Cờ Trung Quốc và Hoa Kỳ được trưng bày trong một gian hàng của Hội chợ triển lãm nhập khẩu quốc tế Trung Quốc đầu tiên tại Thượng Hải, ngày 6/11/2018. Ảnh: AFP.
Trump cân nhắc xóa bỏ hiệp định thương mại
Thời gian gần đây, Tổng thống Trump liên tục đả kích Bắc Kinh trong việc xử lý dịch Covid-19. Ông cũng đe dọa sẽ chấm dứt thỏa thuận thương mại vì hoài nghi liệu Trung Quốc có sẵn sàng tôn trọng cam kết mua hàng tỷ đô la hàng hóa của Mỹ.
Hôm 8/5, Bloomberg đưa tin, Tổng thống Donald Trump nghi ngờ về tương lai của thỏa thuận thương mại "giai đoạn một" với Trung Quốc, một trong những thành tựu lớn nhất trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
“Hãy nhìn xem, tôi có một khoảng thời gian rất khó khăn với Trung Quốc”, ông Trump nói trong một cuộc phỏng vấn trên Fox & Friends. “Chúng tôi tiến tới một thỏa thuận thương mại lớn trong nhiều tháng trước, mọi thứ đã được bắt đầu tiến hành và sản xuất cách đây một tháng, sau đó dịch bệnh xảy ra, gây ra quá nhiều ảnh hưởng”.
“Tôi đang rất phân vân”, ông Trump nói.
Ông cũng nói thêm rằng vẫn "chưa quyết định" được liệu có nên duy trì thỏa thuận này hay không.
Nhận xét trên được đưa ra chưa đầy 12 giờ sau khi đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin có cuộc trao đổi với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc và đưa ra tuyên bố chung rằng họ lạc quan Trung Quốc sẽ đáp ứng các cam kết mua hàng theo thỏa thuận.
Bloomberg: Thỏa thuận tiếp tục đi đúng hướng
Các nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Trung Quốc và Hoa Kỳ cam kết tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện thỏa thuận thương mại song phương và hợp tác về kinh tế cũng như sức khỏe cộng đồng, Bloomberg News đưa tin đêm 8/5.
Theo một tuyên bố từ Bộ Thương mại Trung Quốc, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đàm phán với Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin qua điện thoại vào ngày 8/5 theo giờ Bắc Kinh. Họ cũng đồng ý duy trì liên lạc.
“Cả hai bên đều đồng ý rằng cơ sở hạ tầng chính phủ cần thiết nhằm biến thỏa thuận thành công đang được thực hiện và tiến triển tốt”, theo một tuyên bố gửi qua email sau cuộc gọi từ Đại diện Thương mại Hoa Kỳ. “Mặc dù tình trạng khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu hiện nay, cả hai nước đều hoàn toàn mong đợi đáp ứng các nghĩa vụ của mình một cách kịp thời”.
Cuộc gọi điện thoại là lần đầu tiên ông Lưu Hạc và ông Lighthizer chính thức lên tiếng về thỏa thuận này kể từ khi được ký vào tháng Một, ngay trước khi đại dịch Covid-19 tấn công vào hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Thỏa thuận kêu gọi ông Lưu và ông Lighthizer nói chuyện sáu tháng một lần.
Bloomberg News đưa tin thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung tiếp tục đi đúng hướng. Ảnh minh họa: ProAG.
Theo Bloomberg, một số giao dịch mua hàng đang được thực hiện, với việc Trung Quốc mua sáu lô đậu nành vào hôm 7/5 và hơn 600.000 tấn ngô gần đây.
Tờ Financial Times Online cho biết, “các quan chức hàng đầu của Hoa Kỳ cho biết hiệp định thương mại của họ với Trung Quốc vẫn đi đúng hướng mặc dù căng thẳng gia tăng, làm giảm bớt lo ngại rằng đại dịch virus Corona thúc đẩy hai nước đình chỉ hiệp định kinh tế mong manh”.
Hoài nghi về khả năng thực hiện nghĩa vụ của Trung Quốc
Một số nhà phân tích nghi ngờ khả năng Trung Quốc có thể đáp ứng các cam kết mua hàng hóa của Mỹ do nhu cầu tiêu dùng giảm mạnh bởi đại dịch.
“Trung Quốc không có khả năng thực hiện thỏa thuận và Mỹ biết điều đó. Nếu Mỹ muốn nghiêm ngặt thực hiện thỏa thuận này, thì điều đó sẽ khiến thỏa thuận sụp đổ", Shi Yinhong, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Renmin phân tích. "Nhưng do nền kinh tế Mỹ đang rơi tự do, Tổng thống Trump sẽ "thật điên rồ khi bổ sung thêm lệnh trừng phạt đối với Trung Quốc".
Tạp chí Phố Wall trích dẫn dữ liệu chính thức được công bố hôm 7/5, trong bốn tháng đầu năm, hàng nhập khẩu của Trung Quốc từ Hoa Kỳ giảm 5,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Reuters đưa tin, nhập khẩu đậu tương của Trung Quốc trong tháng Tư giảm 12% so với cùng kỳ năm ngoái. Trung Quốc mua 6,716 triệu tấn hạt có dầu vào tháng Tư, giảm so với mức 7,64 triệu tấn một năm trước. Trong bốn tháng đầu năm 2020, Trung Quốc nhập khẩu 24,51 triệu tấn đậu tương.
Nhu cầu đậu tương của Trung Quốc bị hạn chế bởi dịch tả lợn châu Phi, căn bệnh làm giảm ít nhất 40% tổng đàn lợn của đất nước tỷ dân.
Trong khi đó người bán đậu tương của Mỹ phải chịu cạnh tranh gay gắt từ Brazil. Tiền Brazil giảm mạnh cùng với một vụ mùa bội thu thúc đẩy khả năng cạnh tranh của quốc gia Nam Mỹ này.
Đậu tương Hoa Kỳ đang gặp khó. Ảnh: Getty Images.
Bloomberg cho biết, cam kết mua hàng của Trung Quốc dựa trên điều kiện thị trường, từ đó dẫn dắt quốc gia châu Á này hướng đến Brazil trong năm nay.
Trung Quốc có vai trò quan trọng trong mua các loại hàng hóa của Mỹ.
Quốc gia tỷ dân đang tăng cường nhập khẩu thịt lợn của Hoa Kỳ, đi ngược lại xu hướng xuất khẩu thịt của Mỹ chậm lại do các nhà máy đóng gói thịt bị hạn chế khả năng sản xuất.
Tuần trước, quốc gia tiêu dùng thịt lợn hàng đầu thế giới đặt 40.200 tấn thịt của Mỹ, đơn hàng lớn nhất của Châu Á kể từ tháng Mười, dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ công bố hôm 8/5. Động thái diễn ra khi một số cửa hàng ở Hoa Kỳ bắt đầu phân phối thịt, kèm theo đó giá cả thịt lợn và thịt bò của Hoa Kỳ tăng mạnh.
Cũng cần lưu ý rằng, ngoài đơn đặt hàng thịt lợn lớn, các nhà xuất khẩu còn bán bông, đậu tương, lúa mì và một lượng nhỏ thịt bò Mỹ cho Trung Quốc.
