Ông Hoàng Thanh Tùng, Giám đốc HTX Phố Yến hôn Thắng Lợi 3 (xã Ia Sol, huyện Phú Thiện) cho biết, sau gần 2 năm xây dựng, HTX Phố Yến đã phát triển được 17 nhà yến với 17 thành viên. Dù mới đi vào hoạt động nhưng các nhà yến đã cho thu hoạch mỗi tháng 20kg tổ yến thô. Với giá khoảng 18 triệu đồng/kg, các thành viên cũng thu hàng trăm triệu đồng mỗi tháng.
Việc ra đời HTX Phố Yến được xem là loại hình kinh tế tập thể điển hình từ phát triển mô hình nhà yến đến các sản phẩm chế biến sâu sản phẩm tổ yến. Qua đó, nhằm chuyển giao công nghệ, quy trình quản lý cho các thành viên trong HTX.
HTX Phố Yến được xây dựng theo kiến trúc hiện đại, đồng bộ hóa quy trình kỹ thuật chăm sóc. Trong đó, HTX sẽ xây dựng đội ngũ dịch vụ kỹ thuật chung nhằm tiết giảm chi phí đầu tư cho các thành viên.
Chẳng hạn, một nhà nuôi yến bình thường chi phí bảo trì hết khoảng 2 triệu đồng/tháng, còn nhà yến trong HTX chỉ hết khoảng 500.000 đồng. Vì đầu tư chung nên HTX luôn có nguồn thiết bị dự phòng sẵn sàng cho công tác sửa chữa, bảo trì để không gây ảnh hưởng đến nơi cư trú của chim yến.
“Sau khi đồng bộ hóa được các quy trình, HTX cũng sẽ dễ dàng xin được các chứng nhận về đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và môi trường để từ đó việc kết nối thương mại cũng như phục vụ cho xuất khẩu được dễ dàng hơn”, ông Tùng chia sẻ.
Anh Trần Việt Khánh, thành viên HTX Phố Yến (sở hữu nhà yến 3E) cho biết, nhận thấy địa phương có nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển nghề nuôi yến, gia đình quyết định bỏ hơn 1 tỷ đồng để đầu tư.
“So với đầu tư riêng lẻ, việc tham gia vào HTX Phố Yến sẽ mang lại xác xuất thành công cao hơn bởi các chỉ số về nuôi yến đều dựa trên yếu tố phân tích khoa học. Ngoài ra, việc gia đình tham gia vào HTX Phố Yến sẽ học hỏi thêm được nhiều kinh nghiệm về kỹ thuật chăm sóc yến”, anh Khánh chia sẻ.
Ông Tùng cho biết, HTX Phố Yến đã có 2 sản phẩm tham gia đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP đợt 1 năm 2023 của huyện Phú Thiện gồm: Tổ yến thô và yến sào thượng hạng. Trong thời gian tới, mục tiêu quan trọng của HTX sẽ tiến tới xây dựng hệ thống theo tiêu chuẩn ISO 22000:2018, HACCP CODE:2003 cũng như hoàn thiện các yêu cầu phục vụ cho xuất khẩu, đặc biệt là Trung Quốc.
Ông Hoàng Thanh Tùng cho biết, thời gian tới, HTX dự kiến xây dựng khoảng 5 làng yến ở Phú Thiện. Trong đó, làng yến nhỏ nhất khoảng 23 căn, lớn nhất 54 căn. Hiện, mọi thụ tục giấy tờ, đất đai cơ bản đã hoàn thiện.
Đề cập đến mô hình phố nuôi yến kết hợp du lịch, ông Hoàng Thanh Tùng, Giám đốc HTX Phố Yến cho biết, hàng năm ở Phú Thiện có lễ hội cầu mưa tại khu Di tích Lịch sử Văn hóa Plei Ơi, nơi có truyền thuyết Vua lửa rất nổi tiếng.
Tại đây, khách du lịch sẽ hướng về Plei Ơi nhiều hơn, khi đó phố nuôi yến sẽ là điểm kết nối để du khách có thể đến tham quan, chiêm ngưỡng các sản phẩm từ chim yến.
Để thu hút du khách du lịch, phố nuôi yến được thiết kế với nhiều cảnh quan bắt mắt như các hồ nước nằm trong khuôn viên cây xanh, khu nghỉ dưỡng, tiểu cảnh, xưởng sơ chế tổ yến…
Du khách có thể lưu trú, hòa mình cùng cảnh quan thiên nhiên, đồng thời mua được những sản phẩm yến tốt nhất. Thậm chí, du khách còn được giao lưu về mặt kỹ thuật, chuyển giao cách thức về nuôi và chế biến sấu từ chim yến.
Xa hơn, HTX Phố Yến sẽ cho xây dựng video hướng dẫn về quy trình kỹ thuật nuôi yến để du khách nào quan tâm có thể đầu tư chiến lược vào đây.
“Đây là hoạt động có lợi cho du lịch Phú Thiện, đồng thời quảng bá thương hiệu sản phẩm yến sào Phú Thiện. Không chỉ giúp sản phẩm chất lượng đến với người tiêu dùng mà còn góp phần đa dạng loại hình du lịch của huyện, qua đó mang lại lợi ích kép cho cả hai”, ông Tùng chia sẻ.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Thiện cho biết, địa phương đã có quy hoạch, định hướng phát triển nghề nuôi chim yến mang tính bền vững. Để làm được điều đó, việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm yến sào Phú Thiện đóng vai trò quan trọng.
Ngoài ra, việc quy hoạch vùng nuôi chim yến sẽ tạo điều kiện phát triển loại hình du lịch trải nghiệm tại địa phương. Du khách đến đây sẽ được tìm hiểu về quy trình chăm sóc, sinh sản của yến. Đồng thời, tìm hiểu các sản phẩm chế biến từ yến cũng như lợi ích của yến đối với sức khỏe con người.