Ở làng Ông Hảo, xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên, nét đẹp từ những món đồ chơi truyền thống vẫn đang được gìn giữ, bất chấp sự mai một của thời gian.
Làng Ông Hảo, xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
Đây là nơi sản xuất ra hàng chục nghìn món đồ chơi trung thu truyền thống. Trong đó có cơ sở sản xuất mặt nạ giấy bồi của gia đình ông Vũ Huy Đông.
…. (khoảng nghỉ)
Bén duyên với nghề được hơn 40 năm. Trải qua nhiều thăng trầm của thời gian, ông Đông cùng các công nhân ở xưởng của mình vẫn luôn miệt mài, chế tác những chiếc mặt nạ thân thuộc, độc đáo.
Ông VŨ HUY ĐÔNG
Làng Ông Hảo, xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
Nói về gia đình thì cái nghề làm đồ chơi trung thu này xuất phát từ ngày xưa. Ở làng này không phải có một vài gia đình làm đâu mà có đến hai mươi mấy gia đình làm cơ đông lắm. Thế trong quá trình dăm bảy năm sau thì nó cứ mai mốt dần đi. Hiện nay thì ở trong làng hảo này chỉ còn năm sáu bảy gia đình còn tồn tại còn giữ được cái nghề này thôi.
Trước đây, cơ sở của ông Đông chủ yếu làm mặt nạ ông Tễu, phục vụ múa lân mỗi dịp trung thu.
Nhưng theo thời gian, để tiếp cận gần hơn với khách hàng nhỏ tuổi, ông Đông sáng tạo thêm nhiều mẫu sản phẩm đa dạng. Nổi bật là mặt nạ các con vật trong 12 con giáp….
Để làm ra được chiếc mặt nạ giấy bồi, công đoạn đầu tiên là tạo hình. Người nghệ nhân sẽ dùng bìa cứng phủ lên những chiếc khuôn đã được đúc sẵn. Sau đấy sẽ lần lượt bồi xung quanh lớp bìa ấy từng lớp giấy mỏng. Các lớp giấy được kết dính bằng bột sắn đã nấu chín.
Chiếc mặt nạ thô sau khi hoàn thành sẽ được mang đi phơi khô và bắt đầu bước vào công đoạn trang trí.
Ông VŨ HUY ĐÔNG
Làng Ông Hảo, xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
Trong quá trình làm thô ý thì mình phải tạo được cái khuôn, cái khuôn ban đầu nó phải chuẩn, khuôn chuẩn được thì tạo hình nó mới đẹp. Cái khâu quan trọng thứ hai là phải vẽ lên. Mình vẽ làm sao nó phải hòa được vào với cái tâm hồn con vật. Vẽ Chí Phèo - Thị Nở thì cô Thị Nở phải tươi cười toe toét ra để mua vui. Vẽ các con vật khác như con trâu, con hổ, con sói hay con mèo thì phải truyền cảm được cái tâm hồn của mình vào cái con vật đấy. Vẽ con trâu thì phải giữ tợ, con hổ thì phải giữ tợn hơn con mèo. Vẽ con thỏ thì nó phải hiền đi để phù hợp với lứa tuổi trẻ.
Tại cơ sở sản xuất mặt nạ giấy bồi của ông Vũ Huy Đông, không khó để bắt gặp hình ảnh các bạn trẻ vừa làm việc vừa học nghề.
Bạn Vũ Thị Thúy Ngân chia sẻ, những chiếc mặt nạ giấy bồi đã đi theo bạn từ lúc ấu thơ đến khi trưởng thành.
Do vậy, việc đến làm việc tại một cơ sở sản xuất mặt nạ, không chỉ nhằm mục đích kiếm thêm thu nhập. Mà đó còn là cách bạn Ngân tìm về với những ký ức thuở ấu thơ, cũng như góp một phần sức nhỏ để gìn giữ nghề truyền thống của quê hương.
Bạn VŨ THỊ THÚY NGÂN
Thị Trấn Yên Mỹ, Huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
Đây là bột sắn bọn em sẽ đắp lên đây để nó cho nó dính vào với cả phần bìa này, để khi mà làm sản phẩm nó sẽ không bị bung ra. Em mong muốn là được gìn giữ cái nét đẹp của quê hương em khi mà làm những cái đồ thủ công này.
Trong những năm qua UBND xã Liêu Xá đã có nhiều nỗ lực trong việc gìn giữ nghề làm đồ chơi truyền thông của địa phương.
Theo ông Nguyễn Đình Thịnh, Phó chủ tịch UBND xã Liêu Xá, địa phương đã đăng ký sản phẩm đồ chơi trung thu của làng Ông Hảo là sản phẩm OCOOP của địa phương, nhằm khuyến khích người dân làm nghề và giữ nghề.
Ông NGUYỄN ĐÌNH THỊNH
Phó Chủ tịch UBND xã Liêu Xá,huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên
Tuyên truyền vận động các con các cháu là học theo nghề và gìn giữ lấy nghề. Để về đích nông thôn mới thì xã cũng đăng ký 1 sản phẩm OCOOP là trống Trung Thu và cũng đã được trưng bày ở dưới tỉnh.
Những năm trở lại đây, nhiều gia đình có xu hướng lựa chọn những sản phẩm đồ chơi trung thu truyền thống thân thiện như mặt nạ giấy bồi, trống, đèn ông sao… cho trẻ nhỏ. Đây là động lực để những nghệ nhân làng nghề làm đồ chơi Trung thu truyền thống như ông Đông có thêm quyết tâm để tiếp tục giữ lửa nghề, phát huy nét đẹp văn hóa dân tộc.
Đức Minh - Thảo Phương
