Phát triển hàng trăm ha
Giống thanh long ruột tím hồng được Viện cây ăn quả miền Nam nghiên cứu thành công từ việc lai tạo hữu tính giữa giống thanh long ruột đỏ LĐ1 (làm mẹ) và giống thanh long ruột trắng chợ gạo (làm bố). Giống này được công bố bản quyền vào ngày 12/9/2013 với tên gọi đầy đủ thanh long ruột tím hồng LĐ5.
Sau đó, Công ty TNHH Thanh long Hoàng Hậu, ở thôn Phú Sum, xã Hàm Mỹ, huyện Hàm Thuận Nam (Bình Thuận) mua bản quyền giống thanh long ruột tím hồng với giá 2 tỉ đồng.
Ngày18/12/2013, Cục Trồng trọt đã quyết định cấp bảo hộ 20 năm giống LĐ5 cho Công ty TNHH Thanh long Hoàng Hậu, có hiệu lực từ ngày 15/4/2012. Từ đó, Công ty này là đơn vị độc quyền hợp pháp tổ chức phát triển sản xuất và mua bán các sản phẩm liên quan đến giống thanh long ruột tím hồng LĐ5 phạm vi trong và ngoài nước.
Theo Sở NN-PTNT Bình Thuận, đến nay diện tích thanh long ruột tím hồng trên địa bàn đã phát triển lên đến hơn 645 ha/33.750ha, chiếm 1,91% tổng diện tích toàn tỉnh. Trong đó, khoảng 450ha tập trung sản xuất chủ yếu tại trang trại của Công ty Thanh long TNHH Hoàng Hậu ở xã Hàm Kiệm (Hàm Thuận Nam). Diện tích thanh long còn lại khoảng 195,4ha từ 1 đến 4 năm tuổi, tập trung chủ yếu tại các huyện Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc, Hàm Thuận Nam, TX La Gi va TP. Phan Thiết.
Ông Phan Văn Tấn, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Thuận cho biết: Giống thanh long ruột tím hồng trồng trên địa bàn huyện Hàm Thuận Nam được đánh giá rất khả quan. Theo đó, từ khi trồng đến khi cho ra hoa đầu tiên khoảng 11 tháng và đi vào khai thác chính vụ là 18 tháng. Và sau 30 tháng, giống thanh long này có thể chong đèn để khai thác nghịch vụ, với năng suất trung bình đạt 30 - 35 tấn/ha/năm. Tuy nhiên, nếu chú trọng đầu tư năng suất có thể đạt lên đến 40 tấn/ha/năm.
Thanh long ruột tím hồng LĐ5 ra hoa rải vụ gần như quanh năm song tập trung từ tháng 3 – 8 Dương lịch. Theo đánh giá chung, mức độ gây hại của sâu bệnh trên thanh long ruột tím hồng tương đương với thanh long ruột trắng, nhưng ít hơn so với thanh long ruột đỏ. Tuy nhiên khả năng chịu úng kém, trong giai đoạn từ khi trồng đến 2 năm tuổi, trong điều kiện ngập nước, cây dễ bị thối gốc hơn so với thanh long ruột trắng với tỷ lệ 20 - 30%.
Sản xuất thanh long tiêu chuẩn GlobalGAP
Công ty TNHH Thanh long Hoàng Hậu được thành lập từ năm 2003, với diện tích ban đầu khoảng 3ha trồng cây thanh long và một số cây ngắn ngày. Đến nay, Công ty đã trở thành doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực xuất khẩu thanh long tại Bình Thuận vươn ra thế giới.
Theo ông Trần Ngọc Hiệp, Giám đốc Công ty TNHH Thanh long Hoàng Hậu, từ khi sở hữu giống LĐ5, Công ty đã phát triển diện tích lên đến hơn 400ha với 3 trang trại ở các xã Hàm Cần, Hàm Cường (Hàm Thuận Nam). Trong đó, 80% diện tích thanh long đang thời kỳ kinh doanh, với tổng sản lượng khoảng 10.000 tấn/năm.
Theo ghi nhận chúng tôi, tại 3 trang trại thanh long đều được Công ty đầu tư trồng bài bản với khoảng cách hàng cách hàng 3m, cây cách cây 3m cùng với hệ thống tưới tiết kiệm.
Bên cạnh đó, mỗi trang trại đều có hệ thống nhà xưởng chế biến, đóng gói, kho bảo quản tại chỗ hiện đại. Đặc biệt, các trang trại đều áp dụng quy trình sản xuất thanh long theo tiểu chuẩn GlobalGAP, từ đó kiểm soát chặt chẽ chất lượng sản phẩm đầu ra.
Theo các công nhân làm việc tại các trang trại trồng thanh long ruột tím hồng, khi thanh long kết trái phía Công ty không cho phun thuộc nữa. Nhờ vậy sản phẩm thanh long thu hoạch đảm bảo an toàn thực phẩm, đáp ứng nhu cầu các thị trường.
Cũng theo ông Trần Ngọc Hiệp, với đặc tính thanh long ruột tím hồng thịt quả giòn, chắc thịt, vị ngọt chua nhẹ và có mùi thơm nên thị trường rất ưa chuộng. Thêm vào đó, giống thanh long này có thời gian bảo quản kéo dài hơn so với thanh long ruột trắng và ruột đỏ nên thuận lợi khi vận chuyển xuất khẩu sang những thị trường xa như châu Âu, Mỹ.
“Hiện Công ty đã xuất khẩu thanh long ruột tím hồng sang một số nước châu Âu như Đức, Hà Lan với giá bán thường cao hơn từ 20 - 30% so với giá bán thanh long ruột trắng và thanh long ruột đỏ trong cùng thời điểm, mang lại doanh thu cho Công ty hàng triệu USD/năm. Ngoài châu Âu, hiện thị trường Trung Quốc, Ấn Độ cũng được Công ty xác định là những thị trường lớn do có nhu cầu tiêu thụ cao”, ông Hiệp chia sẻ.
Cũng theo ông Hiệp, qua tiếp cận thị trường cho thấy, người tiêu dùng các nước nói trên có những đánh giá tích cực đối với giống thanh long ruột tím hồng. Do đó, hiện Công ty nhận nhiều đơn đặt hàng nhưng không đáp ứng đủ sản lượng để cung cấp do diện tích trồng vẫn còn hạn chế.
Để giải quyết vấn đề này trong thời gian tới, Công ty TNHH Thanh long Hoàng Hậu sẽ đẩy mạnh nhân giống và chuyển giao giống thanh long ruột tím hồng trên quy mô lớn với mục tiêu đa dạng hóa sản phẩm trên thị trường, xây dựng chuỗi liên kết với nhu cầu và định hướng mà Công ty đề ra.
Đồng thời, Công ty khuyến cáo những vườn đã vi phạm bản quyền giống LĐ5 cùng Công ty xem xét ký kết hợp đồng nhượng quyền theo quy định của Luật Sở Hữu Trí Tuệ. Hiện tại nhiều vườn trồng thanh long tím hồng bị trồng sai giống phải nhổ bỏ nên việc mua giống phải đặc biệt chú ý nên mua tại Công ty Thanh Long Hoàng Hậu mới đảm bảo.
Điều kiện bán giống thanh long ruột tím hồngTheo Sở NN-PTNT Bình Thuận, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho bà con nông dân trên địa bàn tỉnh có nhu cầu sử dụng giống thanh long ruột tím hồng để sản xuất, Sở NN-PTNT đề nghị Công ty TNHH Thanh long Hoàng Hậu chuyển giao giống thanh long này cho người trồng thanh long trên địa bàn tỉnh.
Liên quan vấn đề này, theo Công ty TNHH Thanh long Hoàng Hậu, từ khi sở hữu giống LĐ5, đã có một số tổ chức, cá nhân có nhu cầu mua giống LĐ5. Tuy nhiên, Công ty chưa có ý định bán giống LĐ5, mà muốn chuyển giao cho các đơn vị mua giống có điều kiện. Cụ thể, phía Công ty yêu cầu muốn sản xuất giống LĐ5 phải thực hiện sản xuất theo đúng quy trình kỹ thuật mà đơn vị đưa ra. Khi đó, sản phẩm quả thanh long sẽ được Công ty liên kết thu mua và tiêu thụ. Do chưa có đơn vị nào đáp ứng yêu cầu trên nên đến nay Công ty vẫn chưa bán hom giống cho bất kỳ đơn vị nào.