Than Cọc Sáu và những gói thầu tiết kiệm được quá ít tiền cho đơn vị

Những năm qua, Công ty Cổ phần than Cọc Sáu (Cẩm Phả, Quảng Ninh) đã đầu tư hàng nghìn tỷ đồng để mua sắm máy móc, thiết bị, san gạt,… phục vụ cho hoạt động khai thác than. Các dự án trên tuy có đấu thầu rộng rãi nhưng xuất hiện tình trạng nhiều gói thầu trúng thầu sát giá, tỷ lệ tiết kiệm vốn đầu tư rất thấp.

Đầu tiên là gói thầu Thuê tài sản xe ô tô tải tự đổ khung cứng vận chuyển đất đá thuộc dự án Phương án thuê tài sản thiết bị phục vụ sản xuất năm 2019 và các năm tiếp theo của Công ty than Cọc Sáu. Kế hoạch lựa chọn nhà thầu của gói thầu được lãnh đạo Công ty phê duyệt từ tháng 12/2018, giá mời thầu bằng với giá dự toán là 257.614.131.711 đồng, vốn từ chi phí sản xuất, hình thức đấu thầu rộng rãi.

Ngày 07/03/2019, Công ty than Cọc Sáu đã quyết định lựa chọn Công ty CP Đầu tư và Thương mại Hanco (địa chỉ tại phường Quảng An, quận Tây Hồ, Hà Nội) là đơn vị thắng thầu. Giá trúng thầu của nhà thầu này là 257.605.594.400 đồng, như vậy Công ty chỉ tiết kiệm được hơn 8 triệu đồng cho gói thầu gần 258 tỷ đồng.

Ngoài gói thầu trên, Công ty Hanco tiếp tục trúng thầu tại một gói thầu khác cũng do Than Cọc Sáu là chủ đầu tư, mời thầu. Quyết định lựa chọn nhà thầu cho gói thầu số 2 Cung cấp xe ô tô tải tự đổ khung cứng tải trọng định mức 55÷60 tấn thuộc Dự án đầu tư bổ sung năng lực thiết bị phục vụ sản xuất năm 2018 Công ty than Cọc Sáu được HĐQT Công ty phê duyệt ngày 07/03/2019. Gói thầu có giá mời thầu là 99.141.000.000 đồng và giá trúng thầu của Công ty CP Đầu tư và Thương mại Hanco là 99.137.500.000 đồng. Gói thầu có kinh phí đầu tư gần 100 tỷ đồng sau khi qua đấu thầu chỉ tiết kiệm được cho than Cọc Sáu có 4,5 triệu đồng.

Cũng trong ngày 07/03/2019, một gói thầu Thuê tài sản xe ôtô tải tự đổ khung cứng vận chuyển đất đá tải trọng 90÷100 tấn khác cũng được lãnh đạo Công ty than Cọc Sáu phê duyệt lựa chọn nhà thầu. Gói thầu bổ sung này có giá mời thầu là 128.988.812.322 đồng.

Công ty than Cọc Sáu đã lựa chọn Công ty TNHH Công nghiệp Phú Thái có địa chỉ tại Hà Nội là đơn vị thắng thầu. Theo đó, giá trúng thầu của nhà thầu Phú Thái là 128.974.581.900 đồng, chỉ giảm giá so với giá mời thầu hơn 14 triệu đồng.

Tiếp đến là gói thầu Cung cấp lốp đặc chủng phục vụ sản xuất thuộc dự án Mua lốp đặc chủng phục vụ sản xuất quý II năm 2019 cũng rơi vào tình trạng trúng thầu sát giá. Gói thầu này được Công ty than Cọc Sáu mời thầu với giá là 71.803.195.750 đồng, vốn từ chi phí sản xuất năm 2019. Sau đấu thầu rộng rãi, ngày 05/04/2019, lãnh đạo Công ty than Cọc Sáu đã ký quyết định lựa chọn nhà thầu cho gói thầu trên là Công ty CP Du lịch và Thương mại Vinacomin với giá 71.781.545.000 đồng, như vậy than Cọc Sáu chỉ tiết kiệm được 20 triệu đồng cho vốn đầu tư.

Không chỉ có tỷ lệ tiết kiệm rất thấp, tại than Cọc Sáu có gói thầu hơn 60 tỷ đồng qua đấu thầu không tiết kiệm được nghìn nào cho đơn vị.

Đó là gói thầu mua sắm thuộc dự án mua lốp đặc chủng phục vụ sản xuất quý II năm 2020. Tháng 2/2020, lãnh đạo Công ty cổ phần than Cọc Sáu đã phê duyệt Kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho dự án này. Tại gói thầu số 01: Cung cấp lốp đặc chủng phục vụ sản xuất có giá dự toán bằng với giá mời thầu là 60.816.690.000 đồng.

Sau khi đã đấu thầu rộng rãi, ngày 25/03/2020, bằng quyết định số 51/QĐ-TCS, lãnh đạo Công ty than Cọc Sáu đã lựa chọn Công ty CP Du lịch và Thương mại Vinacomin là đơn vị trúng thầu, bằng đúng giá mời thầu. Như vậy, qua đấu thầu, hơn 60 tỉ đồng vốn đầu tư của than Cọc Sáu đã không được tiết kiệm được nghìn nào.

Theo phản ánh của công nhân, việc "kênh" giá vật tư từ lâu đã rất nhức nhối tại nhiều đơn vị ngành than, ảnh hưởng lớn đến nguồn vốn của Công ty và thu nhập của người lao động. Để hạn chế việc này, các Công ty thuộc TKV đã dần triển khai đấu thầu qua mạng. Đây là công cụ tốt để ngăn ngừa hành vi tiêu cực trong đấu thầu, xóa bỏ tình trạng làm hạn chế quyền tiếp cận thông tin của nhà thầu, công khai minh bạch quá trình chấm thầu, đặc biệt là tiết kiệm chi phí cho nhà thầu và chủ đầu tư/bên mời thầu.

Chủ trương của Tập đoàn như vậy là rất đúng, song không hiểu vì lý do gì tình trạng trúng thầu sát giá, tỷ lệ tiết kiệm thấp vẫn xảy ra tại nhiều gói thầu do than Cọc Sáu làm chủ đầu tư?