Lúa mì vụ xuân được kiểm tra ở trung tâm Bắc Dakota, Hoa Kỳ, ngày 25/7/2018. Ảnh: Reuters.
Năm nay, Trung Quốc đã đặt mua trước lúa mì trắng của Mỹ nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào, trừ Philippines - đất nước mua ngũ cốc lớn nhất.
"Mỹ từ lâu luôn cố gắng mở rộng thị trường Trung Quốc cho các loại thực phẩm bánh kẹo làm từ bột mì trắng. Tuy vậy, những đợt mua gần đây của Trung Quốc phản ánh nhu cầu về thức ăn chăn nuôi", các nhà phân tích và thương nhân Trung Quốc cho biết.
Ngày 9/3, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) nâng dự báo xuất khẩu lúa mì trắng của Mỹ lên 245 triệu giạ (1 giạ lúa mì = 27,2 kg), mức cao nhất kể từ năm 1994, do nhu cầu tăng mạnh từ Trung Quốc và Hàn Quốc.
USDA hạ dự báo xuất khẩu đối với loại lúa mì phổ biến nhất của Mỹ, lúa mì đỏ, với lý do nhu cầu thấp hơn đối với “một số thị trường Tây Bán cầu”.
Mặc dù lúa mì trắng thường không được cho gia súc ăn, nhưng giá ngô cao - giá ngô kỳ hạn chuẩn của Mỹ đạt mức cao nhất trong 7,5 năm vào tháng trước - khiến lúa mì trắng trở thành một lựa chọn thay thế khả thi ở Trung Quốc.
Trung Quốc đang lùng sục khắp thế giới để tìm kiếm ngũ cốc làm thức ăn chăn nuôi phục vụ nỗ lực tái đàn lợn lớn nhất thế giới, vốn bị tàn phá bởi Dịch tả lợn Châu Phi.
“Hầu hết lúa mì nhập khẩu sẽ được chuyển sang làm thức ăn chăn nuôi vì giá ngô cao và có lợi nhuận (để nhập khẩu)", Li Hongchao, một nhà phân tích ngũ cốc cấp cao của trang web thương mại Myagric.com cho biết.
Trung Quốc từng ký một thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ vào tháng 1/2020. Căng thẳng thương mại gần đây hơn giữa Trung Quốc và Úc, nước trồng một loại lúa mì trắng cứng hơi khác, cũng khiến thị trường tỷ dân buộc phải tìm kiếm nguồn cung lúa mì thay thế.
Sau 9 tháng kể từ năm tiếp thị lúa mì 2020/21 (bắt đầu từ ngày 1/6/2020), việc mua tất cả các loại lúa mì của Mỹ của Trung Quốc ở mức cao nhất trong 7 năm, đạt 2,9 triệu tấn, theo dữ liệu bán hàng xuất khẩu hàng tuần của USDA. Lượng đặt trước lúa mì trắng chiếm khoảng một phần ba tổng số, ở mức 947.863 tấn tính đến ngày 4/3.
Hoạt động mua lúa mì trắng Hoa Kỳ của Trung Quốc bắt đầu tăng mạnh vào tháng 11, sau khi quá trình xay xát gần như bị dừng lại vào năm 2018 và 2019 khi Bắc Kinh cùng Washington đang chìm trong chiến tranh thương mại.
Trước năm 2018, Trung Quốc tăng cường mua lúa mì trắng của Mỹ, đặt 228.000 tấn trong niên vụ 2016/17 và 307.000 tấn trong niên vụ 2017/18. Ngành công nghiệp lúa mì của Mỹ, đón đầu sự tăng trưởng của nền kinh tế Trung Quốc, đã dành nhiều năm để vun đắp mối quan hệ với các nhà xay xát và làm bánh bột mì của Trung Quốc.
“Đó là do tầng lớp trung lưu đang phát triển và họ quan tâm đến việc đa dạng hóa chế độ ăn uống của mình", Randy Fortenbery, một nhà kinh tế nông nghiệp tại Đại học Bang Washington, giải thích.
Hầu hết lúa mì trắng của Hoa Kỳ là loại lúa mì trắng mềm, được trồng ở Tây Bắc Thái Bình Dương và được các thợ làm bánh yêu thích do màu nhạt cũng như có độ bền gluten thấp - điều lý tưởng cho các loại bánh ngọt và bánh mì hấp.
"Giá tốt"
Mặc dù giá lúa mì rẻ hơn ngô ở Trung Quốc, nơi có nhu cầu cao về ngũ cốc làm thức ăn chăn nuôi, nhưng nó đang mang lại lợi nhuận cao cho nông dân Mỹ.
Thị trường xuất khẩu lúa mì trắng bùng nổ đã khiến giá bán tại trung tâm xuất khẩu lúa mì Portland, Oregon, dao động quanh mức 7,50 USD/giạ, tăng khoảng 2 USD (tầm 35%) so với mức giá sau thu hoạch trong tháng 7.
Cordell Kress, một mgười trồng lúa mì ở Idaho, cho biết ông đã bán được khoảng một phần ba vụ thu hoạch lúa mì trắng dự kiến năm 2021 và thậm chí còn bán trước một số trong vụ năm 2022 của mình.
“Số lượng bán đó nhiều hơn bình thường. Nhưng chúng tôi đã có một đợt tăng giá khá tốt”, Kress, người trồng khoảng 3.000 mẫu Anh lúa mì mỗi năm ở đông nam Idaho, cho biết.
Mặc dù vậy, những người buôn bán ngũ cốc và nông dân không hy vọng nhiều về khả năng tăng vọt diện tích trồng lúa mì trắng của Mỹ vào mùa xuân này, do giá cao đối với các loại cây trồng cạnh tranh như cải dầu.
Trong khi hầu hết vụ lúa mì trắng của Hoa Kỳ được trồng vào mùa thu năm ngoái, trước khi giá tăng, một phần nhỏ được gieo vào mùa xuân.
“Rất nhiều thứ ngoài giá cả ảnh hưởng tới việc lựa chọn cây trồng", Kress nói. "Tôi làm những gì tốt nhất cho trang trại và đất đai của mình, và thường là liên quan đến việc luân canh cây trồng".
