Thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới kết hợp với Đề án bảo vệ môi trường của tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2019 - 2025, hình ảnh những thùng rác ở các cánh đồng trên địa bàn tỉnh không còn là điều hiếm gặp.
Trên các cánh đồng nội thôn, liên thôn đều bắt gặp những thùng rác với mục đích 100% lượng bao bì gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng được thu gom, xử lý đúng quy định.
Trước đó, một số địa phương như huyện Lương Tài, Yên Phong cũng đã cho xây dựng thí điểm bể thu gom trên các cánh đồng từ nguồn hỗ trợ của các dự án nông nghiệp nhưng chưa đạt hiệu quả do bể thu gom chưa đạt tiêu chuẩn, ý thức người dân chưa cao, chưa tạo thói quen thu gom vào thùng chứa và chưa bố trí được nguồn kinh phí nên việc thu gom, xử lý rất hạn chế.
Các thùng rác trên cánh đồng.
Hiện tỉnh đã bố trí lắp đặt các thùng chứa bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng (tối thiểu 1 thùng chứa/3 ha, theo hướng dẫn tại Thông tư Liên tịch số 5/2016/TTLT-BNNPTNT-BTNMT của Bộ NN-PTNT) với số lượng hàng nghìn thùng chứa nhằm giải quyết triệt để hiện tượng ô nhiễm nguồn thải từ vỏ, gói, chai lọ, bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng.
Tỉnh cũng yêu cầu các địa phương tổ chức ký hợp đồng với các đơn vị có chức năng xử lý chất thải nguy hại để thu gom trực tiếp từ thùng chứa, vận chuyển đến các nhà máy xử lý theo đúng quy định, bảo đảm tần suất thu gom tối thiểu 6 tháng/lần.
Nhiều đơn vị đã quan tâm, phối hợp các công tác giáo dục, tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường tới người dân. Sở NN-PTNT mở nhiều lớp kết hợp hướng dẫn việc sử dụng hóa chất đối với sản xuất nông nghiệp hợp lý, phù hợp và thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng. Hội Nông dân tỉnh triển khai phong trào vệ sinh đồng ruộng đến các huyện, thị. Mặt trận tổ quốc các cấp phát động và duy trì các phong trào làm sạch ruộng đồng, làm sạch đường làng ngõ xóm, phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường”, “Đẹp nhà, sạch đường, sạch ruộng đồng”... Liên minh các Hợp tác xã tuyên truyền vận động, hỗ trợ thành lập các hợp tác xã thu gom, vận chuyển rác thải nông nghiệp nông thôn ở các huyện, thị...
Người dân vứt vỏ bao bì thuốc BVTV bừa bãi trên cánh đồng mùa vụ 2020.
Đến nay, việc triển khai đặt thùng rác tại các bờ ruộng, bờ vùng bờ thửa đã phát huy những hiệu quả tích cực, nông dân Bắc Ninh có ý thức tự giác thu gom rác, hạn chế tình trạng vứt rác thải bừa bãi ra môi trường, giảm thiểu tình trạng ô nhiễm nguồn nước và hệ sinh thái cũng như môi trường sống của con người. Tình trạng thuốc bảo vệ thực vật còn tồn đọng trong chai lọ, bao bì đã được thu gom và xử lý, tiêu hủy kịp thời, đúng quy định.
Tuy vậy, có những thói quen vẫn còn khó bỏ, tình trạng bạ đâu vứt đấy, dùng xong vứt ngay bờ ruộng hay kênh mương những vỏ bao bì phân đạm, thuốc bảo vệ thực vật gây nguy hại cho môi trường vẫn còn ở một số bộ phận người dân. Mặc dù chỉ chiếm thiểu số nhưng những hành động thiếu ý thức cộng đồng này vẫn cần lên án mạnh mẽ và thay đổi thói quen này ở họ.
Điều này đỏi hỏi sự tích cực hơn nữa của các cấp, các ngành, sự phối hợp đa ngành trong việc tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, vứt rác đúng nơi quy định của người dân. Chỉ cần chung tay với một hành động đẹp là góp phần bảo vệ sức khỏe của chính bản thân chúng ta, gia đình, cộng đồng và xã hội cũng như gìn giữ sự phát triển bền vững môi trường sống.
