, bên cạnh việc thường xuyên kiểm tra chuồng trại trong hộ dân và trong các trang trại tập trung, kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh đối với đàn lợn ra vào tỉnh thì việc tuyên truyền vận động người dân cũng hết sức quan trọng.
Cụ thể, cơ quan thú y thường xuyên tuyên truyền đến các hộ dân, hướng chăn nuôi từ nơi có mật độ dân số cao đến nơi có mật độ dân số thấp, tránh nuôi tập trung tại nơi đông dân cư để dễ dàng kiểm soát dịch bệnh, đảm bảo vệ sinh môi trường.
Ngoài ra, chuyển chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán sang chăn nuôi tập trung, áp dụng công nghệ cao. Theo đó, suất đầu tư sẽ giảm, lãi suất cao và đảm bảo vệ sinh môi trường.
Bên cạnh đó, khuyến khích nông dân chuyển dịch cơ cấu vật nuôi: Từ 70% là lợn trong tổng đàn gia súc, gia cầm của tỉnh (con số hiện tại), chuyển dần sang nuôi các loại gia cầm, gia súc ăn cỏ. Điều này sẽ giảm bớt rủi ro khi có dịch bệnh, đồng thời cân đối cơ cấu cho ngành chăn nuôi của tỉnh.
Ông Thanh chia sẻ: “Gia Lai là tỉnh có khí hậu ôn hòa, đồng cỏ rộng thuộc tốp đầu cả nước, rất thuận tiện cho việc chăn nuôi gia súc ăn cỏ. Theo đó, việc chuyển dịch cơ cấu chăn nuôi trong thời điểm này là rất cần thiết”.
Ngoài ra, Nghị định 02 của Nhà nước về việc hỗ trợ thiên tai, dịch bệnh trong lĩnh vực chăn nuôi, phần nào đã giúp người dân mạnh dạn hơn trong tái đàn. Cụ thể đối với lợn dưới 28 ngày tuổi được hỗ trợ 300- 400 ngàn đồng/con, lợn trên 28 ngày tuổi được hỗ trợ 400.000 đồng đến 1 triệu đồng/con; đối với dịch bệnh, được hỗ trợ 38 ngàn đồng/kg lợn hơi…
Từ việc hỗ trợ của Nhà nước đến việc xắn tay vào cuộc của các ngành chức năng của tỉnh, người dân đã phần nào yên tâm, mạnh dạn tổ chức tái đàn theo hướng chậm, nhưng chắc.
Ông Nguyễn Vỵ- người có thâm niên nuôi lợn ở phường Thống Nhất (TP Pleiku), cho biết: Sau dịch, được sự hỗ trợ của Nhà nước, được sự hướng dẫn tận tâm của các cán bộ ngành NN- PTNT, gia đình ông đã mạnh dạn tái đàn lợn. Tuy quy mô chưa được như trước khi có dịch, nhưng ông yên tâm vì đàn lợn của ông đang phát triển tốt.
“Con giống do chính lợn nái của nhà đẻ ra, tôi để lại nuôi, ngoài ra còn bán giống cho các hộ chăn nuôi khác. Nhờ làm tốt khâu vệ sinh chuồng trại, kiểm tra sức khỏe đàn lợn thường xuyên nên lợn nhà tôi không có hiện tượng dịch bệnh. Nếu cứ đà này, không bao lâu sẽ tổ chức chăn nuôi lại bình thường như trước khi có dịch”, theo ông Vỵ.
Ông Nguyễn Ngọc Thanh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi - Thú y, cho biết: Gia Lai là tỉnh có tổng đàn lợn rất lớn. Nhờ triển khai các biện pháp tái đàn lợn thận trọng, có hiệu quả nên chỉ sau một thời gian ngắn, tổng đàn dần hồi phục, gần bằng đàn lợn trước khi có dịch. Theo đó, chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2020, Gia Lai đã xuất sang các tỉnh khác khoảng 80 ngàn con lợn (bình quân 1,1 tạ/con).