Làng bí đao... Guiness

Lão nông Cao Chư (80 tuổi) ở thôn Chánh Trạch 1, xã Mỹ Thọ tâm sự: “Tôi đã trồng bí đao trọn cả đời làm nông của mình. Tôi tự hào về những quả bí đao khổng lồ mà mảnh đất này sinh ra nhưng không biết tại sao nó lại to đến vậy. Lúc còn nhỏ, tôi đã thấy những vườn bí đao trong làng cho quả to như vậy rồi. Tôi có hỏi cha tôi nhưng cha cũng chỉ cười lắc đầu bảo không biết. Nếu có nhà nông học nào về đây nghiên cứu thì chắc chắn mọi điều sẽ sáng tỏ và một ngày không xa khắp nơi sẽ có những vườn bí đao khổng lồ như ở đây. Con trai của ông, anh Cao Thanh Truyền, Trưởng thôn Chánh Trạch 1, cho biết thêm: “Toàn thôn có 165 hộ thì đã có 80 hộ lấy nghề trồng bí đao làm nguồn thu chính trong gia đình. Bí đao ở đây cho thu nhập cao hơn các loại cây trồng khác rất nhiều.

Chúng tôi thật sự ngỡ ngàng khi đứng trong vườn bí đao của anh Nguyễn Văn Triều (51 tuổi) ở thôn Chánh Trạch 1. Giàn bí đao chỉ rộng khoảng 250 mét vuông nhưng có đến hơn 40 quả bí đao khổng lồ, quả lớn nhất nặng đến 50 kg, quả nhỏ nhất cũng nặng trên 30 kg. Cô giáo Nguyễn Thị Thu Yến (26 tuổi), con gái ông Triều, đang chăm sóc bí đao, nhìn thấy chúng tôi trố mắt trước những quả bí đao cô cứ cười tủm tỉm. Tranh thủ những ngày nghỉ hè, cô giáo Yến giúp cha chăm sóc bí đao.

Cô Yến cho biết: “Cách trồng và chăm sóc bí đao của người dân Chánh Trạch 1 cũng như ở mọi nơi. Chỉ khác là những giàn bí đao ở đây phải được làm thật vững chắc để có thể “treo” được những quả bí đao khổng lồ. Khi bí ra nhiều quả thì giàn phải được gia cố thêm tre chứ nếu không là sập ngay. Đến khi quả bí lớn thì phải dùng dây làm “võng” đỡ nếu không muốn quả bí đứt cuống rơi mất. Các anh đến vào cuối vụ, chứ chính vụ giàn bí này cũng có đến gần 200 quả, quả nào quả nấy đều “khổng lồ” như nhau”. 

Anh Trần Xuân Hảo, Chánh văn phòng UBND xã Mỹ Thọ tự hào: “Không biết quả bí đao to nhất hành tinh này nặng bao nhiêu kg chứ nông dân ở đây đã từng trồng bí đao có quả to, nặng gần 100kg.  Thế nhưng có điều làm chúng tôi boăn khoăn là chỉ bí đao trồng ở 2 thôn Chánh Trạch 1 và 2 thì quả mới to như thế, nếu đem giống bí đao Mỹ Thọ trồng ở các thôn khác thì lại cho quả bình thường, mỗi quả nặng chỉ chừng vài kg”.

Chị Nguyễn Thị Mười- Bí thư chi bộ thôn Chánh Trạch 2 cũng thừa nhận lời anh Trực là đúng: “Sau khi thu hoạch hết quả, cắt dây bí cách mặt đất khoảng 1 mét rồi dùng chai, lọ hứng lấy nước, mỗi dây cho khoảng 1 đến 2 lít nước. Nước bí hứng được cất vào can nhựa để trên 20 ngày cho lóng lại là bắt đầu uống được”. Nhà nào trồng bí cũng làm như thế để dành cho con cháu uống mỗi khi có bệnh. Ai đi đường xa nắng nôi uống 1 cốc vào là khoẻ ngay. Sở dĩ dây bí đao ở đây cho nhiều nước vì đặc dây chứ ở những nơi khác dây bí thường rỗng ruột”.

Xen giữa niềm tự hào về những quả bí đao khổng lồ của những người trồng bí đao ở đây là “nỗi buồn giá cả”! Có thời điểm bí đao chỉ bán được hơn 1.000 đồng/kg, thậm chí chỉ vài trăm đồng và đầu ra hoàn toàn lệ thuộc vào thương lái nên đời sống người trồng bí chưa được khấm khá mấy. Nhiều lão nông tâm sự: “Ước gì có ngành chức năng về đây nghiên cứu hoặc xem xét đăng ký xác lập kỷ lục Việt Nam, thậm chí kỷ lục thế giới cho bí đao Mỹ Thọ”. Có lẽ ao ước của những người trồng bí đao ở đây không…quá đáng. Nếu được thế, bà con nông dân khắp nơi có thể trồng loại bí đao này để tăng thêm thu nhập và có thể nó sẽ là 1 loại sản vật “bắt mắt” khách quốc tế ở những khu du lịch sinh thái.

Trên đường về, một câu hỏi cứ canh cánh trong lòng chúng tôi: “Có cơ hội nào để sản phẩm “bí đao khổng lồ” của nông dân xã Mỹ Thọ đi vào thị trường thế giới?"