“Bảo vệ bạn bè”
Tướng Trương, 66 tuổi, là uỷ viên Quân uỷ trung ương Trung Quốc (CMC), cựu Chủ nhiệm Tổng cục chính trị, sinh ở huyện Vũ Cường, tỉnh Hà Bắc. Trong sự nghiệp binh nghiệp, ông Trương từng kinh qua nhiều vị trí trọng yếu trong quân đội như Chủ nhiệm Cơ quan chính trị, Tập đoàn quân 42 của Lục quân, Chính uỷ quân khu Quảng Châu.
 |
| Ông Tập Cận Bình đang tăng quyền lực kiểm soát quân đội Trung Quốc |
Năm 2006, ông Trương đã mang hàm Trung tướng và tới năm 2010 tiếp tục được thăng hàm Thượng tướng. Đến tháng 10/2012, tướng Trương được bổ nhiệm làm Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) cho tới khi cơ quan này bị ông Tập Cận Bình giải thể, rồi phân chia và sáp nhập vào các cơ quan của CMC, trở thành Bộ Công tác chính trị. Ông Trương là Chủ nhiệm trước khi bị thay thế bằng tướng Miêu Hoa vào năm 2017.
Tân Hoa Xã đưa tin, tướng Trương Dương đã tự sát tại nhà riêng ở Bắc Kinh, đồng thời cho biết ông đang bị điều tra vì “vi phạm kỷ luật nghiêm trọng”, cụm từ ám chỉ tội danh tham nhũng ở Trung Quốc. PLA Daily, báo của quân đội Trung Quốc đăng tải bài viết chỉ trích cái chết của tướng Trương Dương là “cách thức đáng xấu hổ để kết thúc cuộc đời” nhằm tránh sự trừng phạt. PLA Daily cũng cho hay, cuộc điều tra đối với tướng Trương là một phần trong cuộc chiến chống tham nhũng trong quân đội, nhằm “tróc tận gốc rễ” ảnh hưởng của Quách Bá Hùng và Từ Tài Hậu, hai tướng lĩnh cao cấp của PLA bị cáo buộc tội danh tham nhũng. Ông Quách, nổi tiếng với biệt danh “sói Tây Bắc” bị kết án chung thân, trong khi tướng Từ Tài Hậu được thông báo đã chết vì bệnh hồi năm 2015 vì ung thư.
Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) hé lộ, tướng Trương Dương và một người khác, Tổng tư lệnh Fang Fenghui đã bị loại khỏi danh sách đại biểu PLA dự Đại hội đảng 19 Trung Quốc hồi tháng 10 vừa qua. Hồi cuối tháng 8, cùng thời điểm tướng Trương nhường vị trí cho Miêu Hoa, ông Fang Fenghui cũng bị thay bởi tướng Li Zuocheng. Tin cho hay cả hai bị triệu tập để thẩm vấn cùng ngày, sau đó được thả nhưng phải quản thúc tại nhà. Bản tin trên Tân Hoa Xã cũng nói, ông Trương bị CMC thẩm vấn hôm 28/8.
Tin từ Quảng Châu nói ông Trương bị nghi ngờ đã hối lộ Quách Bá Hùng hơn 25 triệu NDT (khoảng 3,7 triệu USD). Căn nhà của ông Trương tại Quảng Châu, một vila rất sang trọng, đã bị điều tra viên quân đội lục soát và thu giữ nhiều tài liệu. “Cái chết của tướng Trương sẽ ảnh hưởng tới cuộc điều tra bởi ông ta liên quan tới nhiều tướng lĩnh trong quân đội. Ông ta có thể đã muốn bảo vệ bạn bè bằng cái chết của mình”-SCMP dẫn nguồn tin từ PLA nói.
Kiểm soát quân đội
Theo SCMP, tướng Trương Dương không phải trường hợp duy nhất và đầu tiên tự sát trong cuộc chiến “đả hổ, diệt ruồi” của ông Tập Cận Bình. Năm 2014, tướng Hải quân Ma Faxiang đã gieo mình từ một toà nhà ở Bắc Kinh. Ba tháng trước đó, một viên tướng khác thuộc Hạm đội Nam Hải cũng tự sát ở một khách sạn tại Zhousan, tỉnh Zhejang khi đang trong quá trình bị thẩm vấn bởi điều tra viên quân đội. PLA cho biết trong 5 năm qua, ít nhất 13.000 tướng lĩnh, sĩ quan quân đội đã bị điều tra vì tham nhũng.
AFP nhận xét cái chết của tướng Trương cho thấy, cuộc chiến “đả hổ, diệt ruồi” trong quân đội của ông Tập vẫn đang diễn ra mạnh mẽ, mà kết cục của nó là việc các đối thủ chính trị của ông Tập bị loại bỏ. Sau Đại hội 19 khi quyền lực được củng cố, ông Tập Cận Bình càng có điều kiện để tăng kiểm soát quân đội Trung Quốc với 2 triệu binh sĩ, thực hiện kế hoạch cải tổ nhằm biến PLA thành đội quân “đẳng cấp thế giới” vào năm 2050.
Theo AFP, ngân sách quốc phòng của Trung Quốc không ngừng tăng trong 30 năm qua, hiện chỉ sau Mỹ. Hồi tháng trước, Quân uỷ trung ương Trung Quốc đã ra chỉ thị cho quân đội phải tuyên thệ “trung thành tuyệt đối” với Chủ tịch Tập Cận Bình.
