 |
| Người dân Qatar đổ xô tích trữ lương thực ở thủ đô Doha |
Cáo buộc tài trợ khủng bố
Hôm thứ Hai 5/6 đầu tuần này, lần lượt 6 nước gồm: Bahrain, Saudi Arabia, Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE), Yemen, Lybia và Maldives (vốn nằm ngoài khu vực) đã quyết định cắt quan hệ ngoại giao với Qatar. Lý do đưa ra là Qatar “tài trợ cho khủng bố, gây bất ổn an ninh khu vực”.
Các nước trên tuyên bố đóng cửa không phận biên giới, hàng không, đường biển với Qatar. Bahrain thậm chí đưa ra thời hạn 48 giờ để các quan chức ngoại giao Qatar phải rời khỏi nước này. Nhiều hãng hàng không của các nước trên ngừng các chuyến bay tới Qatar.
Hôm qua, BBC cho biết căng thẳng tiếp tục leo thang với việc Ai Cập và Saudi Arabia cấm máy bay Qatar vào không phận. Một số ngân hàng của Saudi Arabia, UAE và Bahrain cũng ngừng giao dịch với ngân hàng Qatar. Reuters dẫn tin từ một ngân hàng UAE cho biết, sẽ hoãn giao dịch với khách hàng Qatar cho đến khi nhận được hướng dẫn từ ngân hàng trung ương.
“Chúng tôi sẽ không làm gì nếu chưa nhận được hướng dẫn từ ngân hàng trung ương. Tuy nhiên, việc cân nhắc giao dịch với khách hàng Qatar và tạm ngừng giao dịch là cần thiết cho tới khi vấn đề được rõ ràng” - đại diện một ngân hàng UAE không nêu tên nói với Reuters.
Theo BBC, mâu thuẫn giữa Qatar với các nước Ả rập vốn đã âm ỉ từ nhiều năm, nhưng chỉ thực sự bùng phát thành khủng hoảng vài tuần trở lại đây. Nguyên nhân chính là do chính quyền Doha bị cáo buộc quan hệ với các tổ chức Hồi giáo cực đoan, cũng như quan hệ với Iran, đối thủ chính của Saudi Arabia trong khu vực. Những cá nhân giàu có ở Qatar bị cho rằng đã ủng hộ tiền, trong khi chính phủ nước này cung cấp vũ khí cho các tổ chức Hồi giáo cứng rắn tại Syria.
Tờ Financial Times hé lộ, các nước vùng Vịnh đã vô cùng giận dữ với việc chính quyền Qatar đã trả khoản tiền chuộc lên tới 1 tỉ USD (773 triệu bảng) cho các tổ chức thánh chiến và giới chức Iran để đổi lại tự do cho các công dân Qatar bị bắt cóc tại Syria và Iraq.
Căng thẳng càng tăng lên khi mới đây, một cuộc tấn công nhằm vào các trang mạng ở Qatar đã dẫn tới sự xuất hiện những bài báo dẫn lời Quốc vương Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani chỉ trích Tổng thống Mỹ Donald Trump, ca ngợi Iran cùng các tuyên bố không thân thiện khác với các nước Ả rập. Lời giải thích của Qatar về những sai lệch trong các bài báo trên đã không được các đồng minh chấp nhận.
Thiệt hại hàng tỉ USD?
Giới phân tích quốc tế cho rằng, chuyến công du của Tổng thống Mỹ Donald Trump tới Saudi Arabia mới đây có thể là nhân tố thúc đẩy cuộc khủng hoảng ở thế giới Ả rập. Tại Ryad, ông Trump đã có bài phát biểu cáo buộc Iran gây bất ổn khu vực Trung Đông, đồng thời kêu gọi các quốc gia Hồi giáo có hành động chống chủ nghĩa cực đoan.
Theo BBC, tuyên bố của ông Trump có tác dụng khích lệ các nước vùng Vịnh đưa ra hành động chống lại Qatar. Trùng tuần lễ ông Trump đưa ra bài phát biểu trên, Ai Cập, Saudi Arabia, Bahrain và UAE đã chặn các trang mạng của Qatar, bao gồm cả đài Al-Jazeera.
Với khoảng 335 tỉ USD tài sản trong quỹ đầu tư, Qatar trước mắt có thể không gặp khó khăn bởi hoạt động cô lập ngoại giao từ các nước láng giềng. Tuy nhiên, nền kinh tế nước này có thể bị thiệt hại nặng nếu khủng hoảng kéo dài. Giá trị đồng tiền Qatar hôm qua đã giảm xuống mức 3.6470 so với đồng USD, mức thấp nhất tính từ tháng 6/2016. Một số lĩnh vực như xây dựng, thực phẩm của Qatar cũng đối diện với khả năng tăng cao chi phí. BBC hôm qua đưa tin, người dân Qatar đã đổ xô ra các siêu thị, cửa hàng thực phẩm để mua những mặt hàng nhu yếu phẩm tích trữ do lo ngại khủng hoảng kéo dài. Nhiều quầy hàng thực phẩm đã trở nên trống trơn.
Phát biểu trên kênh al-Jazeera, quốc vương Qatar al-Thani cho biết, Doha muốn đàm phán với các nước làng giềng một cách “cởi mở và chân thành” để tìm giải pháp giải quyết tình hình. Kênh đối thoại hiện được chờ đợi có thể thông qua Kuwait, nước chưa rơi vào vòng xoáy mâu thuẫn. Quốc vương Qatar được biết đã huỷ bài phát biểu, dự kiến đưa ra vào chiều ngày hôm qua, theo yêu cầu của Kuwait nhằm đảm bảo căng thẳng không leo thang thêm.
