Vụ này, gia đình bà Nông Thị Phượng, thôn Nà Khá, xã Năng Khả, huyện Na Hang (Tuyên Quang) tiếp tục trồng 200m2 dưa chuột. Đây là vụ thứ 2 gia đình bà trồng theo chương trình liên kết với HTX Minh Tâm bao tiêu sản phẩm. Được sự hỗ trợ về giống, phân bón, kỹ thuật sản xuất nên gia đình đã quyết định trồng xen kẽ dưa chuột với các loại rau màu khác, vừa có thêm nguồn thu nhập, vừa tận dụng được quỹ đất. Trồng dưa chuột, thời gian từ trồng đến khi thu hoạch chỉ tầm 35 đến 40 ngày, không tốn nhiều công chăm sóc.
Bà Phượng cho biết, vụ trước, tuy mới chỉ bắt đầu trồng thử nghiệm nhưng đã cho thu hoạch gần 1 tấn dưa chuột, giá trung bình 8.000 đồng/kg, sau khi thu hoạch được HTX đến trực tiếp thu mua, trừ mọi chi phí gia đình lãi hơn 3 triệu đồng. Vụ này, khi không phải mất chi phí đầu tư mua một số vật dụng phục vụ làm giàn, chắc chắn vườn dưa chuột của gia đình bà sẽ cho thu lãi cao hơn.
Cũng giống như gia đình bà Phượng, vụ đông này gia đình ông Tô Xuân Đức, thôn Khoai, xã Yên Nguyên, huyện Chiêm Hóa trồng 400m2 dưa chuột. Đây là năm thứ 3 gia đình ông trồng dưa chuột theo mô hình liên kết với HTX Minh Tâm.
Ông Đức cho biết, vụ năm ngoái, giá dưa chuột xuống thấp do ảnh hưởng của dịch Covid-19, mặc dù vậy trừ chi phí, vườn dưa chuột cho ông thu lãi khoảng 20 triệu đồng. Năm nay, giá dưa chuột được thu mua từ 5.000 đến 8.000 đồng/kg, chắc chắn tiền lãi ông thu về sẽ cao hơn. So với trồng ngô, lúa trên cùng đơn vị diện tích, trồng dưa chuột cho lợi nhuận cao hơn gấp từ 4 đến 5 lần.
Đến nay, toàn tỉnh Tuyên Quang đã có 315ha trồng dưa chuột, với 2.239 hộ trồng; năng suất bình quân đạt 49 tạ/ha, sản lượng đạt trên 15.500 tấn; giá bán bình quân là 5.500 đ/kg, tổng doanh thu bình quân đạt trên 87 tỷ đồng.
Tại một số xã, thị trấn, cây dưa chuột đã trở thành cây trồng chủ lực mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân. Điển hình như xã Kim Phú (TP Tuyên Quang) trồng 3,5ha, năng suất đạt 54 tạ/ha, sản lượng đạt 189 tấn, giá bán 8.000 đ/kg, thu về trên 1,5 tỷ đồng/vụ; xã Kiến Thiết (huyện Yên Sơn) năng suất đạt 52 tạ/ha, sản lượng đạt trên 1.235 tấn; xã Yên Nguyên (huyện Chiêm Hóa) năng suất đạt 52 tạ/ha, sản lượng 1.560 tấn...
Ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang cho biết, giai đoạn 2020 - 2022, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã phối hợp với Tổ chức Rikolto Intemational (Bỉ), Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp các huyện, thành phố và HTX Minh Tâm ký hợp đồng liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dưa chuột với trên 50 nhóm hộ, HTX, tổ hợp tác tại 28 xã trên địa bàn tỉnh, với quy mô 315 ha/2.239 hộ tham gia.
HTX Minh Tâm cam kết ứng trước hạt giống dưa và một số vật tư như lưới, phân bón, thuốc BVTV cho các hộ nếu có nhu cầu và tiêu thụ toàn bộ sản phẩm dưa chuột cho các hộ theo giá thị trường; cam kết thu mua với giá tối thiểu là 2.000 đồng/kg.
Thông qua chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dưa chuột, nông dân từng bước làm quen với phương thức trồng thâm canh cây dưa chuột, sản xuất hàng hoá theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm. Mặt khác, tạo được công ăn việc làm ổn định cho người dân địa phương, góp phần thiết thực phát triển kinh tế khu vực nông thôn.
Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang, trồng dưa chuột cho thu nhập khoảng 10 triệu đồng/sào (360m2), sau khi trừ chi phí còn lãi 4,9 triệu đồng/sào (so với trồng bắp cải vụ đông cho thu nhập khoảng 7 triệu đồng/sào, lãi 2,4 triệu đồng/sào).
Chi phí trồng, chăm sóc dưa chuột cao hơn so với trồng cây rau bắp cải, nhưng trồng dưa chuột cho thu lãi cao hơn trồng rau bắp cải. Đặc biệt, từ vụ trồng dưa thứ hai, người dân còn tận dụng vật tư sử dụng cho vụ sau như cọc dèo, lưới..., do đó giảm chi phí đầu tư. Trồng dưa chuột người dân không mất công đi bán, bởi sản phẩm thu hoạch về sẽ được bao tiêu theo hợp đồng cam kết.